Triển vọng mới cho xuất khẩu của Việt Nam sau một năm thực thi UKVFTA

Hiệp định UKVFTA sẽ có hiệu lực từ 1/5/2021

Hiệp định Thương mại tự do giữa Việt Nam và Vương quốc Anh (UKVFTA) là một trong những hiệp định thương mại tự do thế hệ mới mà Việt Nam đã và đang tham gia. Cùng với Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) và Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Liên minh châu Âu (EVFTA), các cam kết trong UKVFTA được kỳ vọng sẽ giúp Việt Nam đẩy nhanh quá trình cải cách thể chế, cải thiện môi trường đầu tư - thương mại theo hướng hiện đại, minh bạch và tạo thuận lợi tối đa cho doanh nghiệp nói chung.

Đặc biệt, với những cam kết sâu về mở cửa thị trường hàng hóa và dịch vụ, UKVFTA được mong đợi sẽ là một đòn bẩy mạnh mẽ cho việc thúc đẩy trao đổi thương mại - đầu tư song phương giữa Việt Nam và Vương quốc Anh.

Thứ trưởng Bộ Công Thương Trần Quốc Khánh. Ảnh: Bộ Công thương

Hiệp định UKVFTA được ký ngày 29/12/2020, được áp dụng tạm thời từ ngày 1/1/2021 và chính thức có hiệu lực từ ngày 1/5/2021. Hiệp định này chính thức có hiệu lực cũng là lúc cả Việt Nam và Vương quốc Anh phải đối mặt với diễn biến phức tạp của đại dịch Covid-19. Số ca nhiễm tăng cao ở cả hai nước gây ra các hệ lụy không tránh khỏi về nguồn nhân lực, gây gián đoạn không nhỏ đến chuỗi cung ứng xuất nhập khẩu cũng như các hoạt động kinh tế, thương mại khác.

Dù khởi đầu trong bối cảnh khó khăn như vậy, song theo số liệu từ Bộ Công thương, năm 2021, trao đổi thương mại hàng hóa hai chiều giữa Việt Nam và Vương quốc Anh vẫn đạt 6,6 tỷ USD, tăng trưởng 17,2% so với năm 2020. Mức tăng trưởng 2 chữ số này đã giúp kim ngạch song phương chính thức phục hồi về mức kim ngạch năm 2019, sau khi bị sụt giảm nghiêm trọng trong năm 2020 do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19. Trong đó, Việt Nam xuất khẩu sang Vương quốc Anh tăng 16,4% còn Vương quốc Anh xuất khẩu sang Việt Nam tăng 24%.

Thứ trưởng Bộ Công thương Trần Quốc Khánh nhận định: “Số liệu này cho thấy UKVFTA thực sự là con đường cao tốc hai chiều, giúp thúc đẩy trao đổi thương mại song phương theo hướng ngày càng cân bằng hơn”.

Bên cạnh đó, trong năm 2021, đã có 48 dự án đầu tư trực tiếp từ Vương quốc Anh vào Việt Nam được cấp mới với số vốn đăng ký cấp mới đạt hơn 53 triệu USD, tăng trưởng 157% so với cùng kỳ, duy trì mức đầu tư trực tiếp của Vương quốc Anh vào Việt Nam ở mức 4 tỷ đô la Mỹ. Hiện nay, Vương quốc Anh đang nằm trong nhóm 12 nước có vốn đầu tư trực tiếp lớn nhất tại Việt Nam.

Khẳng định dư địa để hai nước khai thác tiềm năng của UKVFTA còn rất lớn, Thứ trưởng Trần Quốc Khánh lưu ý, dù tăng trưởng tốt nhưng các sản phẩm xuất khẩu của Việt Nam mới chiếm chưa tới 1% thị phần trong tổng kim ngạch nhập khẩu mỗi năm gần 700 tỷ USD của Vương quốc Anh. Điều doanh nghiệp cần chủ động tận dụng được các cơ hội do UKVFTA tạo ra.

