--> -->
Trang chủ Bờ cõi biển đảo Nhịp sống biển đảo
06:46 | 22/11/2022 GMT+7
Theo dõi thoidai.com.vn trên

Người truyền bá chữ quốc ngữ trên đảo Cù Lao Chàm

Ông Trần Hối, bí danh là Huy, sinh năm 1907 tại Tân Hiệp, Điện Bàn, Quảng Nam (nay là xã Tân Hiệp, thành phố Hội An, tỉnh Quảng Nam). Sinh ra trong gia đình trung nông, thuở nhỏ ông vào đất liền học chữ Hán và học trường tiểu học Pháp - Việt, Hội An đến lớp nhì năm thứ nhất (Cours Moyen 1ère année) thì nghỉ học do gia đình gặp khó khăn.
Cù Lao Chàm bắn pháo hiệu kêu gọi tàu thuyền trên biển về nơi tránh trú Cù Lao Chàm bắn pháo hiệu kêu gọi tàu thuyền trên biển về nơi tránh trú
Tuyên truyền phổ biến pháp luật cho ngư dân khai thác thủy sản trên vùng biển Tây Nam Tuyên truyền phổ biến pháp luật cho ngư dân khai thác thủy sản trên vùng biển Tây Nam

Ông Trần Hối, bí danh là Huy, sinh năm 1907 tại Tân Hiệp, Điện Bàn, Quảng Nam (nay là xã Tân Hiệp, thành phố Hội An, tỉnh Quảng Nam). Sinh ra trong gia đình trung nông, thuở nhỏ ông vào đất liền học chữ Hán và học trường tiểu học Pháp - Việt, Hội An đến lớp nhì năm thứ nhất (Cours Moyen 1ère année) thì nghỉ học do gia đình gặp khó khăn.

Ông Trần Hối

Ông Trần Hối

Nghỉ học, ông bắt đầu đi làm thuê với nghề bào chế và bán thuốc Bắc cho tiệm Quảng Nam phong của Hoa kiều ở Vĩnh Điện.

Khi làm việc cho hiệu thuốc thời gian rảnh ông cũng giao du với nhiều bạn bè, ông nhận thấy trẻ em ở đất liền ngoài học chữ Hán, còn được học chữ quốc ngữ. Người dân quê ông đa số không biết chữ, nhất là quốc ngữ nên ông luôn suy nghĩ về điều đó.

Đáng quý là dù đi làm thuê nhưng ông biết tiết kiệm tiền, ước mơ sau này sẽ về quê giúp đỡ con em trên đảo học chữ quốc ngữ để biết đọc, biết viết và nâng cao hiểu biết. Nói là làm nhưng khi bắt tay vào thực hiện ông gặp không ít khó khăn.

Nhờ những năm theo học ở Hội An, Trần Hối có quen biết với Phan Thêm (Cao Hồng Lãnh) và được tuyên truyền về chủ nghĩa Cộng sản, giác ngộ cách mạng nên sau này ông mới tham gia cách mạng.

Năm 1934, Cao Hồng Lãnh xuất dương sang Hồng Kông, tham gia hoạt động trong tổ chức Đảng Cộng sản Đông Dương tại Trung Quốc thì Trần Hối mất liên lạc. Cũng từ mối quen biết này, những năm 1929-1936, Trần Hối liên hệ với một người họ hàng của Phan Thêm là Phan Hiền để nhờ hỗ trợ, giúp tiền mua sách vở, bút, mực về Cù Lao Chàm mở lớp dạy trẻ em học quốc ngữ miễn phí. Thời gian này, ông cũng đi làm thuê lấy tổ yến sào trên đảo cho chủ thầu để mưu sinh.

Năm 2022, kỷ niệm 115 năm sinh của ông, nhân dân Cù Lao Chàm luôn nhớ về Trần Hối - người thanh niên tiến bộ có công đóng góp to lớn cho việc truyền bá chữ quốc ngữ trên đảo và người quản lý yến sào đầu tiên của Hội An sau ngày đất nước thống nhất.

