Phát biểu khai mạc Diễn đàn Kinh tế thế giới (WEF) về khu vực Mê Công, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho biết, hiện nay, Khu vực Mê Công là một trung tâm phát triển năng động ở Châu Á với nhiều nền kinh tế tăng trưởng nhanh nhờ đẩy mạnh cải cách và hội nhập quốc tế.

Thủ tướng phát biểu khai mạc Diễn đàn Kinh tế thế giới (WEF) về khu vực Mê Công

Theo báo cáo của Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF), khu vực Mê Công có 4/25 nền kinh tế tăng trưởng nhanh hàng đầu thế giới năm 2015, trong đó Cam-pu-chia, Lào, Mi-an-ma tăng trưởng trên 7%, Việt Nam tăng trưởng 6,7% và Thái Lan đang phục hồi tích cực.

Khu vực Mê Công là điểm kết nối quan trọng ở Châu Á và là một thị trường giàu tiềm năng với dân số 240 triệu người và quy mô GDP trên 660 tỷ USD.

Sự ra đời của Cộng đồng ASEAN cuối năm 2015 cùng với sự phát triển của các hành lang giao thông trong tiểu vùng và các liên kết kinh tế trong khu vực đang mở ra không gian phát triển rộng lớn cho các doanh nghiệp, nhà đầu tư. Tuy nhiên, khu vực Mê Công đang gặp không ít thách thức. Đó là khoảng cách phát triển với các nền kinh tế khác trong ASEAN còn lớn, lợi thế lao động chi phí thấp đang giảm dần, biến đổi khí hậu diễn ra nhanh hơn dự báo...

Thông qua Hội nghị WEF về khu vực Mê Công lần này, Việt Nam mong muốn các nước, các doanh nghiệp Mê Công đối thoại với các doanh nghiệp WEF về các ý tưởng, biện pháp tăng cường đối tác công-tư, phát triển hợp tác kinh doanh, đầu tư mang lại lợi ích cho các bên.

Các lãnh đạo ASEAN tham dự Diễn đàn Kinh tế thế giới (WEF) về khu vực Mê Công

Các nhà Lãnh đạo ASEAN đã thông qua Tầm nhìn 2025 định hướng tiến trình xây dựng Cộng đồng tự cường, phát triển năng động, bền vững và gắn kết. Trong tiến trình đó, các nước Mê Công xác định mục tiêu phát triển trở thành một khu vực hòa bình, ổn định về an ninh - chính trị, năng động và kết nối về kinh tế, bền vững về môi trường và hài hòa về xã hội. Để hiện thực hóa mục tiêu này, theo Thủ tướng cần thực hiện những điều sau:

Thứ nhất, kết nối kinh tế là một trọng tâm ưu tiên

Các nước Mê Công cùng các đối tác trong và ngoài khu vực cần tiếp tục đẩy mạnh kết nối giao thông trên các hành lang kinh tế tiểu vùng như Hành lang Kinh tế Đông-Tây (EWEC), Hành lang Kinh tế Bắc-Nam, Hành lang Kinh tế phía Nam…

Việt Nam đã có nhiều chính sách tạo thuận lợi cho các nhà đầu tư, doanh nghiệp tham gia phát triển cơ sở hạ tầng và các chuỗi sản xuất.

Thứ hai, hợp tác thương mại, đầu tư và du lịch là động lực quan trọng

Các nước Mê Công cùng với các nước ASEAN đang nỗ lực thực hiện mục tiêu xây dựng một thị trường thống nhất vào năm 2025, theo đó cần hợp tác tạo thuận lợi cho lưu chuyển thương mại, đầu tư và du lịch qua biên giới, đơn giản hóa và hài hòa quy trình, thủ tục trên các tuyến hành lang kinh tế.

Từ năm 2015, Việt Nam đã hợp tác với Lào thực hiện kiểm tra “một cửa, một lần dừng” trên Hành lang Kinh tế Đông-Tây và đang phối hợp với Cam-pu-chia nghiên cứu áp dụng mô hình này trên tuyến đường cao tốc PhnômPênh - Thành phố Hồ Chí Minh.

Việt Nam cùng các nước Mê Công tăng cường hợp tác du lịch hướng tới mục tiêu “5 quốc gia - 1 điểm đến” trên cơ sở phát huy tiềm năng về cảnh quan thiên nhiên đẹp, văn hóa đa dạng, giàu bản sắc của khu vực.

Thứ ba, đổi mới sáng tạo nâng cao sức cạnh tranh

Tôi đồng tình với đánh giá của WEF về cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 đang diễn ra trên toàn cầu. Các nước Mê Công không thể chỉ dựa vào khai thác tài nguyên, lao động giản đơn, mà cần mở rộng đầu tư mạnh mẽ vào đổi mới sáng tạo, nâng cao năng lực cạnh tranh, tham gia chuỗi sản xuất toàn cầu.

Việt Nam đang đổi mới mô hình tăng trưởng để nâng cao trình độ phát triển của nền kinh tế; phát triển chủ yếu dựa trên sáng tạo, công nghệ tiên tiến, năng suất cao và tranh thủ thời cơ của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4.

Thứ tư, phát triển bền vững và bao trùm là mục tiêu hàng đầu

Tác động của biến đổi khí hậu cùng với hoạt động khai thác thiếu bền vững nguồn nước sông Mê Công, đang đặt ra thách thức lớn đối với môi trường, an ninh lương thực và phát triển bền vững của khu vực Mê Công, bao gồm cả Đồng bằng Sông Cửu Long - nơi đang xuất khẩu khoảng 7-8 triệu tấn gạo hàng năm.

Khắc phục sự phân phối không đồng đều các thành quả của tăng trưởng và hội nhập,thu hẹp khoảng cách phát triển và thực hiện thành công các Mục tiêu phát triển bền vững (SDGs) 2030 là những nội dung ưu tiên trong các chương trình hợp tác Mê Công và chiến lược phát triển của từng nước, mọi người dân có cơ hội thụ hưởng thành quả phát triển, không ai bị bỏ lại phía sau.

Thủ tướng cho biết thêm, tại các Hội nghị Cấp cao ACMECS và CLMV diễn ra hôm nay (26/10), các nhà lãnh đạo các nước Mê Công sẽ thảo luận các định hướng thúc đẩy hợp tác và tạo thuận lợi cho các doanh nghiệp đầu tư, kinh doanh trong khu vực Mê Công. Bên cạnh nỗ lực của mình các nước Mê Công cần đẩy mạnh hợp tác với các đối tác, nhất là các nhà tài trợ đang có chương trình, dự án hợp tác tại khu vực như ADB, WB, các quốc gia phát triển Hoa Kỳ, Nhật Bản, EU, Trung Quốc, Ấn Độ,… nhằm thúc đẩy phát triển bền vững, trong đó cần hợp tác thực chất về quản lý, sử dụng bền vững nguồn nước Mê Công.

Minh Duy