Mới đây, một đoạn video quay từ năm 2009 của sòng bạc Starlight Casino-Vancouver đã bị tiết lộ khi khoảng 250.000 Canada Dollar (CAD-192.000 USD) được vận chuyển vào một cách không rõ ràng, khiến các nhà chức trách đặt nghi vấn về nguồn gốc của những túi tiền. Máy đếm tiền phải mất tới 10 phút mới đếm hết được số tiền lớn được vận chuyển bí mật vào casino này.

Đoạn video trên được các quan chức công bố như một bằng chứng cho những cuộc điều tra nguồn tiền đổ vào từ châu Á, đặc biệt là Trung Quốc cho nền kinh tế Canada trong những ngành casino, bất động sản hay mảng hàng hóa xa xỉ. Mối quan hệ chặt chẽ giữa Trung Quốc và các mảng kinh tế phức tạp của Canada suốt 10 năm qua hiện đang vào tầm ngắm của các nhà chức trách.

Trên thực tế, việc hàng triệu USD của giới nhà giàu Trung Quốc chảy ra nước ngoài, vào những két sắt an toàn hay những kênh đầu tư đen ở nước ngoài đã tồn tại nhiều năm và trở thành tiêu điểm của thị trường vốn thế kỷ 21. Bất chấp việc chính quyền Bắc Kinh siết chặt quản lý nguồn vốn nhưng kể từ giữa năm 2014, Viện tài chính quốc tế (IIF) ước tính khoảng 800 tỷ USD đã rời bỏ khỏi thị trường này.

Ảnh trích từ Clip được công bố

Tồn tại nhờ tiền Trung Quốc

Tại Vancouver-Canada, nguồn vốn của các nhà đầu tư Trung Quốc đã tạo nên một sự thay đổi đáng kể về kinh tế, xã hội cùng nhiều yếu tố khác. Hàng loạt những cửa hàng xa xỉ mọc lên nhằm phục vụ cho tầng lớp người giàu phất lên nhờ nguồn vốn từ Trung Quốc. Nhiều triển lãm xe hơi, tác phẩm nghệ thuật, thời trang hay đồ xa xỉ được tổ chức và bán hết vèo chỉ trong vài ngày.

Tất nhiên, cơ quan thuế cho biết phần lớn nguồn tiền chi cho những sản phẩm này là hợp pháp nhưng các nhà điều tra vẫn đặt dấu hỏi cho tính hợp pháp của nguồn tiền bởi rất nhiều trường hợp tiền bẩn được rửa sạch để sử dụng cho những sự kiện như vậy.

Trong khi đó, cử tri Canada ngày càng phẫn nộ khi giá nhà ngày một cao còn mức thu nhập tăng không đáng kể. Những chính sách của chính phủ thì quá thiên vị các tỷ phú nước ngoài. Nhận thức được tình hình, chính phủ Canada đã thắt chặt dòng tiền giao dịch cũng như kiểm soát gắt gao hơn với những casino, đặc biệt là tại Vancouver, thị trường nổi tiếng có mối liên hệ chặt chẽ với Châu Á từ thế kỷ 19.

Tại Vancouver, tỷ lệ người nhập cư khá cao khi hàng loạt giới nhà giàu nước ngoài đổ về đây sinh sống, kinh doanh hay nghỉ dưỡng. Chính sách thuế ưu đãi, điều kiện sống tốt cùng hệ thống luật thoải mái cho người nhập cư đã thu hút lượng lớn dòng tiền đổ về đây.

Trớ trêu thay, Vancoiver không có một nền kinh tế vững chắc bởi chẳng có nhiều nhà máy hay khu công nghiệp cỡ lớn cũng như các trụ sở của những tập đoàn quốc tế. Nền kinh tế nơi đây phát triển nhờ dòng tiền Trung Quốc đổ vào bất động sản, casino và du lịch.

Casino Starlight tại Vancouver

"Chính những dòng tiền châu Á là nguyên nhân duy nhất giữ cho nền kinh tế nơi đây tồn tại, chấm hết. Bạn có thể thấy rõ ràng điều đó tại mọi khía cạnh trong cuộc sống của chúng tôi", chuyên gia đầu tư mạo hiểm Ron Shon tại Canada nói.

Dòng tiền đổ về Vancouver quá lớn và quá nhiều đã khiến thành phố này trở thành đô thị Phương Tây đầu tiên trải nghiệm lợi ích từ dòng tiền châu Á. Tuy nhiên chính quyền thành phố đang phải đau đầu ngăn chặn xu thế ngập trong tiền này.

Từ bài Hoa đến chào mừng anh em Trung Quốc

Kể từ khi được phát hiện đến giữa thế kỷ 19, Vancouver đã trở thành địa điểm trung tâm cho giao thương kinh tế khi có vị trí bến cảng thuận lợi ở bờ đông bắc châu Mỹ. Như một hệ quả tất yếu, thành phố này thu hút rất nhiều người nhập cư tìm đến đây để đổi đời.

Tương tự, phong trào bài Trung Quốc tại đây cũng sớm lên cao do lượng lớn lao động Trung Quốc đổ về đây làm công nhân đường sắt cũng như hình thành các khu phố người Hoa. Năm 1885, khi hệ thống đường sắt tại đây hoàn thành, chính quyền địa phương đã ban hành thuế nhập cư nhằm ngăn chặn dòng người Trung Quốc đổ về, thậm chí loại thuế này còn được nâng cao hơn vào năm 1903.