Với những cống hiến cho sự nghiệp cách mạng, ông được Ủy ban Kháng chiến - Hành chính Miền Nam Trung bộ tặng Bằng khen và Chính phủ tặng Huân chương kháng chiến hạng Ba.

Để có kinh phí duy trì lớp học, ông mạnh dạn tổ chức một đội hô bài chòi và một đội chèo thuyền đến ngày lễ, Tết thì tổ chức để gây quỹ. Mặc dù điều kiện còn khó khăn nhưng việc tổ chức các hoạt động cũng rất bài bản, ông phân công các bạn trong làng như Trần Thiện, Trần Hoang phụ trách thực hiện, Vương Tranh làm thư ký, Trần Bân làm thủ quỹ.

Tháng 4.1945, trước sự việc lý trưởng bị dân kêu kiện do gian lận về công quỹ nên quận trưởng cách chức. Sự việc bất đắc dĩ khi Hội đồng hương chính xã tín nhiệm, vận động nên ông ra ứng cử và được nhân dân bầu trúng cử làm lý trưởng Cù Lao Chàm đến tháng 8.1945. Lúc này, phong trào truyền bá chữ quốc ngữ do chính phủ Trần Trọng Kim đề ra được nhân dân hưởng ứng tích cực. Trần Hối nhanh chóng vận động thanh niên trong xã tổ chức một nhóm gồm Trần Hối, Lê Dinh, Vương Tranh, Vương Ninh, Trần Bân, Nguyễn Diên để tổ chức truyền bá chữ quốc ngữ cho nhân dân trên đảo rất sôi nổi.

Cách mạng Tháng Tám thành công tại Hội An thì ngày 21.8.1945, chính ông Trần Hối - lý trưởng Cù Lao Chàm tuyên bố xóa bỏ chính quyền thực dân phong kiến, thành lập Ủy ban nhân dân cách mạng lâm thời và ông được bầu làm chủ tịch.

Hang chim yến Cù Lao Chàm Ảnh: P.T.V

Hang chim yến Cù Lao Chàm Ảnh: P.T.V

Sau khi bầu cử Quốc hội năm 1946, thực hiện chủ trương hợp nhất của Chính phủ, Hội An được chia làm 8 khu phố. Khu VIII (Tân Hiệp) gồm các đảo Cù Lao Chàm ông Trần Hối làm chủ tịch. Cuối năm 1947, Ủy ban kháng chiến nhập vào Ủy ban hành chính gọi là Ủy ban Kháng chiến - hành chính, ông tiếp tục làm làm Chủ tịch Ủy ban Kháng chiến - hành chính khu. Tháng 2.1949, ông được kết nạp vào Đảng.

Tháng 1.1955, ông được Thị ủy Hội An bố trí tập kết ra miền Bắc làm cầu đường quốc lộ 1 tại Thanh Hóa. Sau đó ông công tác tại công ty khai thác gỗ Khe Nóng, Hà Tĩnh, những năm 1956-19577, làm trưởng phòng sản xuất gỗ Khe Nà thuộc Công ty quốc doanh lâm nghiệp Nghệ An. Năm 1958, tổ chức bố trí ông ra công tác tại Công ty Thuốc nam thuốc bắc Hà Nội. Cuối năm 1961 ông làm Cửa hàng trưởng Cửa hàng cung cấp, bán buôn thuốc nam, thuốc bắc ở 54 phố Hàng Buồm, Hoàn Kiếm, Hà Nội thuộc Quốc doanh dược phẩm Hà Nội đến tháng 10.1974 thì nghỉ hưu.

