Nghi do mẹ uống thuốc tránh thai trong thời kỳ cho con bú

Theo chị T.T.H- mẹ của bé N.T. V., khi sinh ra con chị vẫn bình thường nhưng trong 22 tháng qua, trong quá trình chăm sóc và theo dõi, chị thấy con mình có tuyến vú bất thường nên đưa đi khám.

"Bản thân tôi trưởng thành đến 16 tuổi ngực phẳng, tại sao con mới 22 tháng tuổi ngực đã như gái 18 tuổi?", chị H. chia sẻ.

Cũng theo chia sẻ của người mẹ này, trước khi lên bệnh viện Xanh Pôn, chị đã đưa con đi khám ở nhiều nơi nhưng đều chung một kết luận là: Bình thường.

22 tháng tuổi nhưng bé gái có tuyến vú phát triển như người lớn

Tuy nhiên, vì không an tâm ngực con phát triển một cách quá bất thường, chị H. đã quyết định đưa con lên bệnh viện tuyến trên thăm khám và làm các xét nghiệm, các bác sĩ mới phát hiện cháu bị phì đại tuyến vú.

Trao đổi với PV, BS Trần Văn Phúc người trực tiếp thăm khám cho bệnh nhân nhi, cho biết sau khi chụp chiếu và làm các xét nghiệm, bé V. được chẩn đoán mắc bệnh phì đại tuyến vú (Gynecomastia).

Theo BS Phúc, qua khai thác tiền sử từ người nhà bệnh nhi thì được biết, trong suốt một thời gian dài, người mẹ này sử dụng thuốc tránh thai, kể cả khi vừa đẻ xong và trong thời kì cho con bú.

"Có lẽ bé bị ảnh hưởng từ thuốc tránh thai mẹ uống trong quá trình bú sữa mẹ, tăng hormone estrogen trong cơ thể nên tuyến ngực phát triển bất thường", bác sĩ Phúc nói.

BS Phúc cũng cho biết thêm, trẻ em chào đời đến khi 2 tuổi chịu ảnh hưởng lượng hormone giới tính nữ estrogen truyền từ mẹ sang con qua đường máu hoặc sữa.

Nếu hàm lượng estrogen cao, tuyến vú của trẻ phát triển như thiếu niên dậy thì. Sau thời kỳ bú mẹ, hầu hết trường hợp kích thước của vú giảm dần rồi trở lại bình thường.

Nói về thuốc tránh thai sử dụng trong thời kỳ người mẹ cho con bú, BS Phúc chia sẻ: "Thông thường thuốc tránh thai có hàm lượng estrogen cao, để an toàn phụ nữ nên dừng uống thuốc tránh thai 3-6 tháng trước khi có ý định mang bầu."

Tuy nhiên, BS Phúc cũng khuyến cáo: "Trẻ bị phì đại tuyến vú do rất nhiều nguyên nhân khác nhau, trong đó có thể là do việc người mẹ sử dụng thuốc tránh thai có hàm lượng estrogen cao. Vì thế, với những phụ nữ đang cho con bú, không nên dùng những loại thuốc tránh thai có estrogen, mà nên dùng các biện pháp tránh thai khác",

Theo bác sĩ, không chỉ trẻ gái mà trẻ nam cũng có thể bị phì đại tuyến vú, trong đó có nhiều nguyên nhân.

Nguyên nhân từ việc mất cân bằng hai hormone sinh dục nam và nữ là estrogen và testosterone. Khi nam giới có nhiều hormone estrogen thì dễ bị phì đại tuyến vú khiến ngực to như phụ nữ.

Ngoài ra, nguyên nhân gây chứng phì đại tuyến vú ở trẻ nhỏ là do nhiễm các hợp chất của estrogen trong môi trường. Có nhiều chất hóa học từ bên ngoài môi trường, khi vào cơ thể hoạt động giống như estrogen (còn gọi là Xenoestrogen).

Do vậy, khi phát hiện thấy các dấu hiệu như âm vật to, mọc lông mu, có kinh, cha mẹ các em nên đưa bé đến bác sĩ sớm. Bệnh nhân cần xét nghiệm định lượng hormone, siêu âm tuyến vú, siêu âm kết hợp với chụp cộng hưởng từ để kiểm tra tử cung buồng trứng, chụp X-quang đánh giá phát triển của xương.

Nguyên nhân dễ bị phì đại tuyến vú

- Đối với trẻ nhỏ: Do lượng estrogen từ mẹ truyền sang con vẫn còn nên ngực to trong những tháng năm đầu đời, sau đó sẽ hết.

- Ở tuổi dậy thì: Do mất cân bằng estrogen và testosterone thực sự. Bệnh nếu được phát hiện ở trẻ từ sáu tháng đến hai năm tuổi thì điều trị có thể khỏi hoàn toàn. Nếu điều trị muộn hơn, cần phải phẫu thuật cắt bỏ nhu mô vú.

- Đối với người trưởng thành: Thường nguyên nhân do u thùy sau tuyến yên gân tăng nội tiết tố bài tiết sữa prolactin. Biểu hiện là vú to, có thể tiết ra sữa.

Khi đó cần xét nghiệm định lượng prolactin để chẩn đoán bệnh. Chụp cộng hưởng từ tuyến yên nếu khối u nhỏ dưới 5 mm, trường hợp không có u thì điều trị bằng thuốc, khối u to phải mổ nội soi.

Minh Ngọc