Theo Thông tấn xã Việt Nam, một trong những thủ đoạn phổ biến hiện nay là gửi email đe dọa, yêu cầu thanh toán các khoản phí giả như tiền phạt giao thông, phí dịch vụ chưa hoàn tất hoặc truy cập tài liệu bất hợp pháp. Các email này thường dẫn đến trang web giả mạo, dụ người dùng cung cấp thông tin đăng nhập, mật khẩu hoặc dữ liệu ngân hàng. Nếu như trước đây các email lừa đảo thường dễ bị phát hiện do lỗi chính tả hay hình ảnh kém chất lượng, thì nay với sự hỗ trợ của AI, chúng được viết trau chuốt, cá nhân hóa và đầy thuyết phục.

Theo ông Christophe Axen, Phó Giám đốc Đơn vị tội phạm máy tính khu vực của Cảnh sát Tư pháp Liên bang Bỉ tại Liège, AI tạo sinh hiện có khả năng mô phỏng cả một cuộc đối thoại, khiến người dùng mất cảnh giác. Cùng quan điểm, Giáo sư Benoît Donnet (Đại học Liège) cảnh báo rằng AI có thể được huấn luyện để duy trì giọng điệu thuyết phục trong thời gian dài, từ đó chiếm được lòng tin nạn nhân trước khi dụ họ cung cấp thông tin hoặc mở tệp độc hại.

Đặc biệt nguy hiểm là khả năng cá nhân hóa nội dung email của AI. Tội phạm mạng có thể sử dụng tên, địa chỉ, chức danh và dữ liệu từ mạng xã hội để làm giả thông tin. Nhiều trường hợp, tin nhắn giả mạo được gửi từ người quen hoặc cấp trên khiến nạn nhân càng dễ sập bẫy.

Lừa đảo thời AI: Ai cũng có thể là nạn nhân. (Ảnh: Internet)

Không chỉ dừng ở các đối tượng cá nhân, tội phạm mạng hiện nay hoạt động theo mô hình tổ chức chuyên nghiệp, có ban lãnh đạo, bộ phận kỹ thuật, kế toán và cả nhà ăn riêng. Chúng nhắm tới các mục tiêu lớn như bệnh viện, doanh nghiệp, cơ quan nhà nước. Khi được AI hỗ trợ, những cuộc tấn công trở nên khó lường hơn - từ mô phỏng email của lãnh đạo tới phát tán tài liệu chứa mã độc.

Một hình thức lừa đảo khác cũng đang bùng phát là Deepfake - công nghệ làm giả hình ảnh và giọng nói bằng AI. Theo tạp chí VnEconomy, chuyên gia an ninh mạng thuộc Trung tâm Giám sát An toàn không gian mạng quốc gia (NCSC) Ngô Minh Hiếu cảnh báo các đối tượng đã và đang sử dụng Deepfake để đánh cắp video, hình ảnh, cắt ghép và giả mạo người thân, bạn bè nhằm lừa đảo chuyển tiền. Những đoạn video Deepfake có thể nhận biết qua biểu cảm khuôn mặt trơ cứng, âm thanh không khớp hình ảnh, ánh sáng bất thường hoặc các tình huống như yêu cầu chuyển tiền rồi đột ngột ngắt kết nối.

Ông Ngô Minh Hiếu khuyến cáo người dân cần cảnh giác với mọi tin nhắn lạ trên mạng xã hội. Nếu có yêu cầu chuyển tiền, hãy gọi điện hoặc Facetime trực tiếp và đặt những câu hỏi riêng tư mà chỉ người quen mới biết. AI hiện tại chưa thể mô phỏng hoàn hảo một cuộc trò chuyện thời gian thực có cảm xúc tự nhiên như con người.

Chuyên gia bảo mật Vũ Ngọc Sơn cũng nhận định, lừa đảo sử dụng AI sẽ là xu hướng an ninh mạng chủ đạo trong tương lai gần. Các đối tượng xấu sẽ tiếp tục khai thác công nghệ mới để lừa người dùng theo những cách ngày càng tinh vi và khó lường. Để phòng tránh, người dùng cần tuyệt đối không cung cấp thông tin cá nhân, đăng nhập website lạ hoặc cài đặt phần mềm không rõ nguồn gốc. Bên cạnh đó, các cơ quan nhà nước cần đẩy mạnh tuyên truyền, hướng dẫn nhận diện các hình thức lừa đảo công nghệ cao. Các nhà mạng, đơn vị cung cấp dịch vụ cũng cần cập nhật thường xuyên các giải pháp công nghệ để kịp thời phát hiện và ngăn chặn hành vi gian lận, bảo đảm an toàn cho người sử dụng.

Thủ tướng: Cùng nhau kiến tạo một Đông Nam Á là trung tâm sáng tạo tri thức và công nghệ mới Sáng 28/5, trong chương trình thăm chính thức Malaysia và tham dự Hội nghị Cấp cao ASEAN 46 cùng các hội nghị cấp cao liên quan, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã đến thăm và có bài phát biểu chính sách tại Đại học Kebaangsan – Đại học Quốc gia Malaysia (UKM), một trung tâm học thuật hàng đầu của Malaysia và châu Á (đứng thứ 138 thế giới, 28 châu Á).

Giới thiệu ứng cử viên của Việt Nam vào vị trí Thẩm phán Tòa án Luật biển quốc tế Ngày 29/5, tại Hà Nội, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn đã chủ trì buổi giới thiệu Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thị Lan Anh, Phó Giám đốc Học viện Ngoại giao, ứng cử viên của Việt Nam vào vị trí Thẩm phán Tòa án Luật biển quốc tế (ITLOS) nhiệm kỳ 2026-2035 với Đoàn Ngoại giao các nước tại Hà Nội.