Báo cáo Gánh nặng Bệnh tật Toàn cầu (GBD) dựa trên thói quen hút thuốc của người dân ở 195 quốc gia và vùng lãnh thổ, trong giai đoạn 1990-2015, vừa được công bố trên tạp chí y khoa The Lancet.

Theo báo cáo, 1/10 số ca tử vong của thế giới trong giai đoạn nói trên là do hút thuốc lá. Báo cáo cũng cảnh báo: việc dân số tăng lên đã kéo theo sự gia tăng số người hút thuốc, bất chấp nhiều thập kỷ thi hành các chính sách kiểm soát thuốc lá.

Các nhà nghiên cứu cho rằng, tỷ lệ tử vong còn có thể tăng cao hơn nữa trong bối cảnh các công ty thuốc lá đang tấn công mạnh vào những thị trường mới, đặc biệt là tại các quốc gia đang phát triển.

Tiến sĩ Emmanuela Gakidou, tác giả của nghiên cứu, nhấn mạnh: "Hút thuốc lá vẫn là nguy cơ lớn thứ 2 đối với chết sớm và suy nhược cơ thể. Do đó, để giảm thiểu tác hại, chúng ta phải tăng cường kiểm soát thuốc lá, làm giảm tỷ lệ hút thuốc và những căn bệnh có liên quan".

Hút thuốc lá ở Indonesia. (Ảnh: Getty Images)

Qua GBD, các chuyên gia xác định được rằng tỷ lệ hút thuốc ở đàn ông là 1/4 trong khi ở phụ nữ là 1/20 vào năm 2015. So với năm 1990, tỷ lệ này đã giảm đi (1/3 đối với nam giới và 1/12 đối với nữ giới).

Tuy nhiên, số người hút thuốc năm 2015 là gần 1 tỷ người, tăng lên so với con số 870 triệu người vào năm 1990. Số người chết do thuốc lá vào năm 2015 là hơn 6,4 triệu người, cũng tăng 4,7% so với cùng kỳ.

Nghiên cứu của các nhà khoa học cho thấy một số quốc gia đã thành công trong việc giúp người dân bỏ thuốc lá, chủ yếu thông qua việc kết hợp nhiều biện pháp: đánh thuế cao hơn, giáo dục và sử dụng cảnh báo trên các bao thuốc.

Tại Brazil, trong vòng 25 năm qua, tỷ lệ người hút thuốc giảm mạnh từ 29% xuống còn 12% ở nam giới, từ 19% xuống còn 8% ở nữ giới. Ngược lại, Bangladesh, Indonesia và Philippines là 3 trong số các nước có tỷ lệ người hút thuốc không mấy thay đổi.

Đáng chú ý, ở Nga, tỷ lệ hút thuốc ở phụ nữ đã tăng khoảng 4% so với cùng kỳ và xu hướng tương tự đang diễn ra tại một vài nước châu Phi - các nhà nghiên cứu cảnh báo.

Hồng Anh