Sau ngày đất nước thống nhất, ông về lại quê hương Tân Hiệp sinh sống và cơ duyên đến với ông một lần nữa khi được làm nghề khai thác yến. Việc khai thác nguồn yến sào Cù Lao Chàm, trước đây chính quyền Việt Nam Cộng hòa giao cho chủ thầu là người Hoa, hợp đồng vẫn còn trong thời hạn khai thác đến hết năm 1976.

Tuy nhiên, sau khi Cù Lao Chàm được giải phóng, chính quyền cách mạng mời người trực tiếp quản lý khai thác yến đến làm việc, tuyên truyền, giải thích chính sách của nhà nước đối với việc quản lý tài nguyên quý hiếm, vận động bàn giao lại việc quản lý và khai thác yến sào cho UBND thị xã Hội An, kể cả số công nhân lao động, ghe thuyền, phương tiện, dụng cụ khai thác. Ngay sau khi nhận bàn giao, chính quyền thị xã cử ông Trần Hối quản lý. Tháng 11.1975 , UBND thị xã Hội An thành lập Đội quản lý và khai thác yến, có trụ sở tại Cù Lao Chàm và tiếp tục bổ nhiệm ông Trần Hối làm đội trưởng.

Mặc dù tuổi cao nhưng ông là một đảng viên mẫu mực, có uy tín, luôn tham gia các hoạt động tại địa phương, từ năm 1981 đến năm 1983 ông được bầu vào ban chấp hành Đảng bộ xã Tân Hiệp và làm Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam xã. Ở vị trí công tác nào ông cũng hoàn thành tốt nhiệm vị được giao, được đồng chí, đồng nghiệp kính trọng.

Truyền thông Cu Ba ca ngợi mức tăng trưởng kinh tế của Việt Nam Truyền thông Cu Ba ca ngợi mức tăng trưởng kinh tế của Việt Nam
Với tiêu đề: “Kinh tế Việt Nam tăng trưởng 6,5%”, hãng thông tấn Prensa Latina của Cu Ba trong tuần qua đã ca ngợi nền kinh tế Việt Nam phát triển nhanh hơn dự kiến.
Quảng bá hình ảnh Quốc gia, thương hiệu và sản phẩm qua Hội chợ Hữu nghị Lào - Việt Nam, Việt Nam - Lào Quảng bá hình ảnh Quốc gia, thương hiệu và sản phẩm qua Hội chợ Hữu nghị Lào - Việt Nam, Việt Nam - Lào
Hội chợ Hữu nghị Lào - Việt Nam, Việt Nam - Lào được diễn ra từ ngày 27-01/10, tại thành phố Kaysone Phomvihane, tỉnh Savannkhet (Lào), đã thu hút sự tham gia của những doanh nghiệp đến từ 02 nước gồm 120 gian hàng. Đây cũng là cơ hội gặp gỡ, trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm, thắt chặt, phát triển hơn nữa mối quan hệ truyền thống hữu nghị, tình đoàn kết đặc biệt và hợp tác toàn diện giữa hai nước.
Theo Báo Quảng Nam
Nguồn: baoquangnam.vn

Tin bài liên quan

Đọc nhiều

Việt Nam - Campuchia: 58 năm vun đắp quan hệ hữu nghị truyền thống, hợp tác toàn diện

Việt Nam - Campuchia: 58 năm vun đắp quan hệ hữu nghị truyền thống, hợp tác toàn diện

Nhân kỷ niệm 58 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Campuchia (24/6/1967 - 24/6/2025), học giả Uch Leang - Quyền Vụ trưởng Vụ Nghiên cứu Á - Phi và Trung Đông, Học viện Quan hệ Quốc tế Campuchia, Viện Hàn lâm Hoàng gia Campuchia, Chủ tịch Hội cựu Sinh viên Campuchia học tập tại Việt Nam (CAVA) đã có bài viết đăng trên báo Khmer Times, khẳng định quan hệ song phương giữa hai nước không ngừng được củng cố và phát triển toàn diện.
Đảng bộ Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam nhiệm kỳ 2020 - 2025: Vượt thách thức, nhiều đổi mới

