Phát biểu tại Hội thảo và Triển lãm Smart Banking 2024 mới đây, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Phạm Tiến Dũng cho biết, tại nhiều ngân hàng thương mại hiện có tới 97% số lượng giao dịch được thực hiện trên kênh số, thể hiện tỷ lệ số hóa cao trong các hoạt động ngân hàng. Tỷ lệ tăng trưởng của giao dịch số ở mức tốt, liên tục và đồng đều cả về số lượng và giá trị thể hiện sự tin tưởng của khách hàng đối với ngành ngân hàng.

“Hiện tại, dữ liệu cho thấy chúng ta có hàng chục triệu khách hàng doanh nghiệp và khách hàng cá nhân. Thử tưởng tượng, điều gì sẽ xảy ra nếu hệ thống ngân hàng dừng hoạt động 5 phút? Tác động chắc chắn sẽ vô cùng lớn. Do đó, sau khi đã phủ sóng sản phẩm dịch vụ trên diện rộng, chúng ta phải hướng tới đảm bảo an toàn hoạt động và chiều sâu cho sản phẩm dịch vụ đó. Đây là thời điểm, các ngân hàng cần phải quan tâm đến việc đảm bảo chất lượng tốt nhất cho các sản phẩm dịch vụ của mình”, Phó Thống đốc đặt vấn đề.

Sau thời gian triển khai Quyết định 2345/QĐ-NHNN và Thông tư 17/2024/TT-NHNN từ khi các văn bản này có hiệu lực, số vụ việc lừa đảo đối với khách hàng cá nhân đã giảm rõ rệt. Tuy nhiên, Phó Thống đốc NHNN khẳng định không có một biện pháp nào triệt để và hoàn hảo, tình trạng lách quy định bằng mở tài khoản doanh nghiệp, lách xác thực sinh trắc học để phục vụ mục đích gian lận; việc tăng cường phối hợp, tích hợp với nhiều đơn vị cũng mang đến nhiều nguy cơ liên quan đến an toàn bảo mật và gián đoạn vận hành.

Theo ông Lê Văn Tuấn - Cục trưởng Cục An toàn thông tin, Bộ Thông tin và truyền thông (TTTT), bình quân mỗi tháng có khoảng 21.000 lượt phản ánh người dân bị lừa đảo, đến tháng 9/2024 giảm xuống còn 15.000 lượt phản ánh, cho thấy hướng đi đúng đắn của ngành ngân hàng, những tác động tích cực từ các chính sách của ngành ngân hàng.

Đại diện lãnh đạo Bộ TTTT khẳng định sẽ tiếp tục đồng hành cùng NHNN trong công tác xây dựng cơ chế chính sách, hoàn thiện các hệ thống văn bản để củng cố hành lang pháp lý về thúc đẩy chuyển đổi số, tăng cường an toàn, an ninh bảo mật, thúc đẩy phát triển bền vững chung của ngành ngân hàng và của nền kinh tế.

Việc triển khai Chiến lược phát triển công nghệ thông tin, Kế hoạch chuyển đổi số của ngành Ngân hàng cùng với sự đồng bộ của hệ thống văn bản pháp luật phục vụ cho hoạt động ngân hàng và công tác chuyển đổi số như: Luật Các TCTD 2024, Nghị định về thanh toán không dùng tiền mặt, các Thông tư quy định về mở và sử dụng tài khoản bằng phương thức điện tử; bảo lãnh điện tử; cho vay điện tử…; và các văn bản về công tác bảo đảm an ninh, an toàn thông tin trong lĩnh vực ngân hàng, ngành Ngân hàng đã được những kết quả quan trọng trong chuyển đổi số.

Ông Nguyễn Quốc Hùng - Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký HHNH cho biết, công cuộc chuyển đổi số ngành Ngân hàng trên thế giới và tại Việt Nam đang ở một bước ngoặt quan trọng được thúc đẩy bởi các công nghệ như dữ liệu lớn, trí tuệ nhân tạo, máy học, thực tế ảo tăng cường (AR) và các nền tảng ngân hàng mở. Đây là nguồn tài nguyên quan trọng, đóng vai trò hỗ trợ cho chuyển đổi số thực hiện thành công, tuy nhiên việc sử dụng và ứng dụng hiệu quả nguồn dữ liệu, cùng với ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) vào quản trị rủi ro, nâng cao trải nghiệm của khách hàng và đảm bảo an ninh, bảo mật cho hoạt động ngành Ngân hàng là một thách thức lớn.

Trung tá Triệu Mạnh Tùng, Cục phó Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao Bộ Công An (A05) nhận định, thời gian vừa qua, NHNN và các đơn vị ngành Ngân hàng đã rất tích cực trong công tác xử lý và ứng phó sự cố an ninh từ không gian mạng, phối hợp chặt chẽ với Bộ Công an để điều tra, truy vết để xử lý vi phạm và thu hồi tài sản cho khách hàng.

Mặc dù vậy, nhắc lại ý kiến chỉ đạo của Phó Thống đốc NHNN, Trung tá Triệu Mạnh Tùng đồng tình rằng các hành vi tấn công qua mạng đang ngày càng phức tạp và khó lường hơn, đồng thời vấn đề an toàn an ninh môi trường mạng và ứng phó sự cố cần có sự chung tay của nhiều đơn vị. Đặc biệt, với nội tại sẵn có, đại diện lãnh đạo A05 cho rằng các NHTM có thể đủ khả năng tự khoanh vùng và phòng ngừa rủi ro trong nội bộ hệ thống, bảo vệ khách hàng, đồng hành cùng ngành Ngân hàng và các cơ quan liên ngành, góp phần bảo đảm sự thông suốt, liên tục và an toàn của hệ thống thanh toán.

Dưới góc độ là cơ quan quản lý nhà nước, Trung tá Triệu Mạnh Hùng cho biết, bên cạnh những văn bản do NHNN ban hành, hiện cơ quan này và các đơn vị liên quan từ các bộ, ngành đang tích cực xây dựng, tham mưu và đề xuất Chính phủ ban hành các quy định, quy chuẩn để áp dụng đồng loạt, là tiền đề cho sự an toàn trong hoạt động kinh doanh, thương mại, ngăn chặn tội phạm công nghệ cao. Song, đại diện Bộ Công an cũng khẳng định, cơ chế chính sách là một nội dung rất cần thiết, tuy nhiên yếu tố căn cơ của vấn đề đảm bảo an ninh tài sản, dữ liệu đến từ ý thức của mỗi cá nhân. Do đó, cần liên tục tuyên truyền, trang bị kiến thức để khách hàng có thể tự mình phòng tránh rủi ro không đáng có đến khắp mọi nơi trên môi trường mạng như hiện nay.