--> -->
Trang chủ Văn hóa - Du lịch
12:03 | 06/02/2019 GMT+7
Theo dõi thoidai.com.vn trên

Tết Hoa của dân tộc Cống

Dân tộc Cống là một dân tộc thiểu số đặc biệt ít người cư trú trên địa bàn tỉnh Điện Biên. Họ vẫn còn lưu giữ nhiều nét văn hóa truyền thống tốt đẹp trong đó có Tết Hoa - nét văn hóa truyền thống quan trọng, độc đáo tiêu biểu.

Theo thống kê, hiện đồng bào Cống định cư chủ yếu tại 3 xã của tỉnh Điện Biên là: Púng Bon, Huổi Moi (thuộc xã Pa Thơm, huyện Điện Biên); Nậm Kè (xã Nậm Kè) và Lả Chà (xã Pa Tần, huyện Mường Nhé) với dân số là 1009 người. Cuộc sống của đồng bào Cống gắn bó với thiên nhiên núi rừng.

tet hoa cua dan toc cong

Thầy mo thực hiện nghi lễ cúng bản.

Người Cống canh tác chủ yếu trên nương rẫy và ruộng nước, ruộng bậc thang, một năm một vụ chính; ngoài ra còn trồng trọt các loại rau màu trên đất bãi ven sông suối, phát triển nghề chăn nuôi gia súc, gia cầm phục vụ lễ tết và sinh hoạt. Bên cạnh đời sống vật chất, người Cống còn có đời sống văn hóa tinh thần phong phú thông qua trang phục, các phong tục, tập quán, lễ hội (Tết Hoa, lễ cúng bản, Lễ cúng tổ tiên, Lễ cưới, Lễ lên nhà mới, Lễ lên lão, Lễ tạ ơn ba Ngọc Hoàng...). Trong đó Tết Hoa là độc đáo nhất bởi đây là một nghi lễ trong ngày tết cổ truyền của người Cống.

Tết Hoa (theo tiếng người Cống gọi là Mền loóng phạt ai) được đồng bào dân tộc Cống tổ chức vào cuối năm, sau khi thu hoạch vụ mùa, công việc nương rẫy tạm gác lại để chuẩn bị đón mừng năm mới.

Theo tổ tiên người Cống lưu truyền, nếu Tết Hoa chưa được tổ chức thì chưa ai được phép đi phát nương, đào củ mài và vui chơi, ca hát. Bởi khi năm hết tết đến nhà nào cũng muốn báo cáo đến tổ tiên, các vị thần linh kết quả sản xuất, làm ăn trong năm qua và cầu xin năm tới.

Để tổ chức Tết hoa, công việc quan trọng nhất chính là chuẩn bị đồ lễ để thực hiện nghi thức cúng bái tại mỗi gia đình trước khi cả bản cùng ăn uống, vui chơi đón chào năm mới. Thường thì việc cúng được thực hiện đầu tiên tại nhà thầy mo sau đó mới đến các hộ gia đình khác. Việc cúng bái tại gia đình được chia làm 2 phần rõ rệt: Cúng sống và cúng chín. Mâm lễ cúng sống khá đơn giản chỉ gồm một con gà, 1 bát gạo, một quả trứng sống cùng những bông hoa mào gà. Sáng sớm ngày diễn ra lễ, chủ mỗi gia đình lên nương lúa hái hoa mào gà gieo quanh nương mang đến nhà thầy cúng (theo quan niệm của người Cống hoa mào gà là biểu tượng của sự may mắn, tốt đẹp). Người đàn ông chủ nhà đại diện cho cả gia đình sẽ thực hiện nghi lễ bằng việc cắt tiết con gà và đọc lời khấn.

tet hoa cua dan toc cong

Công tác chuẩn bị đồ lễ mâm cúng chín trong nhà.

