Theo hãng thông tấn AP, câu hỏi được ông Duterte đưa ra tại cuộc họp hôm 27/3 tại thành phố Davao, miền Nam Philippines. Tại cuộc họp, nhà lãnh đạo Philippines đã gặp gỡ Đại sứ Mỹ tại Philippines, ông Sung Kim.

Hôm qua (29/3), ông Duterte tiết lộ nội dung chất vấn: "Nếu nước Mỹ thực sự muốn tránh gặp rắc rối ngay từ đầu... tại sao nước bạn không cử Hạm đội 7 (của Mỹ) tại Thái Bình Dương? Các bạn chỉ cần quay lại, đi đến đó (Biển Đông) và nói với họ (Trung Quốc) rằng: Hãy dừng tay".

Ông Duterte kể rằng, trong cuộc gặp Đại sứ Kim, ông đã bày tỏ sự ngạc nhiên trước việc Mỹ không hành động khi truyền thông đưa tin về hoạt động xây dựng đường băng quân sự và các công trình khác của Trung Quốc, trên những đảo nhân tạo phi pháp của nước này ở Biển Đông.

Đáp lại, ông Kim, người vừa được cử tới Thủ đô Manila (Philippines) hồi năm ngoái, cho biết ông đang làm nhiệm vụ tại những nơi khác vào thời điểm mà ông Duterte nhắc đến. Vì thế, ông Kim không thể trả lời câu hỏi của nhà lãnh đạo Philippines.

Tàu khu trục USS Decatur (DDG 73) của Mỹ trong một cuộc tuần tra Biển Đông. (Ảnh: Reuters)

Trong vòng chưa đầy 1 tuần, đây là lần thứ 2 ông Duterte đổ lỗi cho Mỹ về việc không can thiệp căng thẳng ở Biển Đông. Trước đó, ông chỉ trích chính quyền của cựu Tổng thống Mỹ Barack Obama: "Các bạn có thể đã giải quyết được vấn đề từ sớm, nếu đưa ra hành động quyết định".

Cùng ngày 29/3, Tổng thống Duterte tái khẳng định rằng Philippines sẽ không khai chiến với Trung Quốc vì Biển Đông. "Thứ đầu tiên sẽ bị phá hủy khỏi hành tinh này là Palawan. Tất cả kho vũ khí của Mỹ và kể cả của chúng tôi, đều ở đó" - ông đề cập tới hòn đảo ở phía Tây, gần khu vực tranh chấp.

Tuy nhiên, ông cũng tuyên bố sẽ tiếp tục nhấn mạnh tầm quan trọng của phán quyết mà Tòa Trọng tài Thường trực quốc tế (PCA) đưa ra hồi tháng 7 năm ngoái, theo đó bác bỏ mọi tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc đối với Biển Đông.

Trong diễn biến liên quan, các quan chức Philippines hôm qua cho biết: nước này và Trung Quốc đã nhất trí tiến hành các cuộc tham vấn song phương về tranh chấp chủ quyền ở Biển Đông, trong đó Bắc Kinh đề nghị tổ chức cuộc gặp đầu tiên vào tháng 5 tới.

Về phần mình, Trung Quốc vẫn kiên quyết bảo vệ yêu sách chủ quyền của nước này, bất chấp các cuộc đàm phán sắp tới với Philippines. Ngày 28/3, Bộ Ngoại giao Trung Quốc tuyên bố: Bắc Kinh có quyền thiết lập các căn cứ quân sự ở quần đảo Trường Sa vì chuỗi đảo này là một phần lãnh thổ Trung Quốc.

Hồng Anh