Vụ sữa giả quy mô lớn: Hơn 500 tỷ đồng doanh thu bất chính

Đầu tháng 4/2025, cơ quan chức năng đã triệt phá một đường dây sản xuất và tiêu thụ sữa bột giả với quy mô lớn, liên quan đến 573 nhãn hiệu khác nhau, chủ yếu nhắm vào đối tượng trẻ em, phụ nữ mang thai và người cao tuổi. Hai công ty liên quan là Công ty CP Dược quốc tế Rance Pharma và Công ty CP Dược dinh dưỡng Hacofood Group đã thu lợi bất chính gần 500 tỷ đồng trong vòng 4 năm hoạt động .

Đầu tháng 4/2025, cơ quan chức năng đã triệt phá một đường dây sản xuất và tiêu thụ sữa bột giả với quy mô lớn, liên quan đến 573 nhãn hiệu khác nhau.

Điều đáng lo ngại là nhiều sản phẩm trong số này được quảng bá rầm rộ trên các nền tảng mạng xã hội, với sự tham gia của một số người nổi tiếng. Hình ảnh của các biên tập viên truyền hình và nghệ sĩ vẫn xuất hiện trong các video quảng cáo, dù sản phẩm đã bị phát hiện là giả mạo .

Không chỉ dừng lại ở việc quảng bá sản phẩm sữa giả, thời gian qua, nhiều người nổi tiếng tại Việt Nam đã bị chỉ trích vì quảng cáo quá lố, thổi phồng công dụng của sản phẩm. Các TikToker như Quang Linh Vlogs, Hằng Du Mục và Hoa hậu Nguyễn Thúc Thùy Tiên đã phải lên tiếng xin lỗi sau khi bị phát hiện quảng cáo sai sự thật .

Đáng chú ý, diễn viên Cát Tường từng quảng cáo một loại sữa có thể điều trị dứt điểm nhiều triệu chứng bệnh, trong khi sản phẩm này chỉ là thực phẩm bảo vệ sức khỏe, không có tác dụng chữa bệnh như quảng cáo . MC Quyền Linh cũng từng thừa nhận thiếu tiết chế khi giới thiệu một thực phẩm chức năng, khiến công chúng thất vọng. Hay MC Vân Hugo quảng cáo quá lố với sữa Hiup...

Theo quy định pháp luật, hành vi quảng cáo gian dối có thể bị phạt từ 60 đến 80 triệu đồng. Tuy nhiên, nhiều chuyên gia cho rằng mức phạt này chưa đủ sức răn đe và cần có những biện pháp mạnh mẽ hơn để ngăn chặn tình trạng quảng cáo sai sự thật.

Cuộc đua giữa các "ông lớn"

Ngành sữa Việt Nam đang chứng kiến sự cạnh tranh gay gắt giữa các doanh nghiệp, bao gồm cả doanh nghiệp trong nước và nước ngoài. Hiện nay, đang có khoảng 200 doanh nghiệp hoạt động trong ngành này, trong đó có 40 doanh nghiệp chuyên sản xuất và phân phối sữa. Phần lớn thị phần thuộc về các doanh nghiệp trong nước (khoảng 75%), trong khi phần còn lại thuộc về các doanh nghiệp nước ngoài (khoảng 25%).

Ngành sữa Việt Nam đang chứng kiến sự cạnh tranh gay gắt giữa các doanh nghiệp

Các doanh nghiệp hàng đầu trong nước bao gồm Vinamilk, TH True Milk, Nutifood, IDP và Mộc Châu Milk. Trong khi đó, các doanh nghiệp hàng đầu nước ngoài bao gồm FrieslandCampina (Hà Lan), Nestlé (Thụy Sĩ), Abbott (Mỹ), Mead Johnson (Mỹ) và Fonterra (New Zealand).

