Việc tiếp nhận mô hình cổng làng Mông Phụ do GS,KTS Ejima Akiyoshi trao tặng cho Bảo tàng Hà Nội bảo quản, lưu giữ và phát huy nhằm tuyên truyền, giới thiệu, quảng bá di sản văn hóa Làng cổ Đường Lâm trong đó có di tích cổng làng Mông Phụ đến đông đảo người dân. Đồng thời tăng cường nhận thức, vai trò và trách nhiệm của người dân Thủ đô, đặc biệt là thế hệ trẻ trong công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa. Hoạt động cũng góp phần tăng cường tinh thần đoàn kết, tình hữu nghị, sự giao lưu văn hóa giữa Việt Nam và Nhật Bản.

Lễ đón nhận mô hình cổng làng Mông Phụ tại Bảo tàng Hà Nội

Trong số 5 di tích của làng cổ Đường Lâm được UNESCO trao giải thưởng danh dự về bảo tồn di sản văn hóa năm 2013, đáng chú ý có có di tích cổng làng Mông Phụ. Cổng làng Mông Phụ mang nét kiến trúc độc đáo nhà hai mái dốc, được dựng theo kiểu “thượng gia hạ môn” (trên là nhà, dưới là cổng). Cổng làng có trụ đỡ mái và đầu nóc, bên trong có khung gỗ, kèo, hoành, rui. Những chiếc hoành tròn gác trên hai bộ vì “chồng giường, kẻ truyền” tạo nên hai mái cân kiểu nhà tiền tế. Hai mái chảy của cổng làng lợp ngói ri…

Giáo sư, kiến trúc sư Ejima Akiyoshi bên mô hình Cổng làng Mông Phụ

Cổng làng Mông Phụ đã có những dấu hiệu bị hư hại và được tu bổ năm 2008 trong dự án hợp tác Việt - Nhật. Trên cơ sở các số liệu đo đạc rất công phu, GS Ejima Akiyoshi đã phục dựng lại mô hình cổng làng Mông Phụ theo tỉ lệ 1/10 bằng loại gỗ quý bách hội của Nhật Bản và gỗ ramin (Đông Nam Á) làm cột tròn. Mô hình được phục dựng với kích thước rộng 90, sâu 60, cao 63, bằng 1/10 so với kích thước thật, các cấu kiện rất chi tiết và có thể tháo ra, lắp vào phục vụ tập huấn tu bổ, giảng dạy.

Giáo sư, kiến trúc sư Ejima Akiyoshi là người đã từng tham gia nghiên cứu, hướng dẫn trùng tu một số di tích tại Việt Nam như khu phố cổ Hội An, nhà cổ Bắc Ninh và làng cổ Đường Lâm. Trong thời gian từ năm 2007 đến năm 2012, Giáo sư Ejima đã tham gia 17 đợt nghiên cứu, tu bổ tại làng cổ Đường Lâm. Đặc biệt, ông giành tâm huyết nghiên cứu công trình kiến trúc cổng làng Mông Phụ – một di sản của Đường Lâm. Năm 2014, với những cống hiến và thành công đáng ghi nhận, ông và nhóm thực hiện dự án bảo tồn di sản văn hóa làng cổ Đường Lâm đã được Tổ chức Văn hóa, khoa học và giáo dục của Liên hợp quốc (UNESCO) vinh danh, trao giải thưởng danh dự về bảo tồn di sản văn hóa năm 2013 khu vực Châu Á - Thái Bình Dương.

An Nhi (t/h)