Tạo nền tảng pháp lý vững chắc

Theo số liệu của Ban Chỉ đạo 138/CP, trong 10 năm (2014-2023), Việt Nam phát hiện, điều tra khoảng trên 2.400 vụ mua bán người/3.800 đối tượng, 5.700 nạn nhân. Tình hình tội phạm mua bán người có xu hướng giảm đáng kể về số lượng vụ mua bán người, số đối tượng và số nạn nhân qua các năm, đặc biệt từ năm 2018 trở đi...

Trao đổi về nỗ lực của Việt Nam trong phòng, chống mua bán người, Thượng tá Đinh Văn Trình, Phó Trưởng phòng 5, Cục Cảnh sát hình sự cho biết: Việt Nam là một trong những quốc gia sớm ký kết, tham gia các công ước, nghị định thư của Liên hợp quốc; thỏa thuận, tuyên bố, bản ghi nhớ của ASEAN, các nước trong khu vực; hiệp định, thỏa thuận hợp tác với các nước có liên quan về phòng, chống mua bán người.

Việt Nam cũng đã có nhiều thay đổi quan trọng trong khung pháp lý; tăng cường hợp tác song phương và đa phương trong phòng, chống tội phạm mua bán người. Đặc biệt, Luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi bổ sung năm 2017) đã tăng cường quy định về tội mua bán người theo hướng phù hợp hơn với các điều ước quốc tế mà Việt Nam đã tham gia.

Công an tỉnh Nghệ An phối hợp với Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh tuyên truyền phòng, chống mua bán người tại cộng đồng. (Ảnh: dangcongsan.vn)

"Đây là những bước tiến quan trọng của Việt Nam trong việc thiết lập một khung pháp lý chuyên biệt nhằm phòng, chống tội phạm mua bán người. Các công cụ pháp lý này không chỉ xác định rõ các biện pháp phòng, chống tội phạm mua bán người mà còn quy định về việc bảo vệ và hỗ trợ các nạn nhân mua bán người, từ việc giáo dục cộng đồng đến việc cung cấp dịch vụ pháp lý và tâm lý xã hội", Thượng tá Đinh Văn Trình cho biết.

Trên các tuyến biên giới, nơi hoạt động của tội phạm mua bán người diễn biến phức tạp, công tác tuyên truyền, vận động được Bộ đội Biên phòng chú trọng.

Theo đại diện Cục Phòng, chống ma túy và tội phạm, Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng, các đơn vị bộ đội biên phòng thường xuyên phối hợp với cấp ủy, chính quyền, các ban, ngành, đoàn thể địa phương và lực lượng liên quan tổ chức tuyên truyền, vận động nhân dân chấp hành các quy định của pháp luật về phòng, chống mua bán người; xuất, nhập cảnh trái phép; phương thức, thủ đoạn hoạt động của tội phạm mua bán người, nhất là các phương thức, thủ đoạn mới.

Trong đó, chú trọng tuyên truyền cá biệt đến các nhóm có nguy cơ cao bị mua bán; tuyên truyền trên biên giới, tuyên truyền ngay tại cửa khẩu, kể cả với người xuất cảnh hợp pháp ra nước ngoài tìm việc làm; kịp thời ngăn chặn không để người lao động bị các đối tượng lừa gạt, bán sang các casino, cơ sở game… ở Lào, Campuchia và Myanmar. Bộ đội Biên phòng cũng phối hợp tổ chức các buổi toạ đàm, hội thảo liên ngành nhằm nâng cao năng lực phòng, chống mua bán người.

"Nhờ vậy đã tạo sự chuyển biến tích cực về nhận thức và hành động của nhân dân ở khu vực biên giới. Nhân dân đã cung cấp nhiều thông tin có giá trị, giúp các đơn vị Bộ đội Biên phòng xác lập chuyên án đấu tranh, triệt phá và bắt giữ đối tượng phạm tội", đại diện Cục Phòng, chống ma túy và tội phạm, Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng nói.

Hỗ trợ nạn nhân mua bán người tái hòa nhập cộng đồng

Là tổ chức chính trị - xã hội đại diện bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của phụ nữ Việt Nam, Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam đã và đang thực hiện nhiều biện pháp tuyên truyền, vận động hội viên phụ nữ, nhân dân tham gia phòng ngừa mua bán người; tham gia tư vấn, hỗ trợ nạn nhân mua bán người trở về tái hòa nhập cộng đồng.

Theo Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam, trong 6 tháng đầu năm 2024, Trung ương Hội đã phối hợp tổ chức 20 cuộc truyền thông trực tiếp tại cộng đồng với sự tham gia của hơn 7.400 hội viên phụ nữ, người dân và học sinh các Trường Trung học Phổ thông, Trung tâm giáo dục nghề tại 8 xã của 4 tỉnh, thành phố Hải Phòng, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình.

Nội dung truyền thông tập trung cung cấp những kiến thức, thông tin về di cư an toàn và phòng, chống mua bán người, góp phần nâng cao nhận thức, làm giảm các nguy cơ tội phạm liên quan đến mua bán người, thúc đẩy di cư an toàn và hỗ trợ có hiệu quả nạn nhân bị mua bán trở về tái hòa nhập cộng đồng. Thông qua các hoạt động giao lưu văn nghệ, trò chơi, phần thi sôi nổi được lồng ghép trong chương trình truyền thông với nhiều ý nghĩa thiết thực đã thu hút sự tham gia tích cực của người dân cộng đồng.

Hội Liên hiệp Phụ nữ các cấp đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến đến hội viên, phụ nữ và người dân cộng đồng kiến thức pháp luật về phòng, chống mua bán người, về di cư lao động an toàn, pháp luật về đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng... Lồng ghép tuyên truyền với nhiều nội dung khác như phòng chống bạo lực gia đình, bình đẳng giới, xây dựng gia đình, giáo dục tiền hôn nhân, xây dựng nông thôn mới, hỗ trợ phát triển sản xuất, sinh kế giảm nghèo... Đồng thời, các cấp Hội tuyên truyền vai trò, trách nhiệm của gia đình, cha mẹ trong quản lý, giáo dục con em không phạm tội và tệ nạn xã hội gắn với phong trào thi đua "Xây dựng người phụ nữ Việt Nam thời đại mới”.

Tại các Ngôi nhà Bình yên, 100% người tạm trú đều được hỗ trợ tạm lánh an toàn; được hỗ trợ chăm sóc sức khỏe ban đầu; kiểm tra sức khỏe tổng quát; được tham vấn tâm lý; được cung cấp thông tin về các vấn đề pháp luật...

Các cấp Hội tích cực, chủ động lên tiếng, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của phụ nữ, trẻ em; ngay sau khi các việc xảy ra, các cấp Hội kịp thời nắm tình hình, động viên thăm hỏi và đề nghị cơ quan chức năng xử lý nghiêm các đối tượng theo quy định của pháp luật.

Hợp tác quốc tế trong đấu tranh phòng chống mua bán người

Quảng Nam: Hỗ trợ nạn nhân mua bán người dựa trên đặc điểm, nhu cầu của nạn nhân