CNN dẫn thông tin từ New York Times cho biết, tháng trước, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã gửi thư 'dằn mặt' các lãnh đạo các quốc gia NATO, gồm Đức, Bỉ, Na Uy và Canada ngay trước thềm hội nghị thượng đỉnh NATO sắp diễn ra tuần tới tại Brussels, Bỉ.

Trong đó, ông Trump đã yêu cầu các quốc gia này tăng chi tiêu quốc phòng để giảm bớt gánh nặng lên Washington, đồng thời đe dọa rằng Mỹ sẽ thay đổi sự hiện diện quân sự của nước này trên toàn cầu nếu các quốc gia NATO không thực hiện yêu cầu của Mỹ.

Một nguồn thân cận với chính phủ đã xác nhận ông Trump gửi thư đến các nhà lãnh đạo NATO, nhưng không đưa ra bình luận về nội dung và thái độ của Tổng thống Mỹ trong những bức thư ấy.

Tuy nhiên, theo một nguồn tin ngoại giao khác, nội dung thư cho thấy một thái độ "rất cứng rắn" khi nhắc đến vấn đề chi tiêu quốc phòng, kèm lời cảnh báo rằng Mỹ đang mất dần kiên nhẫn.

Mỹ ngày càng bất mãn

• Tổng thống Trump gửi thư tay 'dằn mặt' hàng loạt đồng minh NATO

Theo NYT, hầu hết những bức thư tay của ông Trump gửi tới các nhà lãnh đạo thuộc khối NATO đều có giọng điệu tương tự nhau, nhưng thư cho bà Merkel thì có giọng điệu đặc biệt chỉ trích.

Sau đây là một số đoạn trong bức thư được tờ Times trích dẫn từ một số nguồn thạo tin:

"Như chúng ta đã thảo luận trong chuyến thăm của bà hồi tháng 4 vừa qua, gần đây nước Mỹ ngày càng bất mãn về việc một số đồng minh không hoàn thành đúng nghĩa vụ.

Việc nước Đức chi tiêu cho quốc phòng ít hơn hạn mức đề ra có ảnh hưởng xấu tới an ninh chung của liên minh, hơn nữa điều này còn tạo tiền đề xấu khiến cho các đồng minh khác cũng không tuân thủ cam kết, bởi họ coi nước Đức là hình mẫu".

Theo NYT, ông Trump sau đó còn ngầm cảnh báo rằng Mỹ có thể thay đổi sự hiện diện quân sự của nước này trên toàn cầu, nếu như các đồng minh NATO không chịu tăng chi tiêu quốc phòng như đã cam kết.

"[Nếu tình trạng hiện nay vẫn tiếp diễn] thì Mỹ sẽ rất khó giải thích với các công dân của mình về việc các quân nhân Mỹ vẫn tiếp tục bị thương hay hy sinh tính mạng ở nước ngoài, trong khi một số quốc gia lại không chịu chia sẻ gánh nặng về an ninh chung của toàn khối liên minh NATO", ông Trump viết trong thư gửi bà Merkel.

Ngoài ra, không chỉ riêng bà Merkel, mà trong bức thư gửi Thủ tướng Canada Justin Trudeau và Thủ tướng Na Uy Erna Solberg, Tổng thống Mỹ đều nói rằng ông hiểu rõ các nhà lãnh đạo này đang phải chịu sức ép chính trị rất lớn trước quyết định gia tăng chi tiêu quân sự.

Theo đó, ông Trump đã gợi ý các nhà lãnh đạo NATO học tập cách làm của nước Mỹ, đó là "cắt bớt từ ngân quỹ dành cho chính trị để bù vào khoản chi tiêu quân sự".

Ảnh: AP

Mỹ muốn đồng minh chia sẻ gánh nặng

Phía Nhà Trắng đã từ chối bình luận về những bức thư của Tổng thống Trump, nhưng một phát ngôn viên thuộc Hội đồng An ninh Quốc gia đã phát biểu với CNN: "Tổng thống [Trump] vẫn duy trì cam kết với liên minh [NATO], và ông cũng đã nhiều lần khẳng định điều đó.

Tổng thống Trump cũng đã tuyên bố rất rõ ràng lập trường của Mỹ, rằng chúng tôi kỳ vọng các đồng minh sẽ cùng chia sẻ một phần gánh nặng về quốc phòng, và nỗ lực nhiều hơn trong các lĩnh vực ảnh hưởng nhiều đến họ. Cách tốt nhất để NATO chứng tỏ quyết tâm của mình là các thành viên trong liên minh hoàn thành nghĩa vụ của mình trong vấn đề chi tiêu quốc phòng".

Động thái gửi thư dằn mặt các đồng minh NATO của ông Trump không phải là điều bất ngờ, bởi trong thời gian qua Tổng thống Mỹ cũng từng nhiều lần chỉ trích NATO, đặc biệt là trong vấn đề chi tiêu quốc phòng.

Tại hội nghị thượng đỉnh năm 2014 được tổ chức tại Wales, các thành viên NATO đã kí cam kết sẽ chi tiêu 2% GDP hằng năm cho lĩnh vực quốc phòng. Tuy nhiên, Tổng thống Trump luôn chỉ trích rằng các đồng minh NATO không tuân thủ cam kết này.

Trong cuộc gặp thượng đỉnh diễn ra hồi tháng 5/2017 tại Brussels, Tổng thống Trump đã tuyên bố có 23/28 thành viên NATO không đóng góp cho quốc phòng theo đúng cam kết năm 2014, và theo ông đây là điều không công bằng đối với những đối tượng nộp thuế ở Mỹ".

Trước đó ông Trump từng phát biểu NATO là một tổ chức lỗi thời, tuy nhiên sau này ông đã thay đổi ý kiến của mình.

Những hàng không mẫu hạm "khủng" nhất của NATO

Giải cứu đội bóng nhí Thái Lan: Có thể phải hàng tháng nữa mới ra được khỏi hang

Hồng Anh