Lo sợ tiêu cực?

Gói tín dụng cho vay ưu đãi các dự án nhà ở xã hội (NƠXH) lãi suất thấp 30.000 tỷ đồng kết thúc từ năm 2016, nhiều người nghèo, người thu nhập thấp chưa tiếp cận được vốn vay. Năm nay, 2018 chỉ có 1.000 tỷ đồng, chắc chắn, số người nghèo, thu nhập thấp tiếp cận được nguồn vốn này càng ít hơn.

Hơn nữa, theo thông báo của NHCSXH thì, lãi suất của gói tín dụng này là 4,8%/năm. Đồng thời, đối tượng vay chỉ được vay trong thời hạn là 25 năm. Vậy là các chỉ số ưu đãi đều thấp hơn so với gói 30.000 tỷ đồng trước đây. Và, vì thế, nhiều người lo lắng, liệu có tiêu cực trong chuyện cho vay, thẩm định hồ sơ để vay không? Đây là câu hỏi không thể trả lời ngay và không dễ trả lời chút nào.

Nhà ở thu nhập thấp. Ảnh minh họa trên internet.

Thông số từ báo cáo của Bộ Xây dựng thể hiện: Nhu cầu NƠXH trên toàn quốc trong giai 2011 - 2020 cần khoảng 440.000 căn hộ. Hiện nay, cả nước đang triển khai 195 dự án quy mô khoảng 165.000 căn hộ NƠXH. Trong đó, ở Hà Nội dự kiến có thêm 430.00m2 NƠXH; TP.HCM triển khai 39 dự án với 43.700 căn. Vậy thì số lượng đang thực hiện với nhu cầu “an cư” của người có thu nhập thấp, người nghèo, thu nhập trung bình đang vênh nhau quá lớn.

Chính vì căn hộ ít, tiền cho vay cũng ít nên tâm lý lo sợ của người ít tiền trong việc mua NOWXXH rất đáng được lưu tâm.

Chị Nguyễn Hải Hà là công chức ở quận Thanh Xuân, TP.Hà Nội bày tỏ: “Cả vợ lẫn chồng đều sinh ra ở Hà Nội nhưng khi xây dựng gia đình, chúng tôi vẫn phải thuê trọ. Hai bên nội ngoại đều khó khăn. Chúng tôi “xếp hàng” mua NƠXH, chờ nguồn vốn ưu đãi được triển khai cả năm nay. Được vay nguồn vốn ưu đãi thì vợ chồng tôi mới đủ khả năng tài chính để mua nhà. Hơn nữa, mới có thời gian tích cóp tiền để trả nợ dần”.

Anh Trần Thái Diệp, giảng viên một Trường Đại học trên địa bàn Hà Nội thì than thở: “Chúng tôi có hộ khẩu Hà Nội 4 năm nay rồi, “săn” nguồn vốn ưu đãi để mua nhà ở nhưng thấy vất vả quá. Tìm được nhà thì dự án đó không thuộc gói cho vay ưu đãi; khi “nhờ” làm được thủ tục vay nguồn tiền ưu đãi thì lại không còn căn hộ NƠXH. Quả thật, nhiều lúc chúng tôi hoang mang, tự hỏi, người thu nhập thấp như mình, đến bao giờ mới đủ tiền để “an cư”.

Băn khoăn của chị Hà, anh Diệp không phải là không có lý.

Chỉ đáp ứng được 1/5 nhu cầu của người cần vay

Theo thông tin của NHCSXH thì nguồn vốn 1.000 tỉ đồng đã được phân giao về các địa phương triển khai cho vay. Trong đó, Hà Nội và TP.HCM được được phân nguồn vốn lớn nhất mỗi nơi 50 tỉ đồng. Các thành phố khác như Hải Phòng, Thanh Hóa, Nghệ An… được phân khoảng từ 10 tỉ đồng trở xuống tùy theo điều kiện của từng địa phương.

