Nghèo còn khổ

8 giờ sáng, tại Trạm y tế xã Phù Linh, rất nhiều các bé khuyết tật cùng người nhà đã có mặt để chuẩn bị cho buổi khám sàng lọc. Cậu bé Tạ Quang Tài (4 tuổi) chạy hết từ phòng này sang phòng khác, rồi đóng mở cửa khiến mẹ phải chạy theo mệt bở hơi tai. Mẹ Tài cho biết, Tài bị câm, điếc và mắt trái không nhìn thấy gì. Khi được hỏi nguyên nhân vì sao Tài bị vậy, mẹ em ngại ngùng cho biết, khi mang bầu chị bị Rubella nhưng không đi khám và xét nghiệm sàng lọc trước sinh.

“Khi cháu sinh ra bình thường nhưng rồi gia đình phát hiện mắt cháu có vấn đề, đi khám thì biết cháu phải mổ mắt. Mổ mắt xong sang viện Nhi khám cháu lại bị bệnh tim và phải mổ tim. Hơn 2 tuổi gia đình cho đi khám tiếp thì một mắt trái của cháu không nhìn thấy gì, tai cháu bị điếc và câm. Đến nay cháu đi lại bình thường nhưng không nghe và không nói được gì”, mẹ Tài cho hay.

Mẹ con bé Đỗ Thanh Hải.

Ngồi ở góc ghế cuối là người mẹ gày guộc mặc chiếc áo đen, đôi mắt thâm quầng bế đứa con bé nhỏ với khuôn mặt vô hồn trên tay. Đó là bé Đỗ Thanh Hải (3 tuổi) và mẹ đều đang đeo tang đen trên ngực áo. Cô con gái khuôn mặt trầy xước, phía đằng sau gáy bôi đầy thuốc tím. Mẹ Hải kể: Bố cháu vừa bị mất do xơ gan cách đây 6 ngày. Người con đầu tiên của gia đình chị cũng bị mất lúc 2 tuổi do ngã xuống ao. Nói đến đó giọng chị trầm đi. Chị tiếp, Hải sinh ra đã bị nhiễm sắc thể, tim bẩm sinh và thiểu năng trí tuệ. Bây giờ 3 tuổi nhưng chưa biết nói, chưa biết làm gì.

Gánh nặng sẽ đè lên vai người mẹ trẻ khi người chồng qua đời, một mình chăm sóc hai cô con gái. Một bé khuyết tật và một bé cũng từng bị di chứng động kinh. Tất cả nguyên nhân đều do người mẹ không am hiểu cũng như không quan tâm đến việc chăm sóc sức khỏe sinh sản. “Hồi mang bầu bé Hải, mình cũng không đi khám thai, sàng lọc trước sinh nên không biết cháu bị nhiễm sắc thể. Chị gái Hải trước cũng bị động kinh phải chữa trị 4 năm mới khỏi do uống quá liều vitamin A”, mẹ Hải cho hay.

Xếp hàng chờ khám tại Trạm y tế xã Phù Linh.

Cần thêm sự hỗ trợ

Ông Thái Đăng Linh – Phó Chủ tịch Hội người khuyết tật huyện Sóc Sơn cho biết số trẻ em bị khuyết tật, thiểu năng trí tuệ, bại não... từ độ tuổi 0-10 ở huyện Sóc Sơn không ít. Nguyên nhân chủ yếu là do các gia đình ít học, kém hiểu biết.

“Phụ nữ nông thôn vốn nhút nhát, ít học, trong khi công tác tuyên truyền của cán bộ nhiều lúc, ở nhiều nơi chưa thể sát sao, kịp thời khiến một bộ phận các cháu nhỏ bị thiệt thòi vì khuyết tật bẩm sinh”, ông Linh nói.

Gia đình đã khó khăn khi thêm một bé khuyết tật gánh nặng càng tăng cao. Đưa cậu cháu trai 5 tuổi Ngô Văn Tịnh đi khám bà ngoại Tịnh lầm lũi đứng một góc, khuôn mặt bà buồn rười rượi. Bà đã ngoài 80 tuổi nhưng vẫn phải đi làm ruộng để nuôi chồng bị lao xương, con gái và cháu ngoại câm điếc.

“Năm cháu được hơn 2 tuổi, tôi thấy cháu không nói được và cũng không nghe được nên đã đưa ra bệnh viện Bạch Mai để khám thì bác sĩ nói cháu bị khuyết tật, bệnh liên quan gì đó đến thần kinh, tôi cũng không nhớ. Bác sĩ bảo mua tai nghe trị giá 20 triệu đồng để giúp cháu nghe được. Thế nhưng tôi làm gì có tiền nên cũng đành đưa cháu về nhà”, bà ngoại Tịnh kể lại.

Khám bệnh cho trẻ em tại xã Phù Linh, Sóc Sơn, Hà Nội

Cũng về vấn đề này, ông Linh chia sẻ thêm: do điều kiện kinh tế khó khăn nên nhiều gia đình dù biết con cái ốm đau cũng đành để đó vì không đủ tiền đi khám chữa bệnh. Có gia đình muốn xin trợ cấp nhưng không đủ tiền đưa con đi kiểm tra lấy giấy giám định sức khỏe. Rất nhiều trẻ khuyết tật đang bị mất khoản trợ cấp hằng tháng phần vì bố mẹ thiếu tiền làm giám định, phần vì lóng ngóng ra thành phố sợ bị lừa đảo nên họ cứ sợ sệt, trì hoãn.

Theo bác sĩ Đinh Trọng Phụng (trạm y tế xã Phù Linh, Sóc Sơn) việc đánh giá thực sự tình trạng bệnh của những người khuyết tật khó và phức tạp với chi phí tương đối cao. Vì vậy, chính quyền các xã, huyện ngoại thành cần có cơ chế hỗ trợ người dân nghèo kịp thời, vừa giúp đỡ về kiến thức, vừa giúp đỡ về kinh tế để những gia đình khó khăn có cơ hội tiếp cận các dịch vụ khám chữa bệnh tốt, trẻ em nông thôn không bị quá thiệt thòi như trẻ em thành phố.

L. Giang