Đầu tháng 1-2023, Đội Phòng chống tội phạm sử dụng không gian mạng xâm phạm trật tự quản lý kinh tế (Đội 6), Phòng An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao đã tiếp nhận tin báo tố giác tội phạm của Công ty Luật TNHH T&G – đại diện được ủy quyền của Ban tổ chức Giải bóng đá ngoại hạng Anh về đối tượng quản trị, vận hành hệ thống trực tuyến BestBuyIPTV tại các website như: www.bestbuyiptv.com, www.tribeiptv.com, www.bestbuyiptv.store, www.besbuyiptv.link... trình chiếu trực tiếp, gián tiếp các trận đấu của giải bóng đá ngoại hạng Anh có dấu hiệu vi phạm bản quyền.

Do tính chất phức tạp của vụ việc, Đội 6 đã đề xuất các cấp phối hợp triển khai xác minh, thu thập tài liệu.

Qua kênh thông tin của Cục Đối ngoại (Bộ Công an), Công an Hà Nội đã được Cơ quan điều tra An ninh nội địa Hoa Kỳ cung cấp thông tin, xác định đối tượng có dấu hiệu xâm phạm bản quyền trực tuyến là Lê Hải Nam (SN 1994, trú tại phường Yên Sở, quận Hoàng Mai, Hà Nội).

Trung tướng Nguyễn Hải Trung, Giám đốc Công an thành phố Hà Nội

Tài liệu thu thập cho thấy, Lê Hải Nam quản trị vận hành hệ thống BestBuyIPTV từ tháng 8-2017 đến tháng 3-2023, hoạt động theo hình thức thu phí của người dùng với mức 9 USD/tháng.

Để che giấu hành vi của mình, Nam sử dụng nhiều thông tin giả, đăng ký 11 tài khoản ví điện tử quốc tế Paypal, ví tiền mã hóa (Crypto) để nhận tiền và 5 tài khoản ngân hàng để rút tiền mặt.

Quá trình đấu tranh, cơ quan chức năng làm rõ Nam đã rút từ Paypal về tài khoản ngân hàng số tiền gần 30 tỷ đồng và gần 340.000 USD. Đối với nguồn tiền từ hệ thống BestbuyIPTV, Nam hưởng lợi khoảng 70.000 USD, tương ứng khoảng 1,6 tỷ đồng.

Tại cơ quan điều tra, Lê Hải Nam khai nhận hành vi tạo lập các website dịch vụ trên hệ thống BestBuyIPTV để phát trực tiếp các trận đấu bóng đá của giải bóng đá Ngoại hạng Anh, qua đó thu phí người dùng từ hệ thống BestbuyIPTV mà không có sự cho phép của đơn vị sở hữu là Ban tổ chức giải bóng đá Ngoại hạng Anh.

Căn cứ tài liệu thu thập, ngày 11-5-2023, Phòng An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự về tội "Xâm phạm quyền tác giả, quyền liên quan", quy định tại Điều 225 BLHS 2015. Căn cứ thẩm quyền điều tra và thực hiện chỉ đạo của Ban Giám đốc CATP Hà Nội, vụ án đã được chuyển đến Cơ quan CSĐT để tiếp tục phối hợp điều tra theo thẩm quyền. Ngày 148-2023, Cơ quan Cảnh sát điều tra CATP Hà Nội đã ra quyết định khởi tố bị can đối với Lê Hải Nam về tội Xâm phạm quyền tác giả, quyền liên quan, theo khoản 2 Điều 225 BLHS.

Quá trình hoàn tất điều tra, Phòng An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao đã phối hợp chặt chẽ cùng Phòng Cảnh sát kinh tế CATP Hà Nội tiến hành rà soát, phân tích hơn 10.000 giao dịch để xác định số tiền mà Nam đã được hưởng lợi từ hành vi phạm tội.

Đây là căn cứ quan trọng để TAND TP Hà Nội về sau đã tuyên phạt bị cáo Lê Hải Nam bản án 30 tháng tù nhưng cho hưởng án treo, về tội Xâm phạm bản quyền tác giả, quyền liên quan; phạt tiền 100 triệu đồng; tịch thu sung vào ngân sách Nhà nước số tiền hơn 600 triệu đồng do Lê Hải Nam hưởng lợi bất chính và phương tiện Nam sử dụng để thực hiện hành vi phạm tội.

Theo Đại tá Vũ Đình Dũng - Trưởng phòng An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, kết quả đấu tranh, xử lý đối với Lê Hải Nam đã được các quốc gia có quyền lợi liên quan như Hoa Kỳ, Anh đánh giá cao. Lý do là bởi BestBuy IPTV liên tục nằm trong “Danh sách các thị trường hàng giả, hàng nhái nghiêm trọng” của Văn phòng Đại diện Thương mại Mỹ (USTR) trong 5 năm với việc phát sóng hơn 10.000 kênh truyền hình không được ủy quyền từ 38 quốc gia, đồng thời cung cấp dịch vụ bán lại và phát lại với hơn 900.000 người dùng, 12.000 người bán lại và 2.000 người phát lại trên toàn thế giới.

“Đây cũng là vụ án hình sự đầu tiên tại Việt Nam đối với tội phạm xâm phạm bản quyền trực tuyến được xét xử, đăng tải thông báo trên hàng chục báo điện tử từ các quốc gia trên thế giới” - chỉ huy Phòng An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao thông tin.

Nhân sự việc này, vừa qua ngày 13-8-2024, Ban tổ chức Giải bóng đá Ngoại hạng Anh đã có thư cảm ơn gửi Trung tướng Nguyễn Hải Trung - Giám đốc CATP Hà Nội và Phòng An ninh mạng phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao.

Nội dung thư bày tỏ: “Sự nỗ lực, chuyên môn và tận tụy của Trung tướng Nguyễn Hải Trung - Giám đốc CATP Hà Nội và Phòng An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao đã góp phần truy tố thành công đối tượng điều hành nội dung trái phép lần đầu tại Việt Nam, và điều này chắc chắn sẽ là một lời răn đe mạnh mẽ đối với những đối tượng điều hành và người sử dụng dịch vụ trái phép khác. Vụ án mang tính bước ngoặt này đóng vai trò là tiền lệ quan trọng và là bước tiến đáng kể trong việc chống vi phạm bản quyền trực tuyến tại Việt Nam và trên toàn khu vực. Bản án của tòa án nhấn mạnh mức độ nghiêm trọng của hành vi phạm tội và là thông điệp rõ ràng rằng hành vi vi phạm bản quyền sẽ không được dung thứ. Vụ án đã phản ánh sự thực thi sốt sắng Luật Sở hữu trí tuệ của các cơ quan chức năng Việt Nam”.

PV