Xây dựng tương lai tốt đẹp hơn

Trong 75 năm qua, lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc đã hoạt động ở các khu vực bị ảnh hưởng bởi xung đột ở châu Phi, châu Á, châu Âu và Trung Đông. Lực lượng mũ nồi xanh đã giúp các quốc gia bị giằng xé bởi xung đột hướng tới hòa bình lâu dài. Ngày Quốc tế Lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc năm 2024 (29/5) vinh danh hơn 4.000 chiến sĩ mũ nồi xanh đã hy sinh vì hòa bình.

Lực lượng gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc

Là quốc gia trẻ nhất châu Phi, Nam Sudan có số binh sĩ Liên hợp quốc cao nhất với 14.200 quân nhân, cảnh sát, chuyên gia, sĩ quan và tình nguyện viên. Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc đã gia hạn nhiệm vụ của phái đoàn Liên hợp quốc tại Nam Sudan (UNMISS) thêm một năm cho đến ngày 3/4/2025 nhằm đối phó với những thách thức chính trị, an ninh và nhân đạo đang diễn ra.

Ông Jean-Pierre Lacroix - Phó tổng thư ký Liên hợp quốc về các hoạt động hòa bình - đã chỉ ra tầm quan trọng của việc nâng cao nhận thức về gìn giữ hòa bình, nhận thức về tình huống và tình báo gìn giữ hòa bình. Đây vốn là nền tảng hiệu quả của các hoạt động trong bối cảnh môi trường xung đột hiện đại ngày càng phức tạp.

Ông Jean-Pierre Lacroix - Phó tổng thư ký Liên hợp quốc về các hoạt động hòa bình.

Bàn về chủ đề “Phù hợp cho tương lai, cùng nhau xây dựng tốt đẹp hơn” của Ngày Quốc tế Lực lượng gìn giữ hòa bình năm nay, ông Lacroix đã nhấn mạnh đến các lĩnh vực trọng tâm chính, gồm:

Cần nhấn mạnh với các quốc gia thành viên rằng gìn giữ hòa bình vốn mang tính chất chính trị, nhằm hỗ trợ các nỗ lực chính trị hướng tới một giải pháp lâu dài cho các cuộc khủng hoảng. Điều này đòi hỏi sự hỗ trợ mạnh mẽ hơn, đoàn kết hơn từ các quốc gia thành viên.

Những mối nguy hiểm mà lực lượng gìn giữ hòa bình phải đối mặt từ các mối đe dọa kỹ thuật số như tin tức giả mạo và thông tin sai lệch, cũng như các mối đe dọa truyền thống từ các nhóm vũ trang. Những người gìn giữ hòa bình đang phải đối mặt với những môi trường ngày càng trở nên nguy hiểm hơn. Cần phải có sự hỗ trợ quốc tế liên tục để thích ứng với những mối đe dọa đang gia tăng này.

Cần ủng hộ việc định hình lại các chiến lược hoạt động nhằm nâng cao hiệu quả của các sứ mệnh gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc. Các nhiệm vụ cần được ưu tiên và nỗ lực mở rộng về an toàn, bảo mật, chuyển đổi kỹ thuật số và các chiến lược chống thông tin sai lệch.

Cần giải quyết những nguyên nhân gây xung đột như tác động của biến đổi khí hậu và các hoạt động xuyên quốc gia bất hợp pháp. Sự hỗ trợ tốt hơn cho các hoạt động thực thi hòa bình rất quan trọng. Hoạt động này không thể chỉ được thực hiện bởi lực lượng mũ nồi xanh và cần có sự tham gia của các tổ chức khu vực và tiểu khu vực.

Xây dựng niềm tin với cộng đồng địa phương vẫn là nền tảng của việc gìn giữ hòa bình hiệu quả. Đây là một quá trình được tăng cường nhờ sự hiện diện ngày càng tăng của phụ nữ và các chiến lược gắn kết cộng đồng mạnh mẽ.

Vinh danh nhà vận động Ấn Độ

Nữ thiếu tá Radhika Sen (người Ấn Độ) phục vụ ở miền Đông Cộng hòa Dân chủ Congo (DRC) là người đã giúp thiết lập mạng lưới để người dân địa phương nói lên mối quan tâm về tình hình an ninh và nhân đạo của mình. Cô Sen vừa giành Giải thưởng Người ủng hộ bình đẳng giới trong quân sự của Liên hợp quốc năm 2023. Cô là người Ấn Độ thứ hai nhận được giải thưởng, sau thiếu tá Suman Gawani năm 2019. Ấn Độ hiện là nước có 124 nữ quân nhân gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc.

Nữ thiếu tá Radhika Sen

Tổng thư ký Liên hợp quốc António Guterres ca ngợi: “Trong môi trường xung đột leo thang ở Bắc Kivu, thiếu tá Radhika Sen đã tích cực tham gia với các cộng đồng bị ảnh hưởng bởi xung đột, bao gồm cả phụ nữ và trẻ em gái. Cô đã giành được sự tin tưởng của người dân bằng sự khiêm tốn, lòng nhân ái và sự cống hiến”.

Thiếu tá Sen dẫn đầu các hoạt động và tuần tra trong một môi trường đầy biến động, nơi nhiều phụ nữ và trẻ em đang chạy trốn khỏi cuộc xung đột. Với tư cách là Chỉ huy Trung đội, cô đã thúc đẩy một không gian an toàn cho mọi người hoạt động cùng nhau và nhanh chóng trở thành hình mẫu cho cả nam và nữ nhân viên gìn giữ hòa bình.

Thiếu tá Sen đã tổ chức các lớp học tiếng Anh cho trẻ em, đào tạo y tế, bình đẳng giới và dạy nghề cho người tị nạn. Những nỗ lực của cô đã trực tiếp truyền cảm hứng cho tinh thần đoàn kết của phụ nữ, mang lại không gian an toàn cho các cuộc đối thoại cởi mở. Cô giúp lan tỏa tiếng nói của phụ nữ trong cộng đồng, đặc biệt là trong các cuộc thảo luận về hòa bình và an ninh địa phương.

Trang bị kiến thức, kỹ năng tham mưu cho sĩ quan gìn giữ hòa bình tại Liên hợp quốc Ngày 13/5, tại Hà Nội, Cục Gìn giữ hòa bình Việt Nam (Bộ quốc phòng) chủ trì, với sự hỗ trợ của Chương trình Sáng kiến các hoạt động hòa bình toàn cầu (GPOI - Hoa Kỳ) đã tổ chức khai mạc Khóa huấn luyện sĩ quan tham mưu Liên hợp quốc, diễn ra từ ngày 13-29/5.

Khởi công dự án “Hành động bom mìn vì làng hòa bình Việt Nam - Hàn Quốc” tại Bình Định, Quảng Ngãi và Thừa Thiên Huế Mới đây, tại huyện Sơn Tây (Bình Định), VNMAC phối hợp với KOICA tại Việt Nam, UNDP tại Việt Nam tổ chức Lễ khởi công dự án “Hành động bom mìn vì làng hòa bình Việt Nam - Hàn Quốc” (KVPVP). Dự án hoàn thành sẽ giúp nhân dân vùng trọng điểm bị ô nhiễm bom, mìn, vật nổ ở ba tỉnh Bình Định, Quảng Ngãi và Thừa Thiên Huế được an toàn trong lao động sản xuất và sinh hoạt.