Dự thảo Luật Quốc phòng trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến gồm 7 chương, 45 điều (giảm 2 Chương, 6 Điều so với Luật quốc phòng năm 2005). Việc sửa đổi Luật nhằm thể chế hóa các chủ trương, chính sách của Đảng, quy định của Hiến pháp năm 2013 liên quan đến bảo vệ Tổ quốc và quốc phòng. Đồng thời khắc phục những tồn tại, hạn chế, vướng mắc, bất cập trong tổ chức thực hiện, bảo đảm sự đồng bộ, tính thống nhất trong hệ thống pháp luật. Trong đó cũng xác định rõ trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân và góp phần hoàn thiện cơ sở pháp lý về quốc phòng, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ xây dựng, bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Phan Văn Giang trình bày Tờ trình dự án Luật Quốc phòng (sửa đổi) (Ảnh: QH)

Nội dung cơ bản của Luật quy định về chính sách quốc phòng; nguyên tắc hoạt động quốc phòng; quyền và nghĩa vụ của công dân về quốc phòng; các hành vi bị nghiêm cấm; các nội dung cơ bản về hoạt động quốc phòng; tình trạng chiến tranh, tình trạng khẩn cấp về quốc phòng; lực lượng vũ trang nhân dân; bảo đảm quốc phòng; nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan, tổ chức về quốc phòng…

Quy định của Luật quốc phòng là những quy định khung

Tại phiên họp thứ 13 có 12 Ủy viên Ủy ban ​Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về nội dung của dự thảo Luật. Các đại biểu tập trung thảo luận về một số nội dung liên quan đến phạm vi điều chỉnh của Luật; nguyên tắc hoạt động quốc phòng; đối ngoại quốc phòng; quy định về tuyên bố, công bố, bãi bỏ tình trạng chiến tranh; thiết quân luật; giới nghiêm; bảo đảm tài sản, đất đai phục vụ quốc phòng; nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan, tổ chức về quốc phòng. Một số ý kiến đề nghị giải thích từ ngữ, quy định về chính sách quốc phòng, bảo đảm quốc phòng và góp ý cụ thể vào các điều khoản của dự thảo luật.

Về các quy định về tình trạng chiến tranh, tình trạng khẩn cấp (chương III), đa số ý kiến cho rằng quy định của chương này liên quan trực tiếp đến quyền con người, quyền công dân, do đó, đề nghị rà soát kỹ để đảm bảo tính chặt chẽ, phù hợp về thẩm quyền được quy định trong Hiến pháp và các luật về tổ chức bộ máy nhà nước.

Về nhiệm vụ, quyền hạn của các cơ quan, đơn vị trong công tác quốc phòng, các đại biểu đề nghị Ban soạn thảo rà soát lại các điều này để đảm bảo rõ ràng, có tính khái quát, làm rõ vai trò chủ trì, phối hợp giữa Bộ Quốc phòng, Bộ Công an, và các bộ ngành, vai trò của chính quyền địa phương các cấp.

Phó Chủ tịch Quốc hội Đỗ Bá Tỵ nêu ý kiến kết luận của Ủy ban thường vụ Quốc hội sau buổi thảo luận. (Ảnh: QH)

Phó Chủ tịch Quốc hội Đỗ Bá Tỵ thay mặt Ủy ban thường vụ Quốc hội kết luận nội dung thảo luận và khẳng định việc ban hành Luật quốc phòng (sửa đổi) là cần thiết. Những nội dung cần sửa đổi, bổ sung phải được đánh giá kỹ tác động và phải có phương án sửa đổi, bổ sung bảo đảm tính toàn diện. Để đảm bảo quy định của Luật quốc phòng (sửa đổi) sớm đi vào cuộc sống, đề nghị Chính phủ làm rõ lộ trình cụ thể để xây dựng mới hoặc sửa đổi các luật có liên quan.

Đồng thời, cần tiếp tục rà soát để tổng hợp các quy định về quốc phòng ở các văn bản khác vào luật này để đảm bảo tính khái quát, toàn diện và đầy đủ, tránh có quá nhiều văn bản. Về phạm vi điều chỉnh, Dự thảo Luật cần kế thừa các quy định của Luật hiện hành.

Hiện nay, có hai loại ý kiến, đa số ý kiến trong báo cáo thẩm tra tán thành các quy định của Luật quốc phòng là những quy định khung. Quy định của Luật quốc phòng sẽ làm cơ sở để tiếp tục cụ thể hóa trong các Luật như: Luật Quân đội nhân dân Việt Nam, Luật Lực lượng dự bị động viên, Luật Cảnh sát biển, Luật Công nghiệp quốc phòng, Luật Phòng thủ dân sự. Luật Quốc phòng cần hướng tới các chính sách lớn, không quá cụ thể.

Ủy ban thường vụ Quốc hội đề nghị Ban soạn thảo tiếp tục phối hợp với các cơ quan chức năng nghiên cứu hoàn chỉnh Tờ trình và Dự án Luật quốc phòng (sửa đổi) để trình Quốc hội. Còn Ủy ban Quốc phòng và An ninh phối hợp với các cơ quan soạn thảo và các cơ quan hữu quan chuẩn bị để thẩm tra Dự án Luật và xin ý kiến của Uỷ ban thường vụ Quốc hội trước khi trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XIV.

M.Duy