Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân - Ảnh: VGP

Chiều 5/3, tại họp báo Chính phủ thường kỳ, trả lời câu hỏi của phóng viên về khả năng Việt Nam có thể bị áp thuế đối ứng và cách ứng phó, Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân cho biết, ngay từ đầu năm 2025, Chính phủ đã họp có những đánh giá về tình hình thế giới, trong có đề cập đến biến động diễn biến của thị trường thế giới, đồng thời dự báo một số chính sách tác động từ phía Mỹ.

Đến nay, Tổng thống Mỹ đã có một số chính sách, đặc biệt là liên quan vấn đề áp thuế. Theo đó, tất cả mặt hàng trên thế giới đều bị áp thuế khi xuất khẩu vào Mỹ nhưng mức độ khác nhau giữa các mặt hàng, quốc gia.

“Chúng ta không nằm ngoài và chịu tác động bởi việc này. Tuy nhiên, có nhiều nước chịu tác động mạnh hơn, chúng ta chưa phải là nước chịu tác động mạnh”, Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân nói.

Để ứng phó, Thứ trưởng cho hay Bộ Công Thương đã phối hợp kịp thời với các bộ, ngành và các bộ, ngành cũng rất chủ động có những báo cáo lên Chính phủ. Dự kiến trong tháng 3 này, Chính phủ sẽ họp bàn chuyên đề trọng tâm, trọng điểm vào những giải pháp.

Trước mắt, Bộ Công Thương, đã giao ngay cho các cơ quan thương vụ các nước trên thế giới (không chỉ riêng Thương vụ Mỹ) bởi tác động này là tác động lên toàn thế giới và sẽ có thể làm thay đổi, dịch chuyển dòng chảy thương mại, cho nên các thương vụ tất cả các nước cần nghiên cứu việc này và gửi thông tin kịp thời.

Đồng thời, thông qua Đại sứ quán Mỹ tại Việt Nam, Đại sứ quán Việt Nam tại Mỹ, Bộ Công Thương đã chủ động chuyển tải thông điệp tới phía Mỹ về mong muốn duy trì và xây dựng mối quan hệ kinh tế, thương mại hài hòa, bền vững, hai bên cùng có lợi với Mỹ và khẳng định Việt Nam không có bất cứ chính sách nào có thể gây phương hại đến người lao động hay an ninh quốc gia của Mỹ.

Thứ trưởng thông tin, dự kiến cuối tuần tới (13/3), Bộ trưởng Bộ Công Thương sẽ sang gặp Trưởng Đại diện thương mại Mỹ để trao đổi về những vấn đề kinh tế thương mại hai bên cùng quan tâm.

Theo quan điểm của Bộ Công Thương, Việt Nam và Mỹ là hai nền kinh bổ sung cho nhau. Nguyên nhân gây mất cân bằng trong thương mại giữa hai nước xuất phát từ tính chất bổ trợ giữa hai nền kinh tế, là do cơ cấu xuất khẩu và ngoại thương của hai nước. Hàng hóa Việt Nam xuất sang Mỹ chủ yếu là cạnh tranh với các nước thứ ba, không cạnh tranh trực tiếp với doanh nghiệp Mỹ trên thị trường Mỹ. Ngược lại, còn tạo điều kiện để người tiêu dùng Mỹ được sử dụng hàng hóa rẻ của Việt Nam.

Lãnh đạo Bộ Công Thương cũng khẳng định Việt Nam là một nền kinh tế mở, trong quá trình hội nhập, Việt Nam theo đuổi một chính sách thương mại tự do, mức độ chênh lệch thuế quan đối với hàng hoá Mỹ là không nhiều và trong thời gian tới có thể tiếp tục xuống thấp hơn, do Việt Nam chủ trương giảm thuế đối với nhiều mặt hàng.

"Do đó, một số sản phẩm Mỹ có lợi thế cạnh tranh cao, như ô tô, nông sản, khí hóa lỏng, ethanon… sẽ được hưởng lợi từ chính sách này, đồng thời sẽ tạo ra các luồng nhập khẩu tích cực từ Mỹ, góp phần vào việc cải thiện cán cân thương mại giữa hai nước", Thứ trưởng Tân cho biết.

Ngoài ra, giữa hai nước đã có cơ chế đối thoại chính sách thành lập theo Hiệp định Khung về Thương mại và Đầu tư Việt Nam - Mỹ. Bên cạnh đó, Chính phủ Việt Nam cũng đã chủ động giao các bộ ngành rà soát những vướng mắc, xây dựng phương án xử lý những vấn đề Mỹ quan tâm; trên cơ sở thương mại công bằng, có đi có lại, đúng quy định của pháp luật, đáp ứng hài hòa, thỏa đáng lợi ích của các bên.

Đồng thời, Việt Nam cũng sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà đầu tư Mỹ tham gia vào quá trình hình thành, phát triển các ngành công nghiệp trọng điểm ở Việt Nam, nhất là các dự án năng lượng trọng điểm (năng lượng mới, hydrogen, điện hạt nhân…), tạo tiền đề để tăng cường nhập khẩu khí hóa lỏng, nhiên liệu, thiết bị máy móc, công nghệ từ Mỹ, góp phần cải thiện cán cân thương mại giữa hai nước.

Đối với doanh nghiệp, Bộ Công Thương cũng đã chủ động phối hợp với các ngành hàng để chuẩn bị ứng phó với các kịch bản khác nhau. Song để tiếp tục phát triển trong bối cảnh kinh tế thế giới nhiều biến động và khó khăn, ngoài nỗ lực từ Chính phủ, các bộ, ngành, lãnh đạo Bộ Công Thương cho rằng còn phải dựa vào sự nhạy bén, chủ động bám sát thị trường và khả năng thích ứng, tìm tòi và phát triển năng lực cạnh tranh của bản thân các doanh nghiệp.

Theo đó, các doanh nghiệp cần tiếp tục chủ động xây dựng lộ trình và giải pháp nhằm đa dạng hóa thị trường xuất khẩu, nâng cao chất lượng sản phẩm, đảm bảo tiêu chuẩn kỹ thuật, lao động, môi trường… Đặc biệt, cần chú trọng việc kiểm soát xuất xứ nguồn cung nguyên vật liệu phục vụ sản xuất, cũng như đánh giá thận trọng việc hợp tác đầu tư với các doanh nghiệp của những nước đang có căng thẳng thương mại với Mỹ.

Bộ Tài chính đề xuất miễn, giảm tiền thuê đất cho dự án nông nghiệp

Ứng phó khi Mỹ tăng áp thuế hàng nhập khẩu