Tham dự Hội thảo có Thượng tướng, Tiến sĩ Lê Huy Vịnh, Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng; Trung tướng Trương Thiên Tô, Phó Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam; Thượng tướng Thongloi Silivong, Ủy viên Trung ương Đảng Nhân dân Cách mạng Lào, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Lào; Đại sứ đặc mệnh toàn quyền nước Cộng hòa Dân chủ nhân dân Lào tại Việt Nam Khamphao Ernthavanh, cùng nhiều lãnh đạo quân đội Việt Nam và Lào, các chuyên gia, nhà khoa học và nhân chứng lịch sử.

Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Lê Huy Vịnh phát biểu tại hội thảo. (Ảnh: Báo Công an nhân dân)

Phát biểu khai mạc, Thượng tướng, Tiến sỹ Lê Huy Vịnh nêu rõ: cách đây 75 năm, ngày 30/10/1949 Ban Thường vụ Trung ương Đảng Cộng sản Đông Dương quyết định: Các lực lượng quân sự Việt Nam chiến đấu và công tác giúp Lào tổ chức thành hệ thống riêng và mang danh nghĩa là Quân tình nguyện, với tinh thần "Giúp nhân dân nước bạn tức là giúp chính mình".

Phát huy truyền thống của quân đội cách mạng, chủ nghĩa yêu nước chân chính và tinh thần quốc tế vô sản trong sáng, quân tình nguyện và chuyên gia quân sự Việt Nam đã kề vai sát cánh, chung lưng đấu cật, cùng với toàn Đảng, toàn quân và toàn dân nước bạn Lào chiến đấu anh dũng, giành thắng lợi vẻ vang trong sự nghiệp giải phóng dân tộc, xây dựng, bảo vệ vững chắc nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào.

Những cống hiến, hy sinh to lớn của quân tình nguyện và chuyên gia quân sự Việt Nam trực tiếp củng cố và xây đắp nên truyền thống đoàn kết chiến đấu đặc biệt Việt Nam - Lào, Lào - Việt Nam - Một biểu tượng đoàn kết quốc tế vô sản, mẫu mực có một không hai trong lịch sử quan hệ quốc tế.

“Với tất cả sự khiêm tốn của người quân nhân cách mạng, cán bộ, chiến sỹ Quân tình nguyện và Chuyên gia quân sự Việt Nam hoàn toàn có quyền tự hào khi đã hoàn thành xuất sắc nghĩa vụ quốc tế cao cả tại Lào và có những đóng góp to lớn vào xây dựng, bồi đắp mối quan hệ hữu nghị vĩ đại, đoàn kết đặc biệt, hợp tác toàn diện Việt Nam - Lào”, Thượng tướng Lê Huy Vịnh nhấn mạnh.

Hội thảo khoa học "Quân tình nguyện và chuyên gia quân sự Việt Nam giúp cách mạng Lào-Ý nghĩa lịch sử và bài học kinh nghiệm". (Ảnh: TTXVN)

Tại hội thảo, Trung tướng Trương Thiên Tô đã chia sẻ về những đóng góp của quân tình nguyện và chuyên gia quân sự Việt Nam đối với cách mạng Lào qua từng thời kỳ. Ông cho biết, từ năm 1954, Trung ương Đảng cử đoàn cố vấn quân sự (Đoàn 100) sang giúp cách mạng Lào. Những năm sau đó, Việt Nam lần lượt cử các đoàn chuyên gia quân sự 959, 463 và 565; các đoàn Quân Tình nguyện 335, 316, 763, 766, 866, 968 sang giúp Cách mạng Lào tác chiến, xây dựng căn cứ cách mạng, phát triển lực lượng.

Sự giúp đỡ của quân tình nguyện và chuyên gia quân sự Việt Nam đã giúp cách mạng Lào giành thắng lợi trong các chiến dịch: Nậm Thà (1962), 128 và 74A (1964), Nậm Bạc (1968), Mường Sủi (1969), Cánh Đồng Chum - Xiêng Khoảng (1969 - 1970), Đường 9 - Nam Lào (1971), Cánh Đồng Chum - Xiêng Khoảng (mùa mưa 1972)..., buộc Mỹ và phái hữu Lào phải ký Hiệp định Viêng Chăn (21/2/1973), tạo điều kiện thuận lợi cho quân và dân Lào đấu tranh giành chính quyền, thành lập nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào (2/12/1975).

