Chiếc máy bay chở khách của hãng Hàng không Malaysia Airlines bị tấn công bởi tên lửa phòng không Buk do Nga chế tạo, khi trên đường từ Amsterdam (Hà Lan) với Kuala Lumpur (Malaysia). Không có người sống sót và 2/3 số nạn nhân thiệt mạng là người Hà Lan.

Phát biểu họp báo ngày 24/5, Công tố viên trưởng Hà Lan Fred Westerbeke cho hay: "Tên lửa Buk đã được sử dụng đến từ Lữ đoàn 53 của quân đội Nga. Tuy nhiên chúng ta chưa rõ những người chịu trách nhiệm về quả tên lửa này".

Kèm theo đó, các công tố viên cũng công bố hình ảnh và đoạn băng ghi lại một đoàn xe tải chở hệ thống tên lửa Buk vượt biên từ Nga sang Ukraine. Vài ngày sau, đoàn xe quay lại mà thiếu đi một quả tên lửa. Những chiếc xe có số sê-ri và nhiều dấu hiệu đặc trưng thuộc về Lữ đoàn 53 - một đơn vị phòng không đóng quân tại thành phố Kursk (Nga).

Theo ông Westerbeke, các điều tra viên vẫn chưa sẵn sàng công bố danh tính cá nhân nghi phạm hoặc đưa ra bản cáo trạng. Tuy vậy, ông kỳ vọng cộng đồng quốc tế sẽ hợp tác và có phản ứng thích hợp khi các thông tin này được công khai.

Mô hình tên lửa Buk tại buổi họp báo ngày 24/5 của các điều tra viên. Ảnh Reuters.

Phản ứng sau tuyên bố của Công tố viên trưởng Westerbeke, Thủ tướng Hà Lan Mark Rutte đã rút gọn lịch trình công du tới Ấn Độ để trở về nước, lên kế hoạch họp nội các trong ngày 25/5 để thảo luận về những phát hiện mới nhất trong cuộc điều tra.

Trong khi đó, Quỹ Thảm họa MH17, tổ chức đại diện cho gia đình của các nạn nhân thiệt mạng, đã yêu cầu chính phủ Hà Lan có hành động pháp lý để quy trách nhiệm cho chính quyền Nga.

Tổng Tư lệnh quân đội Ukraine, ông Vasyl Hrytsak, thì cho biết bước quan trọng tiếp theo của quá trình điều tra là xác định xem ai đã ra lệnh di chuyển các hệ thống tên lửa Buk nói trên.

Về phần mình, chính quyền Nga tái khẳng định, nước này không hề liên quan tới vụ việc. Tuyên bố của Bộ Quốc phòng Nga nêu rõ: "Không một hệ thống phóng tên lửa phòng không đơn lẻ nào của lực lượng vũ trang Nga vượt qua biên giới Nga - Ukraine".

Bộ Ngoại giao cho hay những phát hiện của các điều tra viên dựa trên dữ liệu giả và phần lớn thông tin từ phía Moscow về vụ việc đã bị bỏ qua.

Trọng Sang