Binh lính Trung Quốc canh gác tại đảo Phú Lâm, trên quần đảo Hoàng Sa thuộc chủ quyền Việt Nam, ngày 29/1. (Ảnh: Reuters)

Tuyên bố chung sau Hội nghị hẹp các bộ trưởng ngoại giao ASEAN nêu rõ: “Các bộ trưởng quan ngại đặc biệt tới những diễn biến gần đây và đang xảy ra (trên Biển Đông). Việc cải tạo đất và các hoạt động leo thang đã làm gia tăng căng thẳng, và có thể gây tổn hại tới hòa bình, an ninh và ổn định trong khu vực”.

Trước đó, hôm 26/2, Mỹ đã thúc giục Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình không được quân sự hóa vùng biển tranh chấp. Trung Quốc chính là quốc gia đang tích cực xây dựng, cải tạo, bồi đắp nhất trên Biển Đông.

Theo Ngoại trưởng Campuchia Hor Namhong, ASEAN đồng thuận tổ chức cuộc gặp giữa các ngoại trưởng của nhóm với Trung Quốc để thảo luận về Biển Đông và một số vấn đề khác.

Tranh chấp chủ quyền trên Biển Đông với Trung Quốc là vấn đề gây tranh cãi nhất giữa các thành viên ASEAN, trong bối cảnh các nước đang phụ thuộc nhiều vào Bắc Kinh về mặt kinh tế. Được biết, Trung Quốc là đối tác thương mại lớn nhất đối với một vài quốc gia ASEAN.

Hiện, Lào – với cương vị là chủ tịch luân phiên ASEAN – được giao nhiệm vụ tìm ra tiếng nói chung giữa các quốc gia trong vấn đề tranh chấp Biển Đông. Ngoại trưởng nước này, ông Thongloun Sisoulith, tuyên bố sẽ “đứng ở giữa”, và sẽ “cố giải quyết vấn đề một cách thân thiện”.

Trọng Sang