Sóc Trăng: Bảo tồn nét văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc Khmer Chiều 12/4, Hội thi văn nghệ các trường Phổ thông Dân tộc nội trú lần thứ 3 năm 2023 đã bế mạc. Đây là cuộc thi thiết thực chào mừng Tết cổ truyền Chôl Chnăm Thmây của đồng bào Khmer, qua đó góp phần bảo tồn nét văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc Khmer.

Sóc Trăng: Tín đồ an tâm, chức sắc phấn khởi Khai giảng năm học mới cho Tăng sinh tại trường Bổ túc văn hóa Pali trung cấp Nam bộ; Hướng dẫn cho các chùa mở lớp dạy và tổ chức thi Sơ cấp Pali, Vini, chữ Khmer và bổ túc văn hóa cho sư sãi, con em đồng bào phật tử; Các hoạt động, lễ hội tôn giáo, tín ngưỡng dân gian được tổ chức ngày càng quy mô và long trọng hơn... đó là những chuyển biến tích cực trong hoạt động tôn giáo tại Sóc Trăng.

Lớp học chữ Khmer ở chùa Tà Mơn. (Ảnh chụp ngày 8/6/2023)

Lên chùa luyện chữ

Đến chùa Tà Mơn vào một buổi sáng giữa tuần, trời xanh, mây trắng. Ngôi chùa tọa lạc ngay trên tuyến lộ huyết mạch thông thoáng nối liền hai huyện Mỹ Xuyên - Trần Đề, trong một khuôn viên chừng 3ha. Từ cổng chính đi vào, nằm ngay phía bên trái là ngôi chánh điện uy nghi, sừng sững, đồ sộ với nét đặc thù rất tiêu biểu cho kiến trúc Khmer truyền thống. Trong trưa vắng, tiếng trẻ đồng thanh đọc chữ vang cả một góc chùa. Vào chính điện, hành lang bên trái, với diện tích chừng 50 m2, hơn 30 đứa trẻ đang đánh vần chữ Khmer.

Thầy Kim Chí Thành dạy chữ cho các học sinh lớp 1 học chữ Khmer tại chùa Tà Mơn.

Ngồi ở hàng ghế thứ 2 từ trên xuống, Thạch Thị Ngọc Đào (13 tuổi, ấp Đại Nôn, xã Liêu Tú, huyện Trần Đề, tỉnh Sóc Trăng) cho biết: mùa hè năm nay, em và một bạn cùng ấp tới chùa Tà Mơn học chữ. Em đã học được hơn một tuần tại đây. Buổi trưa, sau khi ăn cơm tại nhà xong Đào sẽ tới lớp học lúc 13h30 phút và trở về nhà lúc 15h30.

Cũng giống như Đào, em Lý Mạnh Hân (14 tuổi, ấp Đại Nôn, xã Liêu Tú, huyện Trần Đề, tỉnh Sóc Trăng) và em gái 10 tuổi của mình cũng tới chùa học chữ Khmer. Hân tâm sự: Em đã học tới lớp 4 rồi. Ở nhà nói tiếng Khmer nhưng không được dạy chữ. Đây là lần đầu tiên bố mẹ em cho hai chị em đi học chữ Khmer. Ngoài học chữ, giờ nghỉ, hai chị em lại dọn dẹp, quét dọn trong chùa.

Dạy miễn phí để bào tồn tiếng mẹ đẻ

Nói về lớp học chữ mùa hè cho trẻ em Khmer, thầy Kim Chí Thành, một nhà sư dạy chữ ở đây cho biết. Hiện, tại chùa Tà Mơn có 4 lớp học chữ Khmer, gồm: 02 lớp 1 với trên 100 học sinh; 1 lớp 2 với 40 học sinh và 1 lớp 3 với 7 học sinh. Các lớp được tổ chức trong 2,5 tháng hè với 3 người thầy là các nhà sư sẽ đứng lớp. Các phật tử trong các ấp, phum, sóc sẽ trang bị cho con cái sách, vở, dụng cụ học tập. Đứng lớp giảng dạy là các sư, sãi tu tập nhiều năm trong chùa. Các lớp được phân theo trình độ, từ lớp 1, 2, 3 để các em học sinh dân tộc dễ tiếp thu.

Để đảm bảo cơ sở vật chất cho các lớp học, chùa Tà Mơn đã dành khu vực tầng 1 nhà Chính điện thường tổ chức hội họp, tiến hành nghi lễ làm nơi cho các cháu học tập. Tại mỗi lớp học sẽ có 1 chiếc bảng lớn chừng 5m, 3 chiếc quạt lớn và 50 bộ bàn ghế để trẻ em ngồi học.

Chùa Tà Mơn dành một phần khu vực nhà Chính điện cho trẻ em Khmer học chữ 2,5 tháng hè.

Thượng tọa Trần Văn Tha – Phó Trưởng ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam, Chánh Thư ký Hội đoàn kết sư sãi yêu nước tỉnh Sóc Trăng, Trụ trì chùa cho biết: Hàng năm, trước khi học sinh được nghỉ hè, nhà chùa sẽ thông báo đến các Phật tử có con em chưa biết chữ Khmer để đưa con tới học. Việc tới chùa học chữ Khmer là truyền thống từ xưa tới nay nên các Phật tử rất đồng thuận. 100% các em được học miễn phí, nếu có khó khăn nhà trường sẽ hỗ trợ.

“Chúng tôi mong muốn con em của mình có thể đọc được, viết được ngôn ngữ Khmer. Mở lớp dạy chữ Khmer cho học sinh nhằm góp phần bảo tồn, gìn giữ tiếng mẹ đẻ và những giá trị văn hóa đặc sắc, độc đáo của dân tộc mình”, Thượng tọa Trần Văn Tha nhấn mạnh.

Đại diện chùa Tà Mơn cũng cho biết, Tỉnh ủy Sóc Trăng luôn có sự đồng hành, quan tâm, hỗ trợ kinh phí cho các nhà sư đứng lớp. Điều này thể hiện sự quan tâm của chính quyền địa phương đối với nhà chùa cũng như bà con nơi đây.

Ngắm những ngôi chùa có kiến trúc độc đáo của người Khmer tại Sóc Trăng Sóc Trăng là tỉnh có đông đồng bào dân tộc Khmer sinh sống nhất cả nước, vì thế cũng là nơi lưu giữ những bản sắc văn hóa độc đáo của người Khmer, đặc biệt là kiến trúc tại các ngôi chùa.

Thêm địa chỉ học tiếng Khmer miễn phí cho người Việt Nhiều năm qua, từ hội viên các hội hữu nghị, doanh nghiệp có quan hệ kinh doanh và đầu tư với Campuchia hay các cá nhân, tổ chức khác có nhu cầu học tiếng Khmer đều có thể tìm đến các lớp học của Trung tâm Ngoại ngữ tiếng Khmer trực thuộc Trung ương Hội hữu nghị Việt Nam - Campuchia. Nhờ xã hội hóa mạnh mẽ trong việc vận động hỗ trợ kinh phí hoạt động, việc dạy học của Trung tâm hoàn toàn miễn phí.