Sau Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV, cử tri tỉnh An Giang đã có kiến nghị gửi Ngân hàng Nhà nước (NHNN), trong đó nêu vấn đề về việc giá vàng biến động liên tục, chủ yếu theo hướng tăng lên, làm ảnh hưởng đến hiệu quả của hoạt động quản lý nhà nước đối với thị trường vàng, cũng như đời sống của nhân dân. Theo đó, cử tri kiến nghị có biện pháp quản lý giá vàng phù hợp.

Trả lời vấn đề này, NHNN cho biết, hiện nay, vàng tiêu thụ trong nước chủ yếu từ nguồn nhập khẩu, do đó, giá vàng trong nước phụ thuộc vào diễn biến giá vàng thế giới. Thời gian gần đây, giá vàng thế giới liên tục biến động, chủ yếu theo xu hướng tăng, do căng thẳng địa chính trị, thương mại, xung đột vũ trang tại nhiều quốc gia trên thế giới leo thang khiến nhu cầu tiêu thụ vàng vật chất ở một số nước và dự trữ vàng của nhiều NHTW tăng mạnh…

Như vậy, giá vàng diễn biến tăng cả trên thế giới chứ không chỉ có ở Việt Nam và tính từ thời điểm NHNN can thiệp bán vàng trực tiếp thì giá vàng thế giới còn tăng nhanh hơn giá vàng miếng trong nước. So với thời điểm NHNN bắt đầu triển khai phương án bán vàng miếng trực tiếp (ngày 3/6/2024), đến cuối tháng 11/2024, giá vàng thế giới đã tăng hơn 330 USD/oz, tương tương gần 10 triệu đồng/oz (14,24%). Trong khi đó, giá vàng miếng SJC trong nước tăng 4,55 triệu đồng/lượng (5,6%). Diễn biến này cho thấy hiệu quả của việc can thiệp thị trường vàng.

Bên cạnh đó, theo Luật Giá năm 2012 và Luật Giá sửa đổi năm 2023, vàng không phải mặt hàng thiết yếu, không thuộc Danh mục hàng hóa, dịch vụ thực hiện bình ổn giá. Giá mua, bán vàng do các TCTD, doanh nghiệp kinh doanh mua, bán vàng miếng chủ động niêm yết. Thực tiễn trên thế giới, các NHTW cũng không quản lý giá vàng mà giá vàng do cung, cầu thị trường quyết định. Do đó, NHNN chỉ thực hiện can thiệp, nhằm hướng tới sự ổn định của thị trường vàng, không can thiệp vào giá vàng trong nước.

Trong khi đó, cử tri thành phố Hà Nội thì phản ánh gặp khó khăn trong việc đăng ký mua vàng trực tuyến tại 4 ngân hàng lớn gồm Vietcombank, Agribank, BIDV và VietinBank. Cử tri đề nghị Chính phủ chỉ đạo Ngân hàng nhà nước và Bộ, ngành liên quan có phương án khắc phục trong thời gian tới.

Về vấn đề này, NHNN cho biết, thời gian qua, thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Thường trực Chính phủ, căn cứ các quy định hiện hành, NHNN đã thực hiện một số giải pháp để quản lý thị trường vàng bao gồm triển khai các phiên đấu thầu bán vàng miếng và bán vàng miếng trực tiếp với khối lượng phù hợp; Phối hợp các Bộ, ngành liên quan tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát việc chấp hành chính sách, pháp luật trong hoạt động kinh doanh vàng; Chỉ đạo các TCTD, doanh nghiệp được cấp phép kinh doanh mua, bán vàng miếng chấp hành nghiêm túc các quy định của pháp luật về hoạt động kinh doanh vàng; thực hiện chế độ hóa đơn, chứng từ theo quy định pháp luật, đồng thời, phối hợp chặt chẽ với các cơ quan truyền thông để kịp thời chia sẻ, cung cấp các thông tin về chủ trương, chính sách quản lý thị trường để ổn định tâm lý người dân, tạo đồng thuận xã hội. Đến nay, mức chênh lệch giá vàng miếng SJC trong nước và thế giới đã bước đầu có sự thu hẹp.

Qua đánh giá, NHNN nhận thấy hiện vẫn còn có một số tồn tại như chênh lệch giữa giá vàng trong nước và quốc tế; thị trường vẫn chưa thực sự ổn định bền vững, vẫn chịu tác động bởi yếu tố tâm lý, kỳ vọng, tiềm ẩn rủi ro tác động đến thị trường tiền tệ, ngoại hối.

Trong thời gian tới, để tiếp tục thực hiện các chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, trên cơ sở tình hình can thiệp thời gian qua, căn cứ các quy định pháp luật hiện hành, NHNN sẽ tiếp tục cân nhắc can thiệp thị trường vàng (nếu cần thiết) với khối lượng, tần suất phù hợp; phối hợp các Bộ, ngành, địa phương triển khai quyết liệt các giải pháp, đồng bộ bình ổn thị trường vàng, tiếp tục xử lý tình trạng chênh lệch cao giữa giá vàng trong nước và giá vàng thế giới, không để “vàng hóa” nền kinh tế, gây ảnh hưởng tiêu cực đến tỷ giá, lãi suất, thị trường tiền tệ, ngoại hối và an ninh, an toàn tài chính quốc gia, phát triển thị trường vàng lành mạnh, an toàn, hiệu quả, bền vững.

Đồng thời, NHNN sẽ tiến hành tổng kết đầy đủ việc thực hiện Nghị định 24/2012/NĐ-CP, đề xuất sửa đổi, bổ sung phù hợp với tình hình thực tiễn, góp phần ngăn chặn tình trạng vàng hóa nền kinh tế, không để biến động giá vàng ảnh hưởng đến tỷ giá, lạm phát và ổn định kinh tế vĩ mô; nâng cao vai trò quản lý và điều tiết thị trường vàng của Nhà nước theo đúng quy định, bảo đảm an ninh kinh tế, an ninh tài chính, tiền tệ quốc gia và trật tự an toàn xã hội.