Quá tức giận, cộng đồng người Trung Quốc đã tổ chức bạo loạn vào năm 1907, tấn công người bản địa cũng như đập phá các cửa hàng. Đến năm 1923, chính phủ ban hành quy định cấm phần lớn người nhập cư từ Trung Quốc và yêu cầu tất cả người Hoa phải trình diện đăng ký với nhà chức trách. Đến tận năm 1947, cộng đồng người Hoa tại Canada vẫn không có quyền bỏ phiếu.

Người Hoa xuất hiện tại Vancouver từ rất sớm

Phải đến tận thập niên 1970 khi Vancouver đói vốn và nhân lực, chính sách nhập cư mới được nới lỏng. Sau khi Anh chấp nhận trả Hong Kong về cho Trung Quốc thập niên 1980, một làn sóng đầu tư lớn của người Hoa đổ về Vancouver nhằm tránh những biến động chính trị. Năm 1988, ông trùm bất động sản Hong Kong Lý Khả Sinh đã đầu tư 320 triệu CAD đầu tư vào đất công nghiệp tại Vancouver.

Kể từ đây, hàng loạt nhà giàu từ Hong Kong, Đài Loan và thậm chí là Trung Quốc đại lục đổ về Vancouver như một thiên đường đầu tư nước ngoài. Những người nhập cư có thể trở thành công dân Canada chỉ sau 3 năm sinh sống, đầu tư trong khi mức thuế với thu nhập tại nước ngoài của người Canada khá thấp.

Bình quân mỗi năm Canada nhận tới 300.000 đơn xin nhập cư mới, so sánh với tổng dân số thì tỷ lệ này cao hơn cả Mỹ. Trong đó số nhập cư vào Vancouver là cao nhất khi người dân bản địa nơi đây chào đón những người nước ngoài giàu có mang tiền đến cho họ.

Như một hệ quả tất yếu, giá nhà tại Vancouver đã tăng 300% kể từ năm 2005, trở thành một trong những thành phố có nhiều triệu phú sinh sống nhất thế giới. Phần lớn người dân nơi đây chẳng phàn nàn gì vì dòng tiền đổ về khiến kinh tế đi lên trong khi giá nhà của họ tăng theo.

Tuy nhiên kể từ năm 2010, tình hình bắt đầu trở nên tiêu cực với người Hoa khi người dân bản địa bắt đầu không hài lòng. Giá nhà quá cao khiến thanh thiếu niên bản địa không đủ khả năng mua nhà, trong khi dù có nhiều việc làm nhưng toàn những vị trí lương thấp còn giá cả thì ngày càng đắt đỏ.

Cái giá phải trả

Năm 2016, chính quyền Vancouver đánh thuế 15% cho những người ngoại quốc muốn mua bất động sản tại đây, nhưng nhiều người cho rằng bước đi này đã quá trễ khi rất nhiều khu bất động sản đẹp có giá trị đã bị người Trung Quốc sở hữu.

Mới đây, chính phủ Canada đang có ý định tăng khoản thuế trên lên 20% cũng như thu phí 2% hàng năm cho những bất động sản sở hữu bởi người nước ngoài.

Cộng đồng người Hoa khá đông tại Vancouver

Chính quyền Vancouver không dám công bố lượng bất động sản mà người Trung Quốc nắm giữ cho đến năm 2017. Con số được đưa ra là hơn 7% lượng bất động sản khả dụng nhưng nhiều chuyên gia cho rằng chúng không chính xác bởi người Trung Quốc có thể mua qua người bản địa gốc Hoa hoặc một công ty trung gian thứ 3.

Giờ đây, chính phủ Canada đang hướng đến hàng loạt casino tại Vancouver khi cho rằng lượng lớn tiền bẩn được đổ vào đây để tẩy trắng rồi dùng làm nguồn vốn cho bất động sản. Công tố viên David Eby cho biết năm 2016, có đến 57 triệu CAD bất động sản tại quận của ông được đứng tên bởi các sinh viên nước ngoài mà không rõ nguồn tiền từ đâu.

Việc đẩy giá bất động sản lên cao khiến hàng loạt nhà máy, công ty e ngại Vancouver do chi phí quá cao, hệ quả là dù kinh tế phát triển nhưng chỉ tập trung vào một số ngành không bền vững như casino, bất động sản hay du lịch. Việc làm trong các ngành này tuy nhiều nhưng mức lương không thể cao bằng các ngành công nghiệp, y tế hay tài chính được trong khi giá cả leo thang do lạm phát tăng.

Hiện tại người Hoa chiếm tới 20% dân số Vancouver, tương đương khoảng 500.000 người và rất nhiều khu vực phát triển nhất tại đây thậm chí đã trở thành một xã hội "thuần Hoa" khi có hơn 50% cư dân là người gốc Trung Quốc.

Bởi vậy, rất khó để các cơ quan điều tra truy tìm nguồn gốc tiền bất minh tại các casino cũng như trong thị trường bất động sản do mối liên quan phức tạp giữa người Trung Quốc và Canada gốc Hoa.

"Nguồn vốn từ Trung Quốc đổ về khắp mọi nơi trên thế giới, bạn sẽ là kẻ ngốc khi không nhận ra điều đó… Vậy bạn sẽ đổ tiền vào đâu nếu là người Trung Quốc? Sydney ư, có thể lắm. Tuy nhiên có lẽ không có nơi nào thân thiện hơn Vancouver cho bạn rót vốn đâu", Nhà sáng lập Chip Wilson của Lululemon Athletica thừa nhận.

Casino là một trong những ngành kinh tế sống còn của Vancouver, và khách hàng phần lớn là người Trung Quốc

Bất chấp các bê bối an toàn thực phẩm gần đây, chuỗi nhà hàng làm nail cho khách ngồi chờ của Trung Quốc vẫn lên kế hoạch gọi vốn 1 tỷ USD

AB