Phát biểu tại hội thảo, Đại sứ đặc mệnh toàn quyền nước Cộng hoà dân chủ nhân dân Lào tại Việt Nam Khamphao Ernthavanh khẳng định quan hệ Việt - Lào là quan hệ hữu nghị vĩ đại, đoàn kết đặc biệt và hợp tác toàn diện, có một không hai trên thế giới. Trong 30 năm chiến tranh cách mạng (1945 - 1975) và hơn 10 năm đầu xây dựng, bảo vệ chế độ dân chủ nhân dân (1976 - 1989), Quân đội nhân dân Việt Nam đã kề vai, sát cánh chiến đấu, “hạt muối cắn đôi, cọng rau bẻ nửa” cùng quân đội và nhân dân Lào giành nhiều thắng lợi to lớn.

“Trên đất nước Lào, không có nơi nào mà không có dấu chân của quân tình nguyện Việt Nam, không có chiến thắng nào mà không có sự hy sinh đóng góp của Quân tình nguyện Việt Nam”, bà chia sẻ. Nhân dân các dân tộc Lào tin yêu, coi cán bộ, chiến sĩ quân tình nguyện và chuyên gia quân sự Việt Nam như người thân, ruột thịt trong gia đình.

Hội thảo đã nghe nhiều ý kiến, báo cáo tham luận của các chuyên gia, nhà khoa học, nhân chứng lịch sử, khẳng định rõ đường lối quốc tế vô sản của Đảng Cộng sản Việt Nam trong quan hệ với cách mạng Lào, tình đoàn kết chiến đấu Việt - Lào trong các cuộc chiến chống kẻ thù chung vì hòa bình, độc lập dân tộc, chủ quyền toàn vẹn lãnh thổ và hạnh phúc của nhân dân hai nước. Các tham luận còn làm sáng tỏ vai trò lãnh đạo, chỉ đạo của Trung ương Đảng và Quân ủy Trung ương Việt Nam đối với quân tình nguyện Việt Nam tại Lào, đồng thời nhấn mạnh những đóng góp và thành tích tiêu biểu của lực lượng này trong suốt quá trình giải phóng dân tộc và bảo vệ Tổ quốc Lào.

Bộ đội tình nguyện Việt Nam chia tay các bạn Lào trước khi trở về nước. (Nguồn: Sách ảnh Quan hệ đặc biệt Việt Nam - Lào/Nhà xuất bản Thông tấn).

Phát biểu bế mạc, Thượng tướng Lê Huy Vịnh cho biết, hội thảo tiếp tục khẳng định việc tổ chức quân tình nguyện và chuyên gia quân sự Việt Nam giúp cách mạng Lào là chủ trương đúng đắn, sáng suốt của Đảng Cộng sản Việt Nam trong thực hiện nhiệm vụ quốc tế đối với cách mạng Lào. Đồng thời, giúp mỗi người hiểu sâu sắc, đầy đủ hơn và tôn vinh những công lao đóng góp to lớn, sự hy sinh xương máu của lớp lớp cán bộ, chiến sĩ quân tình nguyện và chuyên gia quân sự Việt Nam thực hiện nhiệm vụ quốc tế giúp cách mạng Lào; tri ân sự quan tâm, giúp đỡ, tạo điều kiện của Đảng, Nhà nước, Quân đội và nhân dân Lào đối với bộ đội Việt Nam. Ông mong muốn các cơ quan, tổ chức và các cựu chiến binh sẽ tiếp tục sưu tầm, bổ sung tư liệu về giai đoạn lịch sử này để phục vụ công tác nghiên cứu và giáo dục cho thế hệ mai sau.

Bốn chữ "tình" gắn bó Việt - Lào

Việt - Lào: tình đồng chí, anh em sâu đậm được xây dựng từ sự hy sinh và gắn kết