Ba nhà khoa học bao gồm Ronald Hanson (Đại học Công nghệ Delft, Hà Lan), Sae-Woo Nam (Viện Tiêu chuẩn và Công nghệ Quốc gia - Mỹ) và Anton Zeilinger (Đại học Vienna - Áo). Đây là những người đã “phản đối” Albert Einstein bằng cách chứng minh bản chất không định xứ của sự rối lượng tử.

Giải thưởng Bell ra đời năm 2009, được lấy theo tên của John Stewart Bell - người đạt giải Nobel Vật lý năm 1990, nhằm tôn vinh những nghiên cứu về các vấn đề cơ bản trong cơ học lượng tử và các ứng dụng

Năm 2015, ba nhà khoa học đã tiến hành những thí nghiệm một cách độc lập cho thấy hai hạt vi mô dù cách xa nhau đến nỗi không có tín hiệu nào, kể cả tín hiệu có tốc độ truyền nhanh như ánh sáng, có thể kết nối chúng với nhau, thì vẫn có thể có mối tương quan vô hình và tức thời giữa chúng.

Các hạt vi mô có thể rối với nhau từng cặp theo cách mà giữa chúng tồn tại một mối tương quan bất kể chúng cách nhau bao xa: nếu bạn đo được các thuộc tính của một hạt của cặp hai hạt rối đó thì bạn ngay lập tức biết chính xác các thuộc tính của hạt kia. Einstein đã không tin vào điều đó. Vào những năm 1930, ông đã gọi đó là “tác động ma quỷ bất chấp khoảng cách” một cách mỉa mai.

Giáo sư Aephraim Steinberg, nhà vật lý lượng tử của Trung tâm Thông tin lượng tử và Kiểm soát lượng tử, Đại học Toronto, Canada, một trong những người sáng lập giải thưởng Bell cho biết: “Có nhiều thí nghiệm đã rất gần với việc chứng minh được sự hiện hữu của rối lượng tử, nhưng ba nhà khoa học được tôn vinh lần này đã vượt qua mọi sơ hở trước đó”.

Giải thưởng Bell năm nay được trao vào ngày 31/8, tại Học viện Fields, Toronto, Canada. Những người nhận giải sẽ có bài phát biểu ngắn trong lễ trao giải.

AN