Các chế độ, chính sách cơ bản được đáp ứng

Theo đó, về chế độ ăn, mặc, ở, các phạm nhân được cân bằng về thức ăn nhằm bảo đảm sức khỏe trong quá trình giam giữ, lao động, học tập tại nơi chấp hành án. Phạm nhân lao động nặng nhọc, độc hại; phạm nhân là người chưa thành niên… đều được cân bằng khẩu phần ăn phù hợp.

Phạm nhân được ở theo buồng tập thể, chỗ nằm có bệ gạch men, ván sàn hoặc giường và được cấp phát quần áo, chăn, màn, đồ dùng thiết yếu phục vụ sinh hoạt phù hợp với thời tiết, địa lý của từng địa phương.

Phạm nhân được khám bệnh định kỳ, trường hợp bị bệnh nặng hoặc bị thương tích vượt quá khả năng điều trị sẽ có phương án chuyển lên bệnh viện tuyến trên và thông báo cho thân nhân hoặc đại diện của phạm nhân đó biết để phối hợp, chăm sóc, điều trị.

Trong quá trình lao động, phạm nhân được cấp phát những phương tiện bảo hộ lao động cần thiết, được tổ chức lao động phù hợp với độ tuổi, sức khỏe và đáp ứng yêu cầu quản lý, giáo dục, hòa nhập cộng đồng. Ngoài ra, phạm nhân cũng được bảo đảm đầy đủ các chế độ khác như gặp thân nhân, nhận, gửi thư, nhận đồ vật và liên lạc điện thoại với thân nhân.

Giáo dục cải tạo phạm nhân

Quá trình giáo dục cải tạo phạm nhân được phân chia thành 3 giai đoạn: “đầu vào” (đến trại giam chấp hành án phạt tù); “giữa” (đang chấp hành án phạt tù) và “đầu ra” (chuẩn bị chấp hành xong án phạt tù). Mỗi giai đoạn được thiết kế nội dung và phương pháp giáo dục khác nhau sao cho phù hợp.

Các phạm nhân được giáo dục về pháp luật, giáo dục công dân, giáo dục kỹ năng sống, dạy văn hóa xóa mù chữ, phổ cập tiểu học… nhằm thay đổi nhận thức, hành vi theo hướng tích cực, trở thành người có ích cho xã hội.

Trong 6 tháng đầu năm 2023 các trại giam đã tổ chức mở hơn 1.000 lớp giáo dục công dân; 1.200 lớp phổ biến thời sự, chính trị; 880 lớp giáo dục pháp luật và hàng trăm lớp học với những chủ đề giúp phạm nhân hướng thiện. Một số hoạt động nổi bật được triển khai như: viết tự truyện “Sự hối hận và niềm tin hướng thiện”; viết thư với chủ đề “Gửi xin lỗi” bị hại, thân nhân bị hại; cuộc thi “Cảm nhận về sách” có liên hệ với quá trình cải tạo của bản thân…

Hoạt cảnh giới thiệu sách của phạm nhân tham gia Hội thi kể chuyện theo sách ở Trại giam số 6 (Tổng cục VIII – Bộ Công an). (Ảnh: Công an nhân dân)

Công tác giáo dục phạm nhân cũng được thực hiện trong từng bản tin truyền thanh, truyền hình nội bộ. Ngoài giờ lao động, học tập, phạm nhân được tham gia các hoạt động sinh hoạt văn hóa, thể thao, giải trí và được tham gia các phong trào thi đua chấp hành án phạt tù. Các trại giam cũng xây dựng thư viện với nhiều đầu sách, báo, tạp chí mang nội dung về pháp luật, giáo dục công dân, kỹ năng sống… và tổ chức cho phạm nhân tham gia đọc.

Do làm tốt công tác giáo dục cải tạo nên đa số phạm nhân đều đã nhận rõ tội lỗi đã gây ra, xác định rõ tư tưởng, yên tâm cải tạo tiến bộ, chấp hành nghiêm bản án, không vi phạm Nội quy cơ sở giam giữ. Định kỳ hằng tháng, quý, phần lớn phạm nhân đều được xếp loại khá, tốt và được hưởng chính sách nhân đạo, khoan hồng như: giảm thời hạn chấp hành án phạt tù, tha tù trước thời hạn có điều kiện hoặc đặc xá, trở về hòa nhập cộng đồng và xã hội làm ăn lương thiện.

Hướng nghiệp, lao động dạy nghề cho phạm nhân

Căn cứ vào khả năng của phạm nhân, thị trường lao động và điều kiện cụ thể, các trại giam đã hợp tác với các doanh nghiệp, các trung tâm, trường nghề để dạy nghề cho phạm nhân như: thủ công mỹ nghệ, may mặc, nghề mộc, điện, điện lạnh, nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản…

Thông qua lao động, phạm nhân có những thay đổi về nhận thức, có tiến bộ trong quá trình cải tạo. Nhiều phạm nhân khi trở về xã hội đã tìm được việc làm bằng nghề được học, có thu nhập ổn định, góp phần tích cực trong công tác gìn giữ an ninh trật tự xã hội, giúp giảm và phòng ngừa tái phạm.

Trước khi phạm nhân chấp hành xong hình phạt tù sẽ có cán bộ tư vấn về kỹ năng tìm kiếm việc làm, cung cấp thông tin các tổ chức xã hội, đoàn thể có thể giúp đỡ họ như: tư vấn cho vay vốn, liên hệ tìm việc làm; cung cấp danh sách, địa chỉ các công ty, xí nghiệp, doanh nghiệp có nhu cầu tuyển dụng để phạm nhân biết và liên hệ xin vào làm việc nếu thấy phù hợp.

Nhìn chung, công tác dạy nghề đã góp phần quan trọng và nâng cao hiệu quả giáo dục cải tạo phạm nhân. Các phạm nhân biết ăn năn hối cải, tích cực học tập, lao động cải tạo, tùy từng trường hợp phạm nhân có thể được xét đề nghị đặc xá, tha tù trước thời hạn có điều kiện, giảm thời hạn hay tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù. Chính sách giảm thời hạn chấp hành án phạt tù cho phạm nhân được tiến hành công khai, dân chủ, minh bạch, có tác dụng động viên, giáo dục phạm nhân thi đua cải tạo tiến bộ.

Bảo đảm quyền con người trong các hoạt động vì cộng đồng Thực tế, không riêng tại Việt Nam, mặt trái của các tổ chức, hội nhóm xã hội đang là một vấn đề nóng được chính phủ nhiều quốc gia quan tâm, nhận diện khi tình trạng một số cá nhân đại diện cho các tổ chức này vi phạm pháp luật đến mức phải xử lý hình sự ngày càng gia tăng và phổ biến. Bởi lẽ dù các hoạt động điều tra, xét xử đều được tiến hành minh bạch trên tinh thần thượng tôn pháp luật nhưng vẫn vấp phải sự xuyên tạc, chống đối từ các tổ chức cực đoan, tự cho mình quyền giám sát, bảo vệ nhân quyền.

Các sản phẩm của Việt Nam gây ấn tượng tại Hội chợ nhượng quyền châu Á Quốc vụ khanh Low Yen Ling trong bài phát biểu khai mạc FLAsia 2023 đã đánh giá cao sự tham dự của Việt Nam cũng như tiềm năng và thế mạnh của những thương hiệu đến từ Việt Nam.