Honda và Toyota đã tạm dừng xuất khẩu ôtô sang Việt Nam từ đầu năm 2018 do những quy định nghiêm ngặt về xe nhập khẩu vừa được ban hành trong Nghị định 116. Quy định mới này có hiệu lực ngay sau khi Việt Nam quyết định thực hiện đưa thuế nhập khẩu ô tô từ các nước ASEAN ở mức 30% về 0% từ ngày 1/1/2018.

Động thái này được xem là phản ứng của các nhà xuất khẩu ô tô khi Việt Nam áp dụng những nguyên tắc mới nhằm tăng cường các biện pháp kiểm tra nghiêm ngặt các dòng xe nhập khẩu.

Trong tuyên bố vào hôm 16/1, phía Toyota cho biết họ đã ngừng sản xuất các đơn hàng nhằm cung cấp cho thị trường Việt Nam. Dù có nhà máy tại Việt Nam nhưng lượng xe Toyota xuất xứ từ Thái Lan, Indonesia và Nhật Bản vẫn đáp ứng nguồn cung khoảng 20% cho thị trường này, tương đương khoảng 1.000 chiếc mỗi tháng. Các dòng xe nhập khẩu chính bao gồm xe tải Hilux, Yaris, dòng 7 chỗ Fortuner và xe sang Lexus.

Ảnh minh họa

Chủ tịch Toyota Motor Thái Lan Michinobu Sugata cho biết: “Thị trường xe hơi Việt Nam năm 2017 tăng trưởng chậm hơn so với năm ngoái vì người tiêu dùng chờ giá xe giảm từ việc cắt giảm thuế”.

Theo thống kê, doanh số bán ô tô tại Việt Nam từ tháng 1 đến tháng 11 đã giảm 10%, xuống chỉ còn 245.000 chiếc. “Theo dự đoán ban đầu của chúng tôi, thị trường sẽ có bước nhảy vọt vào năm 2018, nhưng những hàng rào phi thuế quan mà chính phủ Việt Nam đặt ra đã hạn chế sức xuất khẩu của xe Toyota”, ông Michinobu Sugata nói.

Về phía Honda, hãng đã phải chuyển sản xuất CR-V – dòng xe SUV chủ đạo của mình – từ thị trường Việt Nam sang Thái Lan vào tháng 1. Trước đó, linh kiện nhập từ Thái Lan được lắp ráp và hoàn thiện tại Việt Nam khi Honda cho rằng có thể dùng lợi thế mức thuế nhập bằng 0% để tiết kiệm chi phí. Tuy nhiên, tính toán đã bị sai bởi những rào cản của Nghị định 116.

Theo Nghị định 116, ô tô nhập khẩu phải được kiểm định an toàn và khí thải theo từng lô, trong khi trước đây, chỉ cần kiểm định lô đầu tiên của mỗi mẫu xe nhập khẩu.

Phòng Thương mại và Công nghiệp Nhật Bản tại Việt Nam cho biết mỗi lần kiểm tra khí thải có thể mất hai tháng và tốn tới 10.000 USD.

Nghị định mới này cũng yêu cầu các doanh nghiệp phải có bản sao giấy chứng nhận chất lượng kiểu loại xe nhập khẩu được cấp bởi cơ quan, tổ chức có thẩm quyền nước ngoài (VTA).

Kể từ khi nghị định 116 được ban hành, các nhà sản xuất xe hơi lớn như Nhật Bản, Thái Lan và Mỹ đã bày tỏ quan ngại và cho biết sẽ khó có thể tiếp tục xuất khẩu xe sang Việt Nam.

Minh Anh