Phân tích cụ thể, Thứ trưởng Khánh cho hay, sau khi rời khỏi Liên minh châu Âu, Vương quốc Anh đang tích cực đàm phán các FTA với nhiều đối tác trên thế giới, trong đó có một số nước ASEAN. Điều đó có nghĩa, lợi thế cạnh tranh chúng ta đang có sẽ sớm mất đi nếu Vương quốc Anh có hiệp định với các quốc gia khác. Vì vậy, về phía doanh nghiệp, cần chủ động nghiên cứu nội dung của hiệp định. Tìm xem với doanh nghiệp mình thì cơ hội sẽ xuất hiện ở đâu, tìm hiểu quy định của Vương quốc Anh với hàng nhập khẩu. Qua đó, nâng cao chất lượng, hoàn thiện sản phẩm hàng hóa của mình để nhanh chóng thâm nhập, khẳng định chỗ đứng tại thị trường này.

Về phía Nhà nước, UKVFTA là một trong những FTA thế hệ mới. Cùng với các quy định mở cửa thị trường còn đưa ra các cam kết về mua sắm chính phủ, cải thiện môi trường đầu tư, bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ... Đây là những cam kết mới, được kỳ vọng sẽ giúp Việt Nam đẩy nhanh quá trình cải cách thể chế, cải thiện môi trường đầu tư-thương mại theo hướng hiện đại, minh bạch và tạo thuận lợi tối đa cho doanh nghiệp nói chung và thu hút các doanh nghiệp tới đầu tư tại Việt Nam. Theo đó, Chính phủ đã ban hành Kế hoạch thực hiện UKVFTA để các bộ, ngành thực thi, trong đó có các giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp và đẩy mạnh cải cách thể chế.

Thời gian tới, Bộ Công thương sẽ tiếp tục phối hợp với các cơ quan liên quan của Việt Nam và Vương quốc Anh tổ chức các hoạt động đa dạng khác để góp phần tích cực vào việc xây dựng các chính sách thiết thực và hiệu quả, nhằm giúp cộng đồng doanh nghiệp tận dụng tối đa cơ hội từ UKVFTA, Thứ trưởng Khánh cho biết.

Đồng quan điểm với lãnh đạo Bộ Công thương, các ý kiến đều đánh giá cao những cơ hội tăng trưởng cho quan hệ thương mại giữa Việt Nam và Vương quốc Anh mà Hiệp định UKVFTA mang lại, đồng thời đưa ra những định hướng để tận dụng hiệu quả FTA này.

Trước đó, vào giữa tháng 3/2022, tại Hội nghị "Năm đầu tiên thực thi UKVFTA: Thành tựu nổi bật và định hướng sắp tới" do Bộ Công thương phối hợp với Đại sứ quán Vương quốc Anh tại Việt Nam tổ chức, các chuyên gia cũng đều chỉ rõ, để tận dụng hiệu quả hơn Hiệp định này, bên cạnh sự hỗ trợ, hướng dẫn của các cơ quan quản lý Nhà nước thì các doanh nghiệp cũng cần chủ động hơn nữa trong việc tìm hiểu, nắm vững nội dung, cam kết của Hiệp định; Cần chú trọng tìm hiểu thông tin thị trường, nhu cầu tiêu dùng, và tuân thủ các quy định của nước bạn. Đồng thời các doanh nghiệp cần quan tâm, chú trọng việc cải tiến và nâng cao chất lượng sản phẩm, đáp ứng yêu cầu thị trường xuất khẩu cũng như tăng tính cạnh tranh với hàng hóa của các nước xuất khẩu khác.

Sản phẩm truyền thống Việt Nam tham gia Tết cộng đồng tại London, Vương quốc Anh

"Giáo dục, đào tạo và khoa học công nghệ" mảnh đất màu mỡ giữa Việt Nam và Anh