Kịch bản 1: Việt Nam bị áp thuế đối ứng không tính đến VAT. Mỹ có thể tăng mức thuế bình quân thêm 5.8% đối với hàng hóa nhập khẩu từ Việt Nam.

Xuất khẩu gỗ của Việt Nam đứng trước áp lực thuế quan của Mỹ. (Ảnh minh họa: KT)

Kịch bản 2: Việt Nam bị áp thuế đối ứng có tính đến VAT. Ông Trump có thể xem xét đến cả những rào cản thương mại khác mà các quốc gia khác đang áp dụng, điển hình như thuế VAT. Mức thuế đối ứng có thể lên tới xấp xỉ 11%.

Kịch bản 3: Việt Nam không bị áp thuế đối ứng.

Việt Nam hiện đang có kế hoạch tăng mua hàng hóa từ Mỹ. Trước đó, sáng ngày 26/3, Bộ Tài chính đã đề xuất giảm mức thuế tối huệ quốc đối với 14 sản phẩm chủ yếu xuất khẩu từ Mỹ để tạo cơ hội thúc đẩy nhập khẩu sản phẩm từ quốc gia này, đồng thời giảm thặng dư thương mại của Việt Nam.

Trong trường hợp Mỹ nhận xét tích cực về những động thái của Việt Nam, vẫn có khả năng Việt Nam không bị Mỹ đưa vào danh sách trong kỳ đánh giá này. Trong trường hợp bị Mỹ đưa vào danh sách bị áp thuế đối ứng, Việt Nam vẫn có thể đảo ngược tình hình bằng việc chủ động đưa thêm các điều chỉnh cân bằng hơn về chính sách thuế quan giữa 2 nước, từ đó có cơ sở đàm phán với Mỹ.

Trao đổi với báo chí, TS. Cấn Văn Lực, chuyên gia Kinh tế trưởng Ngân hàng BIDV cho biết, để giảm nguy cơ Việt Nam trở thành mục tiêu đánh thuế của Mỹ, các doanh nghiệp Việt Nam, cùng với sự hỗ trợ của Bộ Công Thương đã ký kết các thỏa thuận hợp tác với Mỹ vào tháng 3/2025, với tổng giá trị lên tới 90 tỷ USD. Đồng thời Việt Nam có thể cần gia tăng nhập khẩu từ Mỹ nhằm cân bằng cán cân thương mại song phương.

TS. Cấn Văn Lực góp ý, về lâu dài Việt Nam nên tăng cường đối ngoại và thúc đẩy hợp tác cùng có lợi với Mỹ trên nhiều lĩnh vực (thương mại, công nghệ, an ninh), tăng cường đàm phán để giảm rủi ro bị áp thuế cao. Chủ động giảm thuế nhập khẩu đối với hàng Mỹ (ví dụ: ô tô từ 45-64% xuống 32%; LNG từ 5% xuống 2%) để giảm thặng dư thương mại, tránh thuế trả đũa.

Bên cạnh đó cần tăng nhập khẩu các sản phẩm Mỹ có thế mạnh mà Việt Nam cần (chất bán dẫn, khí hóa lỏng, máy bay, thiết bị y tế, nông sản); đa dạng hóa thị trường thông qua việc kiên định tận dụng 17 quốc gia đã ký FTA (EU, Nhật Bản, Hàn Quốc, Singapore...) để giảm phụ thuộc vào Mỹ. Cùng lúc, đẩy mạnh chuyển đổi số và chuyển đổi xanh để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của đối tác quốc tế, nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển bền vững.

Đối với cộng đồng doanh nghiệp, nên tận dụng tốt các chính sách hỗ trợ về thuế phí, lãi suất, cơ chế mới, tiết giảm chi phí, tinh giản bộ máy; nắm bắt các xu hướng lớn chuyển đổi kép xanh hóa và số hóa, xây dựng và nhất quán thực hiện chiến lược chuyển đổi số chuyển đổi xanh và ESG (môi trường, trách nhiệm xã hội, quản trị). Đồng thời, đa dạng hóa thị trường đối tác, chuỗi cung ứng sản phẩm dịch vụ nguồn vốn khả thi cho chuyển đổi xanh, kinh doanh tuần hoàn, tham gia thị trường tín chỉ carbon; nâng cao năng lực cạnh tranh nhân lực công nghệ quản trị gồm cả quản lý rủi ro…

Ông Nguyễn Văn Phúc, Luật sư điều hành Công ty Luật TNHH HM&P khuyến nghị, các doanh nghiệp trong nước cần nắm vững chính sách thuế quan mới của Mỹ trong thời gian tới cũng như các chính sách đã được ban hành; tận dụng các hiệp định thương mại đã ký với Mỹ và các quốc gia khác để thâm nhập thị trường thuận lợi hơn. Ngoài ra, khi ký kết hợp đồng với các đối tác thương mại của Mỹ, doanh nghiệp Việt phải lưu ý rà soát kỹ các điều khoản để tránh rủi ro, bất lợi cho doanh nghiệp nếu các chính sách thuế quan có thay đổi.

Mức thuế 25% của ông Trump: “Cơn địa chấn” với ngành ô tô toàn cầu

Sẽ có “cú sốc Trump” đối nghịch “cú sốc Nixon”?