Nếu như cúng sống được hiểu như lời mời linh hồn các bậc thần linh, tổ tiên về dự tết cùng con cháu thì cúng chín lại được thực hiện cẩn thận và cầu kỳ hơn. Các vật phẩm được chuẩn bị phần cúng chín bao gồm: gà luộc, thịt, cá, rượu, gạo nếp, gừng sống, hoa quả và không thể thiếu được khoai sọ. (Theo người Cống thì khoai sọ là loại lương thực chủ đạo, căn bản đầu tiên trước cả lúa gạo). Điều này giải thích tại sao khoai sọ luôn được chuẩn bị đầu tiên cho mâm cúng. Khoai sọ được luộc chín; xôi được đồ; cá được nấu canh, hoặc nướng trong ống tre cùng mọi vật phẩm khác mà gia chủ làm được, kiếm được trong cả một năm làm ăn, lao động... Tất cả được bày trên mâm cỗ đặt ở gian chính giữa nhà. Một cây gỗ nhỏ hoặc cây tre được trang trí bằng hoa mào gà từ gốc tới ngọn, dựng lên chính giữa ngôi nhà. Theo tín ngưỡng của đồng bào Cống đây chính là con đường giúp linh hồn đi lại giữa cõi âm và cõi dương. Ngoài ra, những ống tre đựng rượu cần cũng được chuẩn bị. Khi đó, gia chủ mới lại đọc lời khấn cầu xin.

Sau khi kết thúc phần lễ, phần chuẩn bị thực phẩm để cả bản vui Tết Hoa được tất cả mọi người cùng tham gia. Các bà, các mẹ, chị em phụ nữ chuẩn bị rau, củ, quả, đồ xôi. Đàn ông trai tráng đảm nhận việc giết bò, mổ lợn. Tùy điều kiện kinh tế mỗi năm bản sẽ chuẩn bị một con trâu, bò hoặc lợn để ăn tết. Phần hội diễn ra trong không khí vui vẻ, từng bừng, náo nhiệt, mọi người cùng hân hoan trong điệu xòe, say sưa hát những làn điệu dân ca truyền thống. Họ cùng nhảy múa, hát ca và ném những hạt giống thóc, ngô ra khắp không gian xung quanh với mong ước bản mường bước sang một năm mới vạn vật sẽ sinh sôi nảy nở như những trận mưa hạt giống này. Trong thời khắc thiêng liêng chuyển giao của đất trời nhịp trống chiêng, điệu xòe hoa rộn ràng như chắp cánh cho lời ca thêm bay bổng và ước vọng về một cuộc sống ấm no, hạnh phúc, thịnh vượng đến gần hơn.

Sáng hôm sau, cả bản lại tập trung để cùng tham gia các trò chơi, các môn thể thao như đánh quay, bắn nỏ.

Duy Linh

Nguồn:

Đọc nhiều

Chuyến thăm Nga của Tổng Bí thư khẳng định tính kế thừa lịch sử, thực trạng quan hệ và hướng tới tương lai mới

Chuyến thăm Nga của Tổng Bí thư khẳng định tính kế thừa lịch sử, thực trạng quan hệ và hướng tới tương lai mới

Nhận lời mời của Tổng thống Liên bang Nga Vladimir Putin, từ ngày 8 đến 11/5, Tổng Bí thư Tô Lâm và Phu nhân, cùng Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam sẽ thăm chính thức Liên bang Nga và tham dự Lễ kỷ niệm 80 năm Chiến thắng trong Chiến tranh Vệ quốc vĩ đại.
Con út của vua Bảo Đại: Từ ký ức với vua cha đến mong ước trở về cội nguồn

Con út của vua Bảo Đại: Từ ký ức với vua cha đến mong ước trở về cội nguồn

Ông Patrick-Édouard Bloch - người con út của vua Bảo Đại - nói: "Việt Nam là một dân tộc rất thân thiện. Tất cả các mối quan hệ mà tôi có với người Việt Nam, thực sự, rất hoàn hảo và chân thành".
Việt - Mỹ: Cựu thù thành Đối tác Chiến lược Toàn diện

Việt - Mỹ: Cựu thù thành Đối tác Chiến lược Toàn diện

Ngày 1/5, tại thành phố New York (Mỹ), buổi tọa đàm với chủ đề “Kỷ niệm 30 năm quan hệ Việt Nam - Mỹ: Cựu thù thành đối tác” đã được tổ chức bởi Viện Đông Á Weatherhead thuộc Đại học Columbia. Đây là hoạt động nằm trong chuỗi sự kiện hướng tới kỷ niệm 50 năm kết thúc chiến tranh và 30 năm bình thường hóa quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và Mỹ.
Hiến kế để du lịch Việt Nam tăng trưởng bền vững từ thị trường quốc tế

