Nắng nóng gay gắt vào tháng 4 phá vỡ kỷ lục ở châu Á Các kỷ lục về nhiệt độ đang bị phá vỡ ở các quốc gia châu Á khi đợt nắng nóng gay gắt vào tháng 4 tiếp tục bao trùm các khu vực rộng lớn mà không có dấu hiệu thuyên giảm.

Nhiệt độ trung bình của thế giới lên mức cao kỷ lục mới do biến đổi khí hậu và El Nino Trong báo cáo đánh giá các hiện tượng khí hậu cực đoan mới được công bố, các nhà khoa học khí hậu thuộc Cơ quan theo dõi Biến đổi khí hậu Copernicus của Liên minh châu Âu (EU) cho rằng, nhiệt độ trung bình của thế giới có thể lên mức cao kỷ lục mới trong năm 2023 hoặc 2024 do biến đổi khí hậu và hiện tượng thời tiết El Nino xuất hiện trở lại.

Trồng nhiều cây xanh

Tình trạng nắng nóng kéo dài, hiệu ứng đảo nhiệt đô thị khiến nhiệt độ ở nhiều thành phố lớn cao hơn đến 7 độ C so với các vùng lân cận. Để đối phó, Singapore gần đây áp dụng giải pháp “Thành phố trong vườn” - trồng 1 triệu cây xanh và lập nhiều mảng xanh, công viên.

Singapore hướng đến "Thành phố trong vườn" phủ đầy sắc xanh (Ảnh: KT).

Tại Medellin (Colombia), dự án "Hành lang xanh" đã và đang được triển khai với mục tiêu phát triển rừng tại đô thị. Dự án này đã thiết kế những làn đường xe đạp và lối đi bộ phủ bóng cây xanh kết nối với các công viên của thành phố trở thành điểm đến mà người dân thường xuyên lựa chọn. Nhờ đó, nhiệt độ đã giảm hơn ở những vùng có cây xanh và khu vực xung quanh.

Thành phố Miami của Mỹ đã nhận thấy tầm quan trọng của việc trồng cây xanh. Tại đây chờ xe bus sẽ mất rất nhiều thời gian và thời tiết nắng nóng càng khiến việc chờ đợi trở nên mệt mỏi hơn bao giờ hết. Dự án trồng cây xanh ở những khu vực trạm dừng đỗ xe bus giúp người dân giải tỏa nhiệt trong mùa hè. Hiện thành phố Miami đã sở hữu hàng chục điểm dừng xe bus xanh.

Ứng dụng thiết kế jaali

Một dạng thiết kế jaali.

Năm 2019, chính phủ Ấn Độ đã khởi động “Kế hoạch Hành động Hạ nhiệt Ấn Độ” nhấn mạnh tầm quan trọng của các biện pháp làm mát thụ động thông qua thay đổi các yếu tố xây dựng. Các kiến trúc sư Ấn Độ đã tìm ra giải pháp giải nhiệt cho các cao ốc từ một phong cách kiến trúc cổ xưa gọi là jaali.

Jaali là những tấm đá bình phong cẩm thạch hoặc sa thạch đỏ được chạm khắc hoa văn trang trí cầu kỳ. Kiểu hoa văn này làm giảm sức nóng trực tiếp xâm nhập vào một tòa nhà bằng cách tản nhiệt qua các lỗ nhỏ, giúp giữ lượng khí carbon ở mức thấp từ đó làm giảm nhiệt độ trong nhà, giảm nhu cầu sử dụng điều hòa, tiết kiệm năng lượng lên đến 70%.

Đến nay nhiều quốc gia khác trên thế giới cũng ứng dụng thiết kế jaali vào các công trình kiến trúc của mình như khu phức hợp Times I-City ở Phật Sơn, Trung Quốc; khách sạn Nakâra ở Cap d'Agde, Pháp; bệnh viện Cordoba ở Tây Ban Nha…

Một tòa nhà được xây dựng có ứng dụng thiết kế jaali.

Xây dựng hệ thống phun hơi sương bằng hơi nước

Các đài phun nước giúp làm giảm nhiệt độ không khí.

Đối với nhiều người dân ở Vienna, Áo, nước là một phần quan trọng để làm dịu cái nắng mùa hè. Thành phố đã xây dựng các công viên làm mát với những cột phun sương giúp mọi người có thể tắm hoặc chỉ cần ngồi gần để tận hưởng nhiệt độ mát mẻ xung quanh. Vienna cũng có nhiều đài phun nước để tránh cho người dân bị sốc nhiệt.

Giống như Vienna, Paris cũng sử dụng máy phun sương vào những ngày nắng nóng. Thủ đô Paris còn xây dựng thêm hàng chục đài phun nước mới bên cạnh nhiều đài phun nước truyền thống.

Sử dụng sơn màu trắng

Nhiều thành phố đã từng thử nghiệm sơn các mái nhà màu trắng để phản xạ ánh sáng mặt trời tốt hơn và giữ cho tòa nhà mát mẻ. Tuy nhiên Los Angeles lại là thành phố đầu tiên áp dụng việc sơn toàn bộ các con đường màu trắng. Những gam màu tối của đường nhựa hấp thụ ánh sáng mặt trời và phát ra năng lượng nóng dưới dạng nhiệt. Khi sơn nhựa đường màu trắng, về lý thuyết sẽ ngăn mức nhiệt phát ra và giúp nhiệt độ không khí mát hơn.

Một con đường trắng tại Los Angeles.

Một số nhà nghiên cứu như Ariane Middel và V. Kelly Turner đã nhận ra rằng kỹ thuật này có hiệu quả làm mát đường phố, giúp giảm khoảng 10 độ C trong thời tiết nắng nóng. Điều đó có nghĩa là nếu ở cách đó vài dãy nhà, những con đường trắng có thể giúp người dân cảm thấy mát mẻ hơn.

Theo báo cáo của các nhà khoa học, châu Á đang trải qua đợt nắng nóng tháng 4 nghiêm trọng nhất trong lịch sử với nhiệt độ phá kỷ lục khắp châu lục từ Ấn Độ, Trung Quốc đến khu vực Đông Nam Á về nắng nóng. Nhiều người cho rằng đây không phải là mùa hè mà là hỏa ngục nếu các quốc gia không sớm có những chính sách, hành động cụ thể chống biến đổi khí hậu.

Châu Âu lo lắng về mùa thu nóng kỷ lục

Thế giới nóng "kỷ lục" do La Nina