Tỷ lệ tiêm chủng vaccine cho trẻ em toàn cầu bị đình trệ trong năm 2023. Hơn 2,7 triệu trẻ em không được tiêm chủng hoặc tiêm chủng dưới mức so với mức trước đại dịch vào năm 2019. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc (UNICEF), điều này dẫn đến lo ngại về việc bùng phát các dịch bệnh như sởi.

Tiêm vaccine phòng bệnh cho trẻ em

Theo dữ liệu, số trẻ em được tiêm 3 liều vaccine phòng bệnh bạch hầu, uốn ván và ho gà (DTP) trong năm 2023 đã dừng lại ở mức 84%, tương đương 108 triệu trẻ. Tuy nhiên, số trẻ em không được tiêm một liều vaccine nào đã tăng tăng từ 13,9 triệu vào năm 2022 lên 14,5 triệu vào năm 2023.

Trên toàn thế giới có tới 6,5 triệu trẻ em không hoàn thành liều DTP thứ 3 cần thiết để được bảo vệ khỏi các bệnh này trong thời thơ ấu và giai đoạn đầu đời. Liều thứ 3 là dấu mốc quan trọng trong tỷ lệ tiêm chủng toàn cầu.

Giám đốc điều hành UNICEF Catherine Russell cho rằng thực tế cho thấy chương trình tiêm chủng ở nhiều quốc gia vẫn bỏ qua quá nhiều trẻ em. Việc thu hẹp khoảng cách về tiêm chủng đòi hỏi nỗ lực toàn cầu. Các chính phủ, đối tác và lãnh đạo địa phương cần đầu tư vào nhân viên chăm sóc sức khỏe ban đầu và cộng đồng để đảm bảo mọi trẻ em đều được tiêm chủng và sức khỏe tổng thể được tăng cường.

Điều đáng lo ngại hơn là hơn một nửa số trẻ em không được tiêm chủng trên thế giới sống ở 31 quốc gia có tình cảnh dễ bị tổn thương và bị ảnh hưởng do xung đột, nơi trẻ em đặc biệt dễ mắc các bệnh có thể phòng ngừa do thiếu tiếp cận với an ninh, dinh dưỡng và dịch vụ y tế. Giám đốc phụ trách vaccine của WHO Kate O'Brien nhấn mạnh, thực tế này đặt cuộc sống của những trẻ em dễ bị tổn thương nhất vào tình trạng nguy hiểm. Cụ thể, cuộc nội chiến ở Sudan đã khiến số lượng trẻ em chưa được tiêm vaccine tăng từ khoảng 110.000 trẻ trong năm 2021 lên 701.000 trẻ trong năm 2023. Yemen hiện có 580.000 trẻ em chưa được tiêm vaccine, tăng từ 424.000 trẻ cách đây 3 năm.

Thiếu tiêm phòng, dịch sởi rất dễ bùng phát

WHO và UNICEF cũng bày tỏ lo ngại về việc tiêm chủng chống sởi - một trong những bệnh truyền nhiễm nhất trên thế giới - bị chậm lại trong bối cảnh số lượng các đợt bùng phát trên toàn cầu tăng đột biến. Dữ liệu cho thấy, tỷ lệ tiêm chủng chống lại căn bệnh sởi chết người bị đình trệ, khiến gần 35 triệu trẻ em không có hoặc chỉ được bảo vệ một phần. Năm 2023, chỉ có 83% trẻ em trên toàn thế giới được tiêm liều vaccine phòng sởi đầu tiên thông qua các dịch vụ y tế thường xuyên - tương đương con số năm 2022 nhưng giảm từ 86% trước đại dịch. Chỉ có 74% trẻ em được tiêm liều thứ 2 cần thiết. Những con số này chưa đạt mức bao phủ 95% cần thiết để ngăn chặn dịch bệnh bùng phát, ngăn ngừa bệnh tật và tử vong không cần thiết cũng như đạt được mục tiêu loại trừ bệnh sởi.

Trong 5 năm qua, dịch sởi đã tấn công 103 quốc gia – nơi sinh sống của khoảng 3/4 số trẻ sơ sinh trên thế giới. Tỷ lệ tiêm chủng thấp (80% hoặc ít hơn) là một yếu tố chính. Ngược lại, 91 quốc gia có tỷ lệ tiêm chủng vaccine sởi cao lại không xảy ra dịch bệnh.

Hội đồng đối tác thực hiện Chương trình tiêm chủng toàn cầu 2030 (IA2030) kêu gọi tăng cường đầu tư vào đổi mới và hợp tác liên tục. Hội đồng cũng khuyến nghị các đối tác tăng cường hỗ trợ lãnh đạo quốc gia cải thiện tiêm chủng định kỳ như một phần của chương trình chăm sóc sức khỏe ban đầu tích hợp của họ. Hoạt động này cần được quan tâm bằng sự hỗ trợ chính trị mạnh mẽ, lãnh đạo cộng đồng và nguồn tài trợ bền vững.

Thủ tướng trao huân chương cao quý cho Giám đốc Chương trình toàn cầu về tiêm chủng Sáng 20/9 (theo giờ New York), nhân dịp tham dự Phiên thảo luận cấp cao Đại hội đồng Liên Hợp Quốc khoá 78, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã tiếp và trao Huân chương Hữu nghị của Nhà nước Việt Nam cho bà Aurélia Nguyễn, Giám đốc Chiến lược Chương trình Liên minh toàn cầu về vaccine và tiêm chủng (GAVI).

Đặt hàng hơn 17 triệu liều vaccine đảm bảo thực hiện tiêm chủng mở rộng Ngày 2/1, Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương (Bộ Y tế) thông tin, sau thời gian gián đoạn cung ứng một số loại vaccine trong Chương trình Tiêm chủng mở rộng năm 2023, đơn vị vừa hoàn thành đặt hàng 10/10 loại vaccine từ các nhà sản xuất trong nước. Các loại vaccine này sẽ nhanh chóng được phân bổ, chuyển đến các địa phương ngay những ngày đầu tháng 1/2024.