Trạm thu phí ô tô vào sân bay Tân Sơn Nhất. (Ảnh: Tạ Tôn)

Cục Hàng không VN vừa kiến nghị tạm dừng thu phí ô tô vào sân bay. Trong khi đó, Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) đề xuất bổ sung vào danh mục “dịch vụ phi hàng không thiết yếu” do Bộ GTVT quản lý giá.

Đề nghị tạm dừng thu

Sau khi có thông báo kết luận của Thanh tra Chính phủ ngày 5/1, Cục Hàng không Việt Nam mới đây đã có văn bản đề nghị Bộ GTVT tạm dừng việc thu tiền sử dụng đường dẫn vào nhà ga hàng không. Văn bản do Cục trưởng Đinh Việt Thắng ký nêu rõ: Giá dịch vụ chuyên ngành hàng không hiện đang được quản lý theo quy định của Luật Hàng không dân dụng Việt Nam và các văn bản hướng dẫn có liên quan. Tuy nhiên, hiện tại, giá dịch vụ sử dụng sân đường dẫn vào nhà ga hàng không đối với ô tô, đưa, đón trả khách tại các cảng hàng không (CHK) không được quy định trong danh mục giá.

“Đây là dịch vụ phi hàng không, không thuộc danh mục giá dịch vụ do Bộ GTVT định giá, khung giá”, Cục trưởng Đinh Việt Thắng khẳng định.

Trước đó, trong thông báo Kết luận thanh tra về việc chấp hành chính sách, pháp luật về quản lý, sử dụng vốn, tài sản, cổ phần hoá, thoái vốn và tái cơ cấu Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV), Thanh tra Chính phủ cho rằng, ACV thu không đúng quy định đối với một số giá dịch vụ phi hàng không.

Cụ thể, theo Thanh tra Chính phủ, hiện có tới 21 trong tổng số 22 cảng do ACV quản lý đang thu tiền dịch vụ sử dụng đường dẫn vào nhà ga hàng không đối với các xe ô tô đưa, đón trả khách (không sử dụng dịch vụ giữ xe, chỉ tạm dừng dưới 3-5 phút để đón, trả khách) với mức giá vé lượt từ 7.000 - 30.000 đồng và vé tháng từ 600.000 - 1.650.000 đồng.

Chỉ tính riêng trong giai đoạn từ ngày 1/10/2012 - 31/12/2015, tổng doanh thu từ việc thu phí ra - vào hệ thống CHK do ACV quản lý là 551 tỷ đồng. Việc thu như vậy là “không đúng quy định pháp luật về đất đai do không phải nộp tiền sử dụng đất”.

Cũng theo Thanh tra Chính phủ, việc thu này tuy mang lại lợi ích cho ACV và cho Nhà nước (khi ACV chưa cổ phần hóa), nhưng lại vi phạm các quy định pháp luật, gây thiệt hại cho hành khách và hiện chưa có hướng khắc phục triệt để.

Được biết hiện tại, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình đã có văn bản giao Bộ GTVT chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính đề xuất phương án xử lý, báo cáo Thủ tướng Chính phủ kết quả trong tháng 3/2018.

Bãi đỗ xe ô tô tại sân bay Nội Bài. (Ảnh: Tạ Tôn)

Kiến nghị bổ sung vào danh mục dịch vụ phi hàng không thiết yếu

Trao đổi với Báo Giao thông, Chủ tịch Hội đồng quản trị ACV Lại Xuân Thanh cho biết, ACV sẽ chấp hành nghiêm các quyết định của cơ quan Nhà nước. Nếu Bộ GTVT đồng ý với đề xuất của Cục Hàng không Việt Nam, ACV sẽ ngay lập tức dừng thu. Tuy nhiên, ông Lại Xuân Thanh cũng cho biết thêm, việc thu giá được thực hiện từ năm 2000 theo Quyết định 18 của Cục trưởng Cục Hàng không Việt Nam.

