Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm 3/10 công khai tuyên bố ông muốn Ukraina điều tra cha con cựu Phó Tổng thống Joe Biden giữa lúc Hạ viện do đảng Dân chủ kiểm soát đã chính thức khởi động cuộc điều tra luận tội ông chủ Nhà Trắng tại Quốc hội.

Đồng thời, ông cũng kêu gọi tương tự đối với Trung Quốc. “Nhân tiện, Trung Quốc cũng nên bắt đầu một cuộc điều tra về ông Biden. Bởi vì những gì xảy ra ở Trung Quốc cũng tồi tệ như những gì đã xảy ra với Ukraine”, ông Trump đã nói với các phóng viên tại Nhà Trắng.

Tổng thống Trump và luật sư cá nhân của mình là Rudy Giuliani đã không đưa ra bằng chứng nào để cho những cáo buộc tham nhũng đối với cựu Phó Tổng thống Biden, một ứng cử viên hàng đầu của Đảng Dân chủ.

Khi được hỏi về việc liệu ông đã yêu cầu Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình điều tra hay không, ông Trump nói: “Tôi chưa, nhưng chắc chắn đó là điều mà chúng ta có thể bắt đầu nghĩ tới”.

Bằng cách công khai kêu gọi Trung Quốc điều tra một đối thủ chính trị của đảng Dân chủ, Tổng thống Trump dường như muốn khẳng định rõ cách tiếp cận riêng của ông với tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky.

Sự cởi mở của của nhà lãnh đạo Mỹ trong bình luận trên cho thấy ông Trump sẽ tiếp tục cố gắng chứng minh những yêu cầu đó là bình thường, ngay cả khi đối mặt với sự lên án rộng rãi từ đảng Dân chủ và thậm chí một số thành viên của đảng Cộng hòa về việc yêu cầu một quốc gia khác điều tra một đối thủ tiềm năng trong cuộc chạy đua vào Nhà Trắng năm 2020.

Đại sứ quán Trung Quốc tại Washington hiện chưa đưa ra bình luận về vấn đề này.

Lời kêu gọi của ông Trump đối với Trung Quốc đặc biệt gây ấn tượng khi Washington và Bắc Kinh đang vướng vào một cuộc chiến thương mại căng thẳng, gây thiệt hại cho tăng trưởng kinh tế toàn cầu. Hai bên sẽ tổ chức một vòng đàm phán mới tại Mỹ vào tuần tới.

Theo nghi vấn của Nhà Trắng, ông Joe Biden bị cho là đã can thiệp không đúng mức vào công việc nội bộ của Ukraine nhằm bảo vệ cho con trai. Ông Trump lập luận rằng việc bổ nhiệm ông Hunter Biden vào hội đồng quản trị công ty năng lượng Ukraine Burisma trong năm 2015 – một vị trí được trả mức lương 50.000 USD/tháng mặc dù ông Hunter thiếu năng lực trong lĩnh vực này- là tham nhũng.

Ông Trump cũng cáo buộc ông Joe Biden, khi đó là Phó tổng thống Mỹ, gây sức ép cho Kiev chấm dứt cuộc điều tra chống tham nhũng vào Burisma một năm sau đó, và dùng khoản viện trợ nước ngoài của Mỹ làm đòn bẩy để làm điều đó.

Bên cạnh đó, đảng Cộng hòa đã chỉ trích ông Biden vì đã đưa con trai lên chuyên cơ Air Force Two của Phó Tổng thống trong chuyến thăm chính thức đến Trung Quốc năm 2013, nơi Hunter có cũng có lợi ích kinh doanh.

Vào thời điểm đó, ông Hunter Biden đang trong quá trình thành lập một quỹ đầu tư tư nhân Trung Quốc và hy vọng quyên góp tiền ở đó. Trong vòng hai tuần sau chuyến thăm, nhà chức trách ở Thượng Hải đã cấp cho quỹ này giấy phép kinh doanh và quỹ này đã vận động được khoản quyên góp 1 tỉ USD.

Tổng thống Trump vì thế khẳng định ông Hunter dùng chuyến thăm chính thức của cha mình để thúc đẩy lợi ích kinh doanh của riêng mình.

Tuy nhiên, phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng hôm 30/9, đã gọi các cáo buộc tố việc kinh doanh của chính phủ Trung Quốc mang lại lợi ích cho con trai của ông Biden là “hoàn toàn không có căn cứ”.

Hiện tại, Nhà lãnh đạo đảng Cộng hòa tại Hạ viện Kevin McCarthy đã viết thư cho Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi hôm 3/10 yêu cầu tất cả các nỗ lực xung quanh cuộc điều tra luận tội phải tạm dừng cho đến khi các quy tắc và thủ tục được thiết lập.

Ông Kevin cũng đã yêu cầu bà Pelosi tổ chức một cuộc bỏ phiếu cho toàn bộ Quốc hội về việc có được phép điều tra hay không, và liệu cố vấn của tổng thống có được tham dự tất cả các phiên điều trần hay không. Ông Kevin lập luận rằng, Nếu không thực hiện những điều này sẽ mâu thuẫn với các thủ tục luận tội trước đây.

Tại một sự kiện ở The Villages, Florida, Trump cho biết đảng Dân chủ đã tiến hành cuộc điều tra luận tội vì họ không thể đánh bại ông trong cuộc đua Tổng thống năm 2020.

Trong khi cuộc bầu cử vẫn còn một chặng đường dài, cuộc thăm dò của Reuters / Ipsos cho thấy ông Trump đang dần thu hẹp khoảng cách với các ứng cử viên hàng đầu của đảng Dân chủ, bao gồm cả ông Biden, trong các cuộc bỏ phiếu giả định.

Ngày 24/9, Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi công bố một cuộc điều tra luận tội đối với Tổng thống Trump liên quan đến cuộc điện đàm ngày 25/7 với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky. Cuộc điều tra luận tội diễn ra sau khi một người tố giác nộp đơn khiếu nại, tố cáo Tổng thống Trump đã tranh thủ quyền lực nước ngoài để giành lợi thế chính trị.

Ông Trump đã công bố bản ghi cuộc điện đàm với ông Zelensky, bác bỏ các cáo buộc về hành vi sai trái và ví cuộc điều tra luận tội tổng thống như một cuộc “săn phù thủy” chính trị nhằm đảo ngược kết quả của cuộc bầu cử tổng thống năm 2016.