Taliban bắn chết ca sĩ Afghanistan

Taliban ra lệnh ngừng trồng thuốc phiện, giá nguyên liệu chế heroin bất ngờ tăng vọt

Tướng Abdul Rashid Dostum - cựu thủ lĩnh khét tiếng của Liên minh phương Bắc nổi tiếng chống Taliban, sau đó tiếp tục giữ các vị trí trong chính phủ Afghanistan hậu Taliban, vì thế ông có sức ảnh hưởng lớn ở nước này.

Với sức ảnh hưởng của mình, giờ đây ông lại muốn lập liên minh để đòi Taliban chia sẻ quyền lực.

Abdul Rashid Dostum sinh năm 1954, ở vùng Shibergan, Bắc Afghanistan. Ông từng được đào tạo quân sự trong một thời gian dài ở Liên Xô. Sau đó ông về nước và phục vụ dưới trướng một tướng lĩnh quân đội trong chính quyền của Tổng thống Mohammad Najibullah.

Tướng khét tiếng của Afghanistan bất ngờ đòi Taliban chia sẻ quyền lực. Nguồn: Internet

Tướng Dostum từng bước trưởng thành trong hàng ngũ quân đội Afghanistan sau khi các lực lượng Liên Xô can thiệp vào Afghanistan vào năm 1979. Dostum từng là đồng minh của Liên Xô trong cuộc chiến tranh 1979 – 1989, tuy nhiên sau đó ông đổi chiều gia nhập hàng ngũ những người Mujahideen chống Liên Xô khi nhận thấy chính quyền Mohammad Najibullah sắp sụp đổ.

Thế nhưng, thời gian tiếp sau đó, một lần nữa Dostum lại quay chiều khi liên kết với Ahmad Masood để thành lập Liên minh Phương Bắc cùng chống Taliban.

Sau chiến thắng trước lực lượng Taliban vào năm 2001, ông đã tranh giành quyền lực với chính phủ ở Kabul và các lực lượng cát cứ khác. Lý do là nhóm của ông không được đối xử công bằng khi ông yêu cầu để người của mình nắm giữ Bộ Ngoại giao thay vì Bộ Nông nghiệp và Khai thác mỏ.

Không được đáp ứng yêu cầu, Dostum lập tức tuyên bố sẽ không cho phép các quan chức trong chính phủ mới đến khu vực phía Bắc - nơi có nguồn tài nguyên dầu khí của Afghanistan mà ông đang kiểm soát.

Các cuộc tranh giành quyền lực tiếp tục diễn tiến các năm sau đó, thậm chí có lúc biến thành xung đột đổ máu. Đỉnh điểm vào năm 2008, Dostum bị tố cáo phạm tội ác chiến tranh và bị các lực lượng đối lập công kích. Thời điểm đó, ông phải lưu vong sang Thổ Nhĩ Kỳ.

Đến năm 2009, trong cuộc bầu cử Tổng thống ở Afganistan, ông được tổng thống đương nhiệm là Hamid Karzai mời về tham chính với vai trò Phó Tổng thống. Lúc này, mọi tranh chấp quyền lực mới bước đầu đi vào hồi chấm dứt.

Đến thời Tổng thống Afghanistan Ashraf Ghani, tuy không còn giữ chức vụ Phó Tổng thống, nhưng ông Dostum vẫn nắm trong tay hàng nghìn quân và lùi về sống tại thành phố Mazar-i-Sharif, tỉnh Balkh, căn cứ địa của ông ở miền Bắc Afghanistan.

Trong khi đó Ata Mohammad Noor - đồng minh của Dostum - là cựu tư lệnh liên minh và là tỉnh trưởng Balkh từ năm 2004 - 2018.

Tháng 8 vừa qua, cả Dostum và Noor đều phải bỏ trốn sau khi Taliban tiến vào thành phố Mazzar-i Sharif. Giờ đây nhận thấy Taliban đang chuẩn bị thành lập chính quyền, bộ đôi này xuất hiện, muốn Taliban chia sẻ quyền lực.

Việc thành lập liên minh đàm phán với Taliban cho thấy, các thủ lĩnh địa phương nhiều quyền lực đang dần tìm cách tái xuất trên chính trường Afghanistan.

Tổng thống Biden nhấn mạnh sẽ tiếp tục không kích ở Afghanistan bất chấp Taliban phản đối

Lực lượng kháng chiến ở thung lũng Panjshir phớt lờ tối hậu tư của Taliban?