Báo cáo của Yahoo dựa trên các cuộc phỏng vấn với 11 cựu nhân viên tình báo và quan chức chính phủ Mỹ, với điều kiện ẩn danh.

Theo đó, một số nguồn tin trong chính phủ và tình báo Mỹ hé lộ hệ thống thông tin trên nền tảng Internet mà Cơ quan tình báo trung ương Mỹ (CIA) sử dụng để trao đổi với các đầu mối của họ trên khắp thế giới đã bị người Iran phát hiện bằng cách sử dụng... công cụ tìm kiếm của Google.

Tuy nhiên, báo cáo cho biết những lỗ hổng trong mạng lưới của Mỹ đã được xác định nhiều năm trước khi có những diễn biến kể trên.

Vào năm 2008, nhà thầu quốc phòng John Reidy - có nhiệm vụ xác định, liên lạc và quản lý các nguồn cung cấp thông tin cho CIA tại Iran - được cho là đã cảnh báo về "thất bại tình báo khổng lồ" liên quan đến "vấn đề trao đổi thông tin" với các nguồn tin.

CIA đã có thể ngăn chặn vụ việc nếu họ lưu ý tới cảnh báo của Reidy, nhưng 1 năm sau đó thì "kịch bản ác mộng" của ông trở thành hiện thực và ông bị sa thải. Cấp trên của Reidy nói nguyên nhân sa thải ông là do xung đột lợi ích, nhưng ông tin rằng lý do thực tế là để trả đũa.

"Đây là một trong những thất bại thảm họa kể từ vụ 11/9, và CIA lại trừng phạt người đã đưa vấn đề ra ánh sáng," Irvin McCullough, nhà phân tích an ninh của dự án Government Accountability nói.

Các nguồn tin của Yahoo khẳng định người Iran đã tìm ra cách vượt qua hệ thống của tình báo Mỹ - vốn không được được thiết kế để chịu những hành động phản gián phức tạp - mà không gặp khó khăn nào.

"Nó (hệ thống trao đổi thông tin của tình báo Mỹ) chưa từng đặt ra vấn đề sử dụng dài hạn để trao đổi với các nguồn tin. Vấn đề là nó đã hoạt động tốt trong thời gian dài và với rất nhiều người. Nhưng nó vẫn là một hệ thống sơ cấp," cựu quan chức giấu tên tiết lộ với Yahoo.

Trên thực tế, báo cáo còn cho hay mạng lưới thông tin này từng bị vô hiệu hóa tại Trung Quốc, nên dường như những rủi ro của hệ thống đã bị những người có trách nhiệm phớt lờ.

Năm 2010, Tehran đã đạt được bước tiến trong nỗ lực "vạch mặt" và định danh các điệp viên CIA. Một năm sau đó, nước này tuyên bố đã vô hiệu được một mạng lưới gián điệp của CIA - theo tiết lộ của 7 cựu nhân viên CIA với Yahoo.

Các tác giả của báo cáo nêu, vào năm 2011, truyền hình Iran cáo buộc các điệp viên Mỹ đã phát triển một loạt website cho các công ty ma nhằm tuyển dụng gián điệp tại Iran, bằng cách hứa hẹn cho họ công ăn việc làm, thị thực và giáo dục ở nước ngoài, nhưng cuối cùng những người ứng tuyển lại gặp nhân viên CIA và trở thành đầu mối cho tình báo Mỹ.

• Ông Donald Trump chế ảnh, mượn thoại "Trò chơi vương quyền" cảnh báo trừng phạt Iran

Một cựu quan chức khác nói đã có tình trạng "sốc và sợ hãi" bên trong CIA khi chứng kiến cách thức vượt rào đơn giản của Iran.

Dù vẫn chưa rõ Iran đã làm như thế nào để xâm nhập mạng lưới thông tin của Mỹ, hai cựu quan chức tình báo nói với Yahoo rằng [Iran] đã cài được điệp viên hai mang, và nhân vật này cuối cùng dẫn dắt họ phá vỡ hệ thống giao tiếp bí mật của Mỹ.

Theo báo cáo, người Iran sử dụng công cụ tìm kiếm Google để xác định các website mà CIA sử dụng trong liên lạc với điệp viên, đồng thời tận dụng tối đa chức năng của Google để phân loại và sàng lọc các website có dấu hiệu tương tự.

Cơ quan tình báo Iran sau đó đã theo dấu vết những người truy cập các website trên và từ đó khám phá mạng lưới của CIA.

Một quan chức Mỹ cho hay, tình báo nước này chưa thể chắc chắn liệu Trung Quốc và Iran đã hợp tác với nhau, hay "lật mặt" các mạng lưới của Mỹ một cách riêng biệt, nhưng những hệ thống [của Mỹ] tại hai nước này là tương đồng.

CIA từ chối bình luận về báo cáo của Yahoo, trong khi Phái bộ ngoại giao Iran tại Liên hợp quốc không phản hồi đề nghị cung cấp thông tin.

Cái chạm ly trên bàn tiệc của 2 ông Trump-Tập sẽ dập tắt sóng gió chiến tranh thương mại?

Hải Võ