Ngành sữa Việt Nam hiện là một trong những thị trường thực phẩm – đồ uống phát triển nhanh nhất Đông Nam Á, với tổng giá trị thị trường ước đạt 4,2 tỷ USD vào năm 2024, và dự kiến đạt tốc độ tăng trưởng kép hàng năm (CAGR) 8,65% đến năm 2029.

Công ty Cổ phần Sữa Việt Nam (Vinamilk) vẫn là "gã khổng lồ" thống lĩnh thị trường, chiếm gần 50% thị phần toàn ngành tính đến cuối năm 2024.

Vinamilk có mặt ở hầu hết các phân khúc: sữa tươi, sữa bột, sữa chua, sữa đặc và gần đây là cả sữa thực vật. Năm 2024, Vinamilk đạt 61.824 tỷ đồng doanh thu – tăng 2,2% so với năm 2023 và lợi nhuận sau thuế đạt 9.453 tỷ đồng – tăng 4,8%. Vinamilk đặt kế hoạch năm 2025 tiếp tục tăng trưởng, với doanh thu 64.505 tỷ đồng – tăng 4,3% và lợi nhuận sau thuế 9.680 tỷ đồng – tăng 2,4%.

Ngoài việc giữ vững thị phần trong nước, Vinamilk còn đẩy mạnh xuất khẩu sang hơn 50 quốc gia và vùng lãnh thổ, tăng doanh số từ các thị trường quốc tế trong khi vẫn đầu tư mạnh vào chuyển đổi số và phát triển sản phẩm xanh, sạch.

TH True Milk hiện chiếm khoảng 30–45% thị phần sữa tươi đóng hộp tại Việt Nam. Hãng này định vị sản phẩm ở phân khúc sữa tươi sạch, hữu cơ và cao cấp, tập trung mạnh vào yếu tố nguồn gốc và tiêu chuẩn quốc tế trong chăn nuôi.

TH cũng là thương hiệu nội địa đầu tiên đầu tư bài bản vào chuỗi sản xuất sữa tươi khép kín, với hệ thống trang trại tại Nghệ An và các tỉnh khác. Ngoài thị trường nội địa, TH đang mở rộng mạnh mẽ ra thị trường quốc tế như Trung Quốc, Lào, Nga và các nước ASEAN.

FrieslandCampina Vietnam – công ty sữa đến từ Hà Lan, sở hữu thương hiệu Dutch Lady (Cô Gái Hà Lan), hiện chiếm khoảng 25% thị phần ngành sữa Việt Nam. Dù là doanh nghiệp nước ngoài, nhưng Dutch Lady đã có mặt tại Việt Nam hơn 25 năm và là một trong những thương hiệu được người tiêu dùng tin tưởng.

Dutch Lady có thế mạnh trong phân khúc sữa bột và sữa tiệt trùng, tập trung vào nhóm khách hàng trẻ em, học sinh và người trung niên. Thương hiệu này gần đây cũng đầu tư phát triển các sản phẩm ít đường, bổ sung vi chất, phù hợp với xu hướng tiêu dùng hiện đại.

Nestlé Vietnam: Dù là tập đoàn đa quốc gia, Nestlé chỉ chiếm khoảng 7% thị phần ngành sữa tại Việt Nam (chủ yếu qua thương hiệu Nestlé NAN và Milo), nhưng lại mạnh về phân khúc dinh dưỡng trẻ em và đồ uống dinh dưỡng.

Nutifood: Là doanh nghiệp Việt chuyên về sữa bột và thực phẩm dinh dưỡng, Nutifood có lợi thế nhờ đội ngũ chuyên gia dinh dưỡng trong nước. Công ty này đang đẩy mạnh mở rộng thị trường với các dòng sản phẩm cao cấp và hữu cơ.

IDP (Lof Milk): Đây là thương hiệu đang nổi lên ở phân khúc sữa tươi và đồ uống có nguồn gốc từ sữa dành cho giới trẻ, với hình ảnh thương hiệu trẻ trung và năng động.