Hiến kế để du lịch Việt Nam tăng trưởng bền vững từ thị trường quốc tế

Theo thống kê từ Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam, quý I/2025 đánh dấu một bước ngoặt lịch sử với ngành du lịch Việt Nam khi đón hơn 6 triệu lượt khách quốc tế - con số cao nhất từng ghi nhận trong một quý. Lượng khách này tăng 29,6% so với cùng kỳ năm 2024 và gấp hơn 2 lần so với năm 2019 - thời điểm trước đại dịch COVID-19. Tổng doanh thu toàn ngành đạt khoảng 242.000 tỷ đồng.
Tình cảm bền chặt giữa Việt Nam và các nước bạn bè truyền thống

Tình cảm bền chặt giữa Việt Nam và các nước bạn bè truyền thống

Từng là “cái nôi” đào tạo lớp lớp thế hệ cán bộ, sinh viên Việt Nam, những nước bạn bè truyền thống thuộc Liên Xô (trước đây) như Belarus, Azerbaijan hay Kazakhstan có một vị trí đặc biệt trong trái tim những người Việt Nam trưởng thành dưới mái trường Xô-viết. Mối ân tình son sắt với các quốc gia này từ những năm tháng chiến tranh gian khổ vẫn luôn được các thế hệ lãnh đạo và người dân Việt Nam trân trọng, nâng niu, nỗ lực gìn giữ, tăng cường trong thời kỳ mới.

Multimedia

Xem trên
thoi tiet hom nay 254 bac bo co mua rao va giong
infographics ngay quoc te phong chong tieng on 2542025 bien phap giam thieu tac dong cua tieng on
infographics pha lau thang co vao danh sach mon ham ngon nhat dong nam a
 
Rewind 10 Seconds
00:00
00:00
00:00
Fullscreen
Error loading media:
File could not be played
[Video] Người truyền cảm hứng về tình yêu nước
Sinh viên Lào đi chùa tắm Phật mừng Tết cổ truyền Bunpimay
[Video] 60 phút - Hành trình thay đổi cuộc đời
MV "Bắc Bling": Cụ già, em nhỏ ngân nga, du khách gần xa tỏ bày hứng thú
[Video] Dự án CAF: Ươm mầm những công dân toàn cầu tương lai
[Video] Du khách quốc tế trải nghiệm lễ Phật đầu năm tại chùa Tam Bảo (Đà Nẵng)
Tết của bác sĩ trực cấp cứu - hồi sức tích cực
Đại sứ nhóm G4 hát "Năm qua đã làm gì"
[Video] Bản hòa ca tình hữu nghị chào năm mới 2025
[Video] 30 năm quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ: từ chiến tranh đến đối tác chiến lược toàn diện
[Video] Samaritan’s Purse và Plan International Việt Nam hỗ trợ người dân Việt Nam phục hồi sau bão
[Video] Tái thiết thôn Làng Nủ: Quân đội - Nhân dân đồng hành xây dựng tương lai mới
Thời tiết hôm nay (3/5): Cảnh báo mưa lớn cục bộ, lốc, sét ở Tây Nguyên và Nam Bộ

Thời tiết hôm nay (3/5): Cảnh báo mưa lớn cục bộ, lốc, sét ở Tây Nguyên và Nam Bộ

Theo Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, chiều và tối 2/5, khu vực Nam Bộ có mưa rào rải rác và có nơi có dông, Tây Nguyên có mưa dông cục bộ, có nơi mưa to. Chiều và tối 3/5, hai khu vực này có mưa rào và dông rải rác, cục bộ có nơi mưa to với lượng mưa từ 10-30mm, có nơi trên 50mm.
Thời tiết hôm nay (2/5): Không khí lạnh suy yếu, miền Bắc tăng nhiệt

Thời tiết hôm nay (2/5): Không khí lạnh suy yếu, miền Bắc tăng nhiệt

Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, ngày 2/5 không khí lạnh cuối mùa có cường độ suy yếu và lệch đông nên Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ giảm mưa, trưa chiều trời nắng; nền nhiệt cao nhất tăng nhẹ 2-3 độ, đến mức 31 độ.
Xuân Ất Tỵ - 2025

Xuân Ất Tỵ - 2025

Xuân Giáp Thìn - 2024

Xuân Giáp Thìn - 2024