Nguồn vốn vay phân bổ chênh lệch là theo số liệu khảo sát và kế hoạch cho vay vốn ở cơ sở có sự phê duyệt của UBND tỉnh, thành phố chuyển lên. Thực tế, có số báo cáo của địa phương về nhu cầu vay là 5.000 tỷ đồng. Trong khi, NHCSXH chỉ có 1.000 tỷ đồng để cho vay.

Dự án nhà ở xã hội. Ảnh minh họa trên internet.

Ai cũng biết, nhu cầu vay mua nhà của người có thu nhập thấp, trung bình là rất nhiều. Song, để có số lượng trên, cơ quan chức năng cũng phải điều chỉnh rất nhiều. Giải pháp được chuyên gia bất động sản Nguyễn Trần Nam, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam đưa ra là, để tăng nguồn vốn và người thu nhập thấp có nhiều cơ hội tiếp cận nguồn vốn lãi suất thấp 4,8% nhiều hơn, cần có chính sách hỗ trợ lãi vay để huy động nguồn vốn từ các ngân hàng thương mại. Qua đây cũng kích cầu cho phân khúc nhà giá rẻ, NƠXH phát triển. Có thể sử dụng hình thức bù lãi suất cho vay tại một số ngân hàng khoảng 3% cho những đối tượng mua nhà xã hội, nhà ở thương mại giá rẻ với mức giá nhà dưới 1,05 tỷ đồng/căn.

Anh Hoàng Trung Đức, chuyên môi giới bất động sản tại Hà Nội nhận xét: “Người thu nhập thấp, trung bình hiện chiếm phần lớn, vì thế, nhà chức trách chỉ cho có 1.000 tỷ đồng để họ được ưu đãi vay, mua NƠXH là quá ít. Với số vốn ít, căn hộ cũng ít, không quản lý, kiểm soát các thủ tục mua nhà, vay tiền tốt, chắc chắn tiêu cực phát sinh. Khi đó, người thiệt nhất vẫn là người có thu nhập thấp. Và, nếu điều đó xảy ra, tính ưu Việt của Hiến pháp là công dân có quyền được có nhà ở sẽ bị mất ý nghĩa.”

Đối tượng được vay vốn gồm:

a.Người có công với cách mạng. b.Người thu nhập thấp, hộ nghèo, cận nghèo khu vực đô thị. c.Người lao động làm việc tại các doanh nghiệp trong và ngoài khu công nghiệp. d.Sỹ quan, hạ sỹ quan nghiệp vụ, sỹ quan chuyên môn nghiệp vụ, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân trong các cơ quan thuộc công an nhân dân và quân đội nhân dân. đ.Cán bộ, công chức, viên chức theo quy định của pháp luật về cán bộ, công chức, viên chức.

(Các đối tượng b,c,d,đ phải thuộc diện không phải nộp thuế thu nhập thường xuyên theo quy định).

+ Khi vay vốn tại NHCSXH, người vay vốn phải đáp ứng được 7 điều kiện để được vay. Trong đó, theo Nghị định 100 và hướng dẫn của NHCSXH, người vay phải thực hiện gửi tiết kiệm với thời gian gửi tối thiểu 12 tháng, kể từ ngày ký Hợp đồng tín dụng với NHCSXH. Mức gửi hàng tháng tối thiểu bằng mức trả nợ hàng tháng của người vay vốn.

+ Bên cạnh đó, người vay có đủ vốn tự có tối thiểu 20% giá trị Hợp đồng mua bán, Hợp đồng thuê mua nhà ở xã hội đối với vay vốn để mua/thuê mua nhà ở xã hội; NHCSXH cho vay tối đa 80%. Ngoài ra, người vay phải đáp ứng đủ các điều kiện khác về hồ sơ chứng minh về đối tượng, thu nhập, hợp đồng mua nhà…

Hà Phương