Fed tăng lãi suất, Việt Nam vẫn có thể tiếp tục hạ lãi suất điều hành? Với đợt tăng lãi suất thứ 9 của Fed, chuyên gia cho rằng, sẽ không có nhiều ảnh hưởng tới hướng điều hành chính sách tiền tệ của Ngân hàng Nhà nước.

UOB dự báo lãi suất tái cấp vốn có thể điều chỉnh trong quý 2/2023 UOB giữ nguyên dự báo tăng trưởng GDP của Việt Nam và dự báo lãi suất tái cấp vốn có thể bị cắt giảm trong khoảng quý 2/2023.

Lãi suất quá cao, doanh nghiệp làm không đủ trả lãi vay

Phát biểu tại tọa đàm "Khơi thông dòng vốn vào sản xuất kinh doanh" do báo Tuổi Trẻ tổ chức sáng 30/3, ông Nguyễn Ngọc Hòa - Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp TP.HCM (HUBA) cho biết, khảo sát của HUBA cho thấy, xuất khẩu của các ngành sản xuất chủ lực đều sụt giảm, dẫn đến tăng trưởng thành phố thấp kỷ lục.

Cụ thể, tăng trưởng ngành dệt may giảm tốc, ngành thủy sản xuất khẩu giảm 30%, ngành gỗ giảm 40%, bất động sản “đóng băng” kéo theo hệ lụy các lĩnh vực sắt thép, xi măng "đóng băng" 90%, hoạt động kinh doanh dường như khựng lại… Các doanh nghiệp đã cố gắng duy trì hoạt động trong bối cảnh khó khăn.

“Hiện nay, phải thừa nhận cầu giảm, làm ảnh hưởng hoạt động doanh nghiệp nên doanh nghiệp không có nhu cầu vay để sản xuất kinh doanh mà có nhu cầu vay để cầm cự.

Do đó, các ngân hàng cần có chính sách giãn nợ cho doanh nghiệp. Doanh nghiệp cần dòng vốn cho đầu tư dài hạn nhưng với lãi suất trên 10% thì không có doanh nghiệp nào dám vay chứ không phải ngân hàng không cho vay”, ông Hòa nói.

Theo đó, Chủ tịch HUBA đề xuất cần có chính sách sâu hơn cho dòng vốn dài hạn, phải có giải pháp kéo lãi suất xuống dưới 10% thì doanh nghiệp mới dám vay. Bên cạnh đó, cần phải tính lại thế chấp tài sản, định giá tài sản.

“Cần có sự chia sẻ, kéo giảm lãi suất, phải “mềm hóa” việc thế chấp, định giá tài sản. Hiện doanh nghiệp có đất đai nhưng thủ tục pháp lý kéo dài nên cũng khó thế chấp”, Chủ tịch HUBA nói.

Ông Nguyễn Văn Ngọc, Phó chủ tịch Hiệp hội Chăn nuôi gia cầm Đông Nam Bộ cho biết, bản thân đã có hơn 30 năm làm nông nghiệp, chăn nuôi nhưng hiện nay là thời điểm khó khăn nhất của ngành này. Chính sách nhà nước có, nhưng tới ngân hàng thì không vay được, rất khó khăn.

Cụ thể, người dân mua đất làm trang trại rất cao nhưng thế chấp vào thì ngân hàng định giá theo khung nhà nước rất thấp. Trước kia hạn mức tín dụng cho vay cá nhân 30 tỷ đồng thì từ năm 2020 giảm còn 20 tỷ đồng dù tài sản thế chấp hiện vẫn trên 30 tỷ đồng.

Ông Ngọc đề xuất ngân hàng nên cho vay với tài sản hình thành trong tương lai (công nghệ máy móc nhập khẩu, đã có hợp đồng mua bán, hóa đơn), để đầu tư đổi mới công nghệ.

Ông Lê Mai Hữu Lâm - Tổng giám đốc Công ty CP Sản xuất thiết bị điện công nghiệp Cát Vạn Lợi cho biết, thời gian vừa qua lãi suất ngân hàng ở mức rất cao, trong khi doanh nghiệp sản xuất nếu quản lý tốt lắm thì lãi ròng chỉ đạt khoảng 6-7%.

Vì vậy, "để phát triển nền công nghiệp phụ trợ, nhà nước phải là bà đỡ, từ đó xây dựng nền công nghiệp tự cường, không để doanh nghiệp tự bơi", ông Lâm nói.

Cụ thể, doanh nghiệp cần được hỗ trợ về lãi suất, cũng như mở rộng điều kiện cho vay. Chẳng hạn, bên cạnh cho vay dựa vào tài sản thế chấp là nhà xưởng, thì ngân hàng cân nhắc cho vay dựa trên hợp đồng doanh nghiệp thuê đất dài hạn 50 năm ở các khu công nghiệp để xây nhà xưởng và sản xuất kinh doanh.

Sẽ tiếp tục giảm lãi suất

Lắng nghe ý kiến của các doanh nghiệp, hiệp hội, ông Đào Minh Tú - Phó thống đốc thường trực NHNN, cho biết, mục tiêu năm 2023 là tiếp tục duy trì ổn định giá trị đồng tiền, cố gắng phấn đấu kiểm soát lạm phát, ổn định tỷ giá.

Theo Phó thống đốc, chính sách lãi suất là chính sách khó nhất trong điều hành kinh tế vĩ mô, trong đó kinh tế phát triển, hài hoà nhà đầu tư, doanh nghiệp, phù hợp với nhiều lĩnh vực…

“Mặc dù hiện nay nhiều nước trên thế giới vẫn tăng lãi suất, nhưng NHNN vẫn giảm lãi suất để hỗ trợ người dân, doanh nghiệp. Vốn hiện nay đang thừa, chúng tôi khuyến khích cho vay.

Thông điệp của NHNN là giảm lãi suất, sắp tới sẽ điều hành giảm lãi suất tiếp một lần nữa. Từ cơ sở này, ngân hàng thương mại sẽ giảm lãi suất tuỳ theo năng lực tài chính của từng ngân hàng", ông Tú nói.

Bên cạnh đó, lãnh đạo NHNN cũng cho biết, việc giãn/hoãn nợ cho doanh nghiệp là việc cần thiết, sắp tới sẽ triển khai. Tuy nhiên, việc giãn/hoãn nợ phải phù thuộc vào ngành nghề, tránh trường hợp xảy ra nợ xấu, hay dẫn đến thiếu sự ổn định an toàn về tín dụng.

Ngân hàng Nhà nước nói gì về dấu hiệu lãi suất cho vay và huy động không “đồng nhịp”? Thực tế cho thấy khi có chủ trương giảm lãi suất tiền gửi thì ngay sau đó đồng loạt các ngân hàng thực hiện giảm lãi suất huy động nhưng lãi suất cho vay lại không được điều chỉnh kịp thời như vậy.

Lãi suất qua đêm trên thị trường liên ngân hàng: Lần đầu "thủng" mốc 3% sau nửa năm Trước đó, từ cuối năm 2022 tới nay, lãi suất trên thị trường này liên tục được duy trì ở mức cao quanh 5% -6,4%/năm, thậm chí được đẩy lên tới mức cao kỷ lục 7,56%/năm hồi đầu tháng 10/2022.