Đáng nói hơn, theo Điều 105, 109 Luật Đất đai 2003; Điều 166, 170, 173 Luật Đất đai 2013 quy định: “Tổ chức được Nhà nước giao đất không thu tiền sử dụng đất có quyền hưởng thành quả, kết quả đầu tư trên đất”.

“Theo Luật Hàng không dân dụng Việt Nam, các khu đất giao không thu tiền sử dụng đất nhưng doanh nghiệp CHK thực hiện đầu tư, xây dựng thì vẫn được thực hiện thu giá dịch vụ (ví dụ như tài sản khu bay bao gồm đường hạ/cất cánh, đường lăn, sân đỗ tàu bay được quy định tại Quyết định 1992/QĐ-BTC ngày 15/8/2014 của Bộ Tài chính và Quyết định số 2345/QĐ-BGTVT ngày 8/8/2017 của Bộ GTVT)”, ông Lại Xuân Thanh nói.

Cũng theo ông Lại Xuân Thanh, để đảm bảo thu hồi vốn đầu tư, chi phí khai thác, bảo trì, sửa chữa, đảm bảo an ninh trật tự, điều hành phân luồng - tuyến đối với giao thông trong khu vực nội cảng, việc thu giá dừng, đỗ với ô tô đưa, đón trả khách tại nhà ga hành khách là đảm bảo nguyên tắc đầu tư, khai thác, không nhằm mục đích kinh doanh, phù hợp với quy định của Luật Hàng không dân dụng Việt Nam, Luật Đất đai và thông lệ quốc tế.

“Chỉ tính riêng trong giai đoạn 2012-2016, chúng tôi đã chi hơn 1.770 tỷ đồng cho đầu tư, nâng cấp, sửa chữa, duy tu, bảo dưỡng và chi phí khai thác tất cả các đường ra - vào CHK, sân bay tại 22 CHK trong cả nước bằng nguồn vốn của tổng công ty”, ông Lại Xuân Thanh nói và cho rằng, rõ ràng, nguồn thu từ việc thu giá dịch vụ sử dụng sân đường dẫn chưa đủ bù đắp chi phí đầu tư, khai thác các tài sản này.

Trong khi đó, tổng công ty vẫn phải thực hiện trách nhiệm đầu tư, bảo dưỡng, sửa chữa theo quy định, đảm bảo an ninh trật tự, điều hành phân luồng, tuyến đối với giao thông trong khu vực nội cảng, đặc biệt trong bối cảnh một số CHK lớn đang quá tải, thường xuyên ùn tắc đường dẫn vào nhà ga để đưa, đón khách.

Một điểm khác, theo người đứng đầu ACV, dịch vụ đường dẫn vào nhà ga là dịch vụ phi hàng không tại các CHK, sân bay không được quy định trong danh mục dịch vụ phi hàng không thiết yếu theo Thông tư 36 của Bộ GTVT. Do vậy, theo Luật Hàng không dân dụng Việt Nam, doanh nghiệp được quyết định mức giá và thực hiện niêm yết, công khai giá, phù hợp với mặt bằng giá tại địa phương.

Mặc dù vậy, ông Lại Xuân Thanh cho hay, ACV cũng nhận thấy, đất xây dựng đường dẫn vào nhà ga được Nhà nước giao đất không thu tiền sử dụng đất. Trong khi đó, dịch vụ đường dẫn vào nhà ga là dịch vụ bắt buộc sử dụng, tác động đến số đông. Từ đây, ACV kiến nghị Nhà nước coi đây là dịch vụ phi hàng không thiết yếu, được Nhà nước quản lý giá theo quy định tại Điểm a, Khoản 4, Khoản 7, Điều 11, Luật Hàng không dân dụng Việt Nam.

“Chúng tôi kiến nghị Bộ GTVT bổ sung dịch vụ đường dẫn vào nhà ga thành dịch vụ phi hàng không thiết yếu tại CHK, sân bay vào Khoản 4, Điều 5, Thông tư số 36 của Bộ GTVT. Theo đó Bộ GTVT sẽ quy định khung giá cụ thể về loại hình dịch vụ này”, ông Lại Xuân Thanh thông tin.

Theo Báo Giao thông