Thực tế, dịch vụ cho vay tiêu dùng tại Việt Nam đang phát triển mạnh ở cả khu vực nhà nước quản lý (ngân hàng) lẫn các công ty tài chính nước ngoài và cả thị trường tự do. Lý do, do nhu cầu chi tiêu của người dân ngày càng cao và những tiện ích của dịch vụ này mang lại.

Đây là điều tất yếu trong quá trình phát triển của nền kinh tế cũng như sự vận động xã hội, thay đổi theo hướng tích cực trong đời sống kinh tế, sinh hoạt của người dân.

Ảnh chỉ có tính chất minh họa. Ảnh diendandoanhnghiep.

Với dịch vụ cho vay được cho là tiện ích này, người tiêu dùng chỉ cần trả trước một phần tiền mua hàng, phần còn thiếu sẽ được ngân hàng hoặc tổ chức tài chính thanh toán dẫn đến việc mua sắm đồ dùng, vật dụng cho sinh hoạt gia đình, cá nhân được đơn giản, thuận tiện hơn.

Qua tìm hiểu, PV được biết “thủ tục” cho vay của các công ty tài chính lại khá đơn giản. Cụ thể, mua 1 điện thoại thông minh loại “xịn” khoảng 10 triệu đồng, người tiêu dùng chỉ cần có 2 thậm chí 1 triệu đồng cũng có thể mua được. Họ cần trình chứng minh nhân dân, không cần thế chấp là có thể vay tiền để mua điện thoại. Tiền gốc và tiền lãi sẽ được trả theo tháng và theo văn bản thỏa thuận giữa 2 bên.

Với “thủ tục” thông thoáng đến bất ngờ như trên do các công ty tài chính tự áp dụng linh hoạt, nhiều người tiêu dùng đã mắc bẫy tín dụng đen mà không hề biết, các mức phí phải trả cao hơn rất nhiều lần quy định của Ngân hàng Nhà nước áp dụng cho các công ty tài chính thực hiện.

Theo dự báo của Công ty cổ phần Chứng khoán Bản Việt (VCSC), quy mô thị trường tài chính tiêu dùng Việt Nam liên tục có sự tăng trưởng mạnh, ước tính từ mức 646.000 tỷ đồng trong năm 2016, sẽ tiến tới mốc 1 triệu tỷ đồng vào năm 2019, với mức tăng trưởng bình quân 29%/năm.

Chuyên gia kinh tế-ngân hàng Nguyễn Trí Hiếu trao đổi trên VOV: Trong bối cảnh hội nhập quốc tế sâu rộng, đẩy mạnh cho vay tiêu dùng đang là hướng đi hợp lý của ngành ngân hàng. Bởi lẽ tín dụng tiêu dùng đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển kinh tế tại Việt Nam cũng như trên thế giới, góp phần thúc đẩy tiêu thụ hàng hóa, giúp tăng khả năng tiếp cận dịch vụ tín dụng của người dân, giảm nguy cơ tín dụng đen và kích cầu tiêu dùng.

Ai cũng biết, Nhà nước quản lý tốt vay tiêu dùng thì phục vụ phát triển kinh tế - xã hội rất tốt. Bởi nước ta có hơn 90 triệu dân, trong đó phần lớn là dân số trẻ, Việt Nam được xem là một trong những quốc gia có ngành tài chính tiêu dùng giàu tiềm năng.

Nhưng, việc các công ty tài chính “phá rào”, “lách luật” cho người tiêu dùng vay với thỏa thuận riêng, không đưa vào văn bản liệu có được kiểm soát và xử lý. Hơn nữa, cho vay tiêu dùng ở thị trường tín dụng đen đang phát triển tới mức mà thực tế, khó có thể kiểm soát, gây nên mất trật tự xã hội… thì hướng giải quyết như thế nào?

Trao đổi với PV VOV, chuyên gia kinh tế Nguyễn Minh Phong, không thể phủ nhận được lợi ích mà các công ty tài chính đem lại cho người dân như: Tiếp cận được nguồn vốn nhanh, hợp pháp và đặc biệt góp phần vào sự tăng trưởng của thị trường tín dụng, đẩy lùi tín dụng đen. Nhưng, chuyên gia này cũng cảnh báo cần phải có sự minh bạch trong hoạt động cho vay của công ty tài chính.

TS.Cấn Văn Lực nhìn nhận, muốn phát triển bền vững thị trường tài chính tiêu dùng, cần có rất nhiều giải pháp mang tính chất đồng bộ: “Cần phải thay đổi nhận thức của người dân, doanh nghiệp và xã hội đối với cho vay tiêu dùng; cần tăng cường mạnh mẽ hơn nữa về nhận thức cũng như vai trò của cho vay tiêu dùng. Việt Nam cần có một chiến lược quốc gia về phát triển tài chính toàn diện cũng như là giáo dục tài chính, đồng thời hoàn thiện khuôn khổ pháp lý về cho vay tiêu dùng.”

N.Huệ