Kể từ tháng 9/2019, Hạ viện Mỹ đã bắt đầu tìm cách luận tội Tổng thống Donald Trump. Vào ngày 18/12, Hạ viện đã tiến hành bỏ phiếu để thông qua 2 điều khoản luận tội ông Trump với 230 phiếu thuận và 197 phiếu chống. Nhưng điều vẫn còn đang lấp lửng ở đây là những điều khoản luận tội hiện vẫn đang bị giữ lại.

Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi thuộc đảng Dân chủ nói rằng bà đang trì hoãn việc gửi 2 điều khoản luận tội tới Thượng viện cho tới khi đạt được những điều kiện quyết định để tổ chức một phiên xét xử "công bằng". Bà nói: "Trong mọi sự kiện chúng tôi đã sẵn sàng, khi khi chúng tôi thấy họ có gì, chúng tôi sẽ biết rằng chúng tôi sẽ gửi bao nhiêu (điều khoản luận tội) và gửi cho ai".

"Canh bạc lớn" đối với phe Dân chủ.

Điều mà bà Pelosi hy vọng là sẽ có được sự đảm bảo rằng một vài nhân chứng sẽ được gọi tới để cung cấp lời khai và những người theo phe Dân chủ sẽ không bị lừa phỉnh trong tiến trình này.

Việc bà đang tiến hành dựa trên lập luận của giáo sư đại học Havard, Lawrence Tribe đăng trong một bài báo nhỏ trên tờ Washington Post rằng bà Pelosi không nên lập tức chuyển các điều khoản luận tội tới Thượng viện: "Lựa chọn này cần được thực hiện một cách thật cẩn thận khi mà hiện tại lãnh đạo phe đa số trong Thượng viện, Mitch McConnell đã tuyên bố ý định của ông là không tổ chức một phiên xét xử thực sự mà là một phiên minh oan, khiến tổng thống và đội ngũ pháp lý của ông nắm quyền chủ động".

Bà Nancy Pelosi, chủ tịch Hạ viện Hoa Kỳ, đang cố tình trì hoãn tiến trình luận tội tổng thống Donald Trump.

Hiện tại, lãnh đạo phe đa số trong Thượng viện (đảng Cộng hòa), Mitch McConnell có vẻ đang bối rối trong nỗ lực để đàm phán. Ông nói: "Tôi thừa nhận, tôi không chắc về tác động gì khiến [hạ viện] kìm lại việc gửi cho chúng tôi thứ gì đó mà chúng tôi không muốn". Ông đã cố gắng để khẳng định quyền lãnh đạo của mình rằng một khi phiên xử của Thượng viện diễn ra, ông sẽ làm chủ nó chứ không phải Nhà Trắng. Ông kết luận, "Tốt với tôi thôi", nếu những đảng viên Dân chủ không muốn đi đến một phiên xử thực tế của Thượng viện.

Thượng nghị sĩ Lindsey Graham đã đưa lên twitter: "Không cho phép Thượng viện hành động theo các điều khoản luận tội đã được thông qua, trở thành sự nhào nặn hiến pháp và tạo ra sự hỗn loạn cho nhiệm kỳ tổng thống. Ông Graham đã đúng. Hiến pháp Mỹ chỉ rõ "Thượng viện có quyền lực duy nhất để xét xử tất cả các vụ luận tội". Điều này có nghĩa là về mặt pháp lý, ông McConnell không có bổn phận phải đi theo tiêu chuẩn của bà Pelosi.

Một vài viện dẫn về luật pháp Mỹ còn đi xa hơn khi nói rằng việc bà Pelosi trì hoãn gửi các điều khoản luận tội tới Thượng viện đẩy toàn bộ tiến trình luận tội vào hoàn cảnh hiểm nghèo. Giáo sư luật đại học Havard, Noah Feldman đã lập luận như vậy trong một bài báo trên tờ Bloomberg. Ông Feldman là người được Hạ viện chỉ định làm chuyên gia pháp lý trong tiến trình luận tội.

Ông viết: "Nếu Hạ viện không thông tri các điều khoản luận tội cho Thượng viện, thì họ đãv không thực sự buộc tội ngài tổng thống. Nếu các điều khoản luận tội không được chuyển đi, ông Trump có thể hợp pháp nói rằng ông hoàn toàn không bị buộc tội".

Theo ông Feldman, những "nhà lập quốc Hoa Kỳ" coi luận tội là một tiến trình, không phải là một cuộc bỏ phiếu. Cho tới khi Hạ viện gửi điều khoản luận tội tới Thượng viện, và tổng thống được trao cho một cơ hội biện minh trong phiên xét xử, việc luận tội vẫn chưa kết thúc.

Đảng viên Cộng hòa, Mitch McConnell (bìa phải), là lãnh đạo phe đa số trong Thượng viện.

Hiện nghị viện Mỹ đang trong thời gian 2 tuần nghỉ lễ. Khi Hạ viện được triệu tập vào đầu tháng 1/2020, họ vẫn chưa bầu để chỉ định ra "những người đại diện luận tội". Đây là bước đầu tiên để có một phiên xét xử của Thượng viện. Một vài đảng viên Dân chủ đã tiến cử Justin Amash cựu đảng viên Cộng hòa đã trở thành chính trị gia độc lập, người đã ủng hộ việc luận tội trở thành "đại diện luật tội cho Hạ viện". Những bà Pelosi vẫn chưa có động thái gì để chỉ ra lúc nào hay ai sẽ được chỉ định làm đại diện.

Còn ông McConnell thì đang vui mừng để bà trì hoãn tùy theo ý muốn. Tiến trình càng bị kéo dài, thì càng có thêm nhiều tin tức và những người bỏ phiếu dao động. Đảng viên Cộng hòa sẽ có vũ khí để trách cứ đảng Dân chủ vì làm cho tiến trình chậm chạp dù trước đây đã phàn nàn vì việc bỏ phiếu luận tội diễn ra quá nhanh.

Tự tin trắng án, Tổng thống Trump muốn "bị luận tội"

Thực tế, nếu bà Pelosi vẫn giữ vững lập trường của mình và không điều khoản luận tội nào được đề cập với Thượng viện thì toàn bộ tiến trình 4 tháng vừa qua sẽ kết thúc với một kết quả gây ngạc nhiên cho mọi người. Và dù ông McConnell chủ trì phiên xét xử theo những luật lệ của riêng mình hay bỏ qua danh sách yêu cầu của bà Pelosi, ông vẫn ở vị thế làm chủ mọi thứ mình đang kiểm soát.

Nhân tố khó đoán ở đây chính là bản thân ông Trump. Có vẻ như ông rất muốn phiên xét xử của Thượng viện diễn ra với sự tin tưởng một cách chắc chắn rằng ông sẽ được tuyên trắng án.

Ông đã đưa ra dòng tweet: "Vậy, sau khi Đảng Dân chủ không cho tôi quyền yêu cầu được xét xử theo đúng thủ tục luật định, không luật sư, không nhân chứng, không có gì cả - Hiện tại, họ muốn chỉ ra với Thượng viện cách thức để tiến hành phiên xét xử của họ. Thực tế, họ không có bất cứ bằng chứng gì, họ sẽ không thể đưa nó ra. Họ đang muốn từ bỏ. Tôi muốn có một phiên xử ngay lập tức. Tuy nhiên, ông McConnell không muốn điều này. Hiện tại, đang xuất hiện một thế bí cho cả 2 bên cho tới khi bên nào bị rạn nứt.