Đảng bộ Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam nhiệm kỳ 2020 - 2025: Vượt thách thức, nhiều đổi mới

Nhiệm kỳ 2020 - 2025, trong bối cảnh tình hình thế giới và khu vực có nhiều diễn biến mau lẹ, phức tạp, khó lường, trước những yêu cầu ngày càng cao của Lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Đảng bộ Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam đã quyết tâm, nỗ lực, đổi mới tư duy, cách tiếp cận để lãnh đạo, chỉ đạo hệ thống Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam đạt những thành tích đáng khích lệ.
Đổi mới, chuyên nghiệp hóa, kiến tạo nền ngoại giao nhân dân bản lĩnh, hiện đại và hiệu quả

Đổi mới, chuyên nghiệp hóa, kiến tạo nền ngoại giao nhân dân bản lĩnh, hiện đại và hiệu quả

Đảng bộ Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam sẽ tiếp tục đổi mới, chuyên nghiệp hóa, huy động toàn xã hội cùng tham gia và kiến tạo một nền ngoại giao nhân dân bản lĩnh, hiện đại và hiệu quả trong kỷ nguyên toàn cầu hóa, đồng chí Nguyễn Thị Thu Hà, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Bí thư thường trực Đảng ủy Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương, Phó Chủ tịch - Tổng Thư ký Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam bày tỏ tin tưởng khi phát biểu chỉ đạo Đại hội Đảng bộ Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam nhiệm kỳ 2025-2030 ngày 26/6 tại Hà Nội.
Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam và Đại sứ quán Lào tại Việt Nam bàn cơ chế phối hợp thúc đẩy quan hệ nhân dân

Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam và Đại sứ quán Lào tại Việt Nam bàn cơ chế phối hợp thúc đẩy quan hệ nhân dân

Ngày 25/6 tại Hà Nội, Chủ tịch Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam Phan Anh Sơn đã có buổi làm việc với Đại sứ Lào tại Việt Nam Khamphao Ernthavanh. Hai bên trao đổi về cơ chế phối hợp nhằm thúc đẩy quan hệ nhân dân Việt Nam - Lào, góp phần làm sâu sắc hơn tình đoàn kết đặc biệt giữa hai nước.
Tình bạn Chile qua thơ trong ký ức Trần Đăng Khoa

Tình bạn Chile qua thơ trong ký ức Trần Đăng Khoa

Từ một bài thơ của bạn nhỏ Chile viết về Việt Nam năm 1968, nhà thơ Trần Đăng Khoa - khi ấy mới 10 tuổi - đã hồi đáp bằng một bài thơ gửi người chưa từng gặp. Gần 60 năm sau, ông kể lại câu chuyện đặc biệt ấy tại lễ ra mắt bộ truyện thiếu nhi Chile "Papelucho", cùng những ký ức sâu sắc về đất nước và con người Chile - nơi ông gọi là “đẹp vô cùng, sạch đến mức lấy khăn lau đường cũng không thấy bụi”.

Multimedia

Xem trên
infographics canh bao gia mao loi dung danh nghia mat tran to quoc de huy dong ung ho
cong nghiep phuc hoi manh xuat nhap khau tang truong an tuong
infographic viet nam hoan thanh vai tro dong chu tich chuong trinh dong nam a searp giai doan 2022 2025
Xin chờ trong giây lát...
[Video] Người truyền cảm hứng về tình yêu nước
Sinh viên Lào đi chùa tắm Phật mừng Tết cổ truyền Bunpimay
[Video] 60 phút - Hành trình thay đổi cuộc đời
MV "Bắc Bling": Cụ già, em nhỏ ngân nga, du khách gần xa tỏ bày hứng thú
[Video] Dự án CAF: Ươm mầm những công dân toàn cầu tương lai
[Video] Du khách quốc tế trải nghiệm lễ Phật đầu năm tại chùa Tam Bảo (Đà Nẵng)
Tết của bác sĩ trực cấp cứu - hồi sức tích cực
Đại sứ nhóm G4 hát "Năm qua đã làm gì"
[Video] Bản hòa ca tình hữu nghị chào năm mới 2025
[Video] 30 năm quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ: từ chiến tranh đến đối tác chiến lược toàn diện
[Video] Samaritan’s Purse và Plan International Việt Nam hỗ trợ người dân Việt Nam phục hồi sau bão
[Video] Tái thiết thôn Làng Nủ: Quân đội - Nhân dân đồng hành xây dựng tương lai mới
35 suất học bổng Chính phủ du học tại Vương quốc Campuchia năm 2025

35 suất học bổng Chính phủ du học tại Vương quốc Campuchia năm 2025

Bộ Giáo dục và Đào tạo vừa thông báo về 20 suất học bổng học đại học và sau đại học và 15 suất học bổng học tiếng Khmer tại Campuchia.
Thời tiết hôm nay (23/6): Mưa lớn cục bộ, lốc, sét ở vùng núi và trung du Bắc Bộ, Tây Nguyên và Nam Bộ

Thời tiết hôm nay (23/6): Mưa lớn cục bộ, lốc, sét ở vùng núi và trung du Bắc Bộ, Tây Nguyên và Nam Bộ

Từ chiều tối 22/6 đến rạng sáng 23/6, nhiều nơi tại Bắc Bộ có mưa vừa, mưa to, cục bộ mưa rất to, tập trung ở các tỉnh: Tuyên Quang, Phú Thọ, Yên Bái, Hà Giang, Sơn La, Hòa Bình, Thái Nguyên, Bắc Giang, Vĩnh Phúc, Hà Nội, Bắc Ninh.
1.000 người tham gia đồng diễn Ngày Yoga quốc tế 2025 tại Hà Nội

1.000 người tham gia đồng diễn Ngày Yoga quốc tế 2025 tại Hà Nội

Sáng 21/6, tại Cung Thể thao Quần Ngựa (Hà Nội), Ngày quốc tế Yoga 2025 đã chính thức khai mạc với màn đồng diễn quy mô lớn có sự góp mặt của 1.000 người yêu mến bộ môn này gồm các cán bộ, người của công chúng, các nhà ngoại giao, liên đoàn Yoga, các câu lạc bộ và cá nhân tập luyện Yoga.
Chỉ từ 4,9 tỷ đồng sở hữu nhà phố Vinhomes - “Cú bật” tài chính cho nhà đầu tư trẻ

Chỉ từ 4,9 tỷ đồng sở hữu nhà phố Vinhomes - “Cú bật” tài chính cho nhà đầu tư trẻ

Giữa làn sóng đầu tư mạnh mẽ vào hạ tầng và quy hoạch tại Hải Phòng, Dương Kinh nổi bật như một điểm đến mới của dòng tiền bất động sản. Đặc biệt, sự hiện diện của đại đô thị Vinhomes Golden City với chính sách giãn xây độc đáo và loạt ưu đãi “bỏng tay” đã mở toang cánh cửa đầu tư cho cả những người trẻ vốn mỏng nhưng tầm nhìn dài hạn.
Thời tiết hôm nay (20/6): Hà Nội có mưa rào và dông

Thời tiết hôm nay (20/6): Hà Nội có mưa rào và dông

Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn quốc gia đưa ra thông tin dự báo thời tiết Hà Nội và các khu vực khác trên cả nước ngày và đêm 20/6.
VinFast VF 7 - SUV điện lý tưởng từ phố thị tới tỉnh xa

VinFast VF 7 - SUV điện lý tưởng từ phố thị tới tỉnh xa

Chạy phố nhẹ nhàng, leo đèo vững chãi, sạc điện tiện lợi khắp nơi – VinFast VF 7 là chiếc SUV điện đúng nghĩa “một cho tất cả” dành cho người dùng ba miền.