Ban Quản lý dự án đường sắt vừa có văn bản báo cáo Bộ Giao thông Vận tải về việc điều chỉnh kế hoạch chạy thử tàu đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông từ tháng 10/2017 lùi đến 2/9/2018.

Đoàn tàu Cát Linh - Hà Đông được trưng bày cho người dân tham quan. (Ảnh: Xuân Hoa)

Đại diện Ban Quản lý dự án đường sắt cho biết, đến nay, các vướng mắc về giải ngân vốn cơ bản được giải quyết. Vì vậy, Ban đã kiến nghị Bộ Giao thông Vận tải xem xét báo cáo Thủ tướng Chính phủ chấp thuận điều chỉnh tiến độ hoàn thành và đưa dự án vào vận hành chạy thử từ ngày 2/9/2018. Sau thời gian chạy thử từ 3 đến 6 tháng, nếu không gặp trục trặc thì dự án đủ điều kiện để đưa vận hành khai thác thương mại từ tháng 11/2018.

Nếu theo tiến độ nêu trên, dự án sẽ chậm khoảng 11 tháng so với kế hoạch gần đây được Tổng thầu đưa ra là chạy thử kỹ thuật vào tháng 10 và khai thác thương mại vào giữa năm 2018. Nguyên nhân chậm tiến độ vẫn trước hết vẫn do việc giải ngân khoản vay ưu đãi 250 triệu USD liên tục gặp vướng mắc.

Theo Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Ngọc Đông, hiện vướng mắc trong việc giải ngân phía Việt Nam đã được giải quyết, chỉ chờ các thủ tục phía Trung Quốc cho khoản vay.

Đến nay dự án hoàn thành 95% khối lượng xây lắp, các thiết bị được chuyển về Việt Nam đạt 60%, công tác lắp đặt hoàn thành 40%. Trong những tháng tới, các nhà thầu sẽ lắp đặt hệ thống thông tin tín hiệu, điện tử, hoàn thiện xây lắp các nhà ga.

Trao đổi với báo chí hồi tháng 10, ông Đường Hồng, Giám đốc điều hành dự án, Tổng thầu Trung Quốc, nói nếu dự án không gặp trở ngại thì đến 1/4/2018 sẽ vận hành thử tàu chính thức trên toàn tuyến; khai thác thương mại sau đó sáu tháng tùy theo kết quả vận hành.

Tuy nhiên, do khó khăn về giải ngân vốn nên dự án không đạt được tiến độ đã đề ra. Tổng thầu đang nợ các nhà thầu Việt Nam hơn 600 tỷ đồng. Để đạt được tiến độ hiện nay, Tổng thầu Trung Quốc đã ứng vốn lưu động hơn 65 triệu USD để trả cho các nhà thầu.

"Chúng tôi bỏ vốn lưu động ra cũng chỉ giải quyết trước mắt", ông Đường Hồng nói và cho hay, Tổng thầu đã báo cáo Đại sứ quán Trung Quốc để đôn đốc việc giải ngân và làm việc với Bộ Giao thông, các bên liên quan để cùng vào cuộc, nhằm đẩy nhanh tiến độ dự án.

Bên cạnh đó, năng lực quản lý điều hành của Tổng thầu còn hạn chế, lực lượng mỏng, thiếu kinh nghiệm dẫn đến công tác thiết kế, thi công, lập hồ sơ nghiệm thu thanh toán, hoàn công... chậm trễ, thiếu khoa học.

Do không được giải quyết một cách thấu đáo, hợp lý các vướng mắc trong quá trình thực hiện Hợp đồng thầu phụ, tình trạng các nhà thầu phụ thiếu niềm tin vào Tổng thầu xảy ra. Kết quả là việc phối hợp thực hiện công tác thi công, lập và hoàn thiện hồ sơ hoàn công không đúng theo kế hoạch.

Toàn cảnh dự án đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông.

Việc thanh toán của Tổng thầu cho các nhà thầu phụ cũng rất chậm trễ dẫn đến các nhà thầu phụ thiếu vốn thi công.

Ngoài ra, trong việc lựa chọn, ký kết hợp đồng thầu phụ, Tổng thầu thực hiện rất chậm. Đến nay, một số hạng mục Tổng thầu vẫn chưa lựa chọn được nhà thầu phụ thi công. Gần đây, Tổng thầu mới tiến hành lập lại tiến độ thi công các hạng mục còn lại của Dự án với mốc thời gian hoàn thành các hạng mục chính như: công tác xây dựng cơ bản nhà ga dự kiến hoàn thành vào tháng 3/2018; hoàn thành đường ray cũng trong tháng này; phần trang trí kiến trúc depot, hệ thống thiết bị, căn chỉnh hệ thống đơn dự kiến hoàn thành vào tháng 4/2018; đến tháng 5/2018 sẽ nghiệm thu hệ thống, đào tạo thao tác thiết bị.

Như vậy, tính đến nay, dự án trên đã lùi tiến độ 3 lần, đầu năm 2016, Bộ Giao thông Vận tải giao tổng thầu thực hiện tiến độ chạy thử tàu từ tháng 9/2016 và khai thác toàn tuyến từ 31/12/2016. Nhưng đến tháng 6/2016, do dự án tiếp tục chậm trễ, Bộ Giao thông Vận tải đưa ra mục tiêu cuối cùng đến 31/12/2016 hoàn thành phần xây lắp dự án.

Tuy nhiên, mục tiêu này lại phá sản, đầu tháng 2/2017, Bộ Giao thông Vận tải chốt tiến độ vận hành thử dự án từ tháng 10/2017 để cuối quý I, đầu quý II/2018 đưa vào khai thác chính thức. Tuy nhiên mốc này lại tiếp tục bị lỡ hẹn.

Minh Thu (t/h)