Theo NYT, chắc chắn chuyến thăm của ông Obama sẽ được truyền thông 2 nước và quốc tế đưa tin rộng khắp. Và chính điều này sẽ khiến nhiều cựu binh Mỹ từng tham gia chiến tranh Việt Nam hồi tưởng lại ký ức.

Trong số đó, có cựu Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ dưới thời Tổng thống Obama, ông Chuck Hagel. Ông Hagel từng phục vụ chiến tranh Việt Nam trong 12 tháng. Sau đó, ông giải ngũ và tham gia chính trường, trở thành thượng nghị sĩ rồi lên ghế bộ trưởng.

Trả lời NYT, cựu Bộ trưởng Hagel khẳng định chỉ 1 năm tham chiến ở Việt Nam đã góp phần định hình rõ nét cuộc đời ông trong suốt giai đoạn về sau. Ông Hagel chia sẻ: những hình ảnh (về chuyến thăm) chắc chắn sẽ gợi lại trong ông nhiều ký ức.

Chuyến thăm Việt Nam mang đến cơ hội để Tổng thống Obama củng cố, làm sâu sắc thêm mối quan hệ kinh tế và an ninh với một trong những quốc gia đang ngày càng khẳng định được vai trò quan trọng trong khu vực, NYT nhận định.

Tổng thống Obama sẽ chính thức bắt đầu chuyến thăm Việt Nam vào ngày 22/5 tới

Tuy nhiên, đối với cựu binh Mỹ tham chiến ở Việt Nam, chuyến thăm sẽ nhắc nhở họ về giai đoạn bị đánh mất tuổi trẻ và sự hồn nhiên, những người bạn bị chiến tử, và các cuộc tranh luận không có hồi kết về hậu quả sau chiến tranh.

“Bóng ma chiến tranh vẫn còn hiện diện quanh đây. Nó (chiến tranh Việt Nam) vẫn còn ám ảnh chúng tôi. Đó là sự lãng phí sinh lực khủng khiếp, và những bài học cay đắng mà chúng tôi rút ra được từ cuộc chiến” – cựu binh 69 tuổi tâm sự.

Ông Hagel cho biết, khi ông còn giữ chức bộ trưởng quốc phòng, mỗi quyết định hay mọi lời khuyên của ông dành cho Tổng thống Obama đều dựa trên kinh nghiệm của mình ở Việt Nam. Giờ đây, ông nhất định sẽ gác lại quá khứ, và tìm hiểu kỹ hơn về đất nước và con người Việt Nam sau chuyến công du của Tổng thống Obama.

Đối với các cựu chiến binh khác, chuyến thăm còn có ý nghĩa như một lời nhắc nhở rằng đã 2 thế hệ người Mỹ trưởng thành từ sau chiến tranh Việt Nam, và mọi ký ức không vui về cuộc chiến nên được khép lại.

Ông Bobby Muller hiện là Chủ tịch Quỹ cựu chiến binh Mỹ tại Việt Nam

Bobby Muller – một cựu chiến binh bị thương và cũng là nhà hoạt động chống chiến tranh – cho biết: “Những ảnh hưởng và bi kịch trong cuộc đời của chúng tôi không tồn tại trong ý thức của người dân ngày nay, và điều đó thật là tuyệt vời”.

Ông Muller hiện sống ở Thủ đô Washington, trong một căn hộ chứa đầy những cuốn sách viết về chiến tranh. Sự tức giận của ông đối với 2 nhà lãnh đạo thời chiến – cựu Tổng thống Richard M. Nixon và cố vấn thân cận nhất của ông này, Henry Kissinger – vẫn chưa hề suy giảm.

NYT đánh giá rằng, trong chuyến thăm lần này, khác với cựu Tổng thống Bill Clinton hồi năm 2000, ông Obama dường như sẽ không tập trung nhiều vào những binh sĩ Mỹ tử chiến tại Việt Nam.

Hồi năm 2000, ông Clinton đã cùng 2 con trai của phi công Lawrence G.Evert đến một cánh đồng ở ngoại ô phía Đông Bắc Hà Nội để tìm kiếm tàn tích còn lại của máy bay chiến đấu cơ ném bom F-105D mà ông Evert điều khiển, bị bắn rơi năm 1967. Nhờ sự giúp đỡ của người dân địa phương, họ đã tìm thấy hài cốt của ông Evert.

Thay vào đó, Tổng thống Obama dự kiến sẽ hoan nghênh sự hợp tác giữa 2 nước trong việc làm sạch các tàn dư còn lại của chất độc da cam – một vấn đề thời chiến nhưng vẫn còn rất quan trọng với quan hệ giữa 2 bên.