Theo tờ Le Monde (Pháp), sinh ngày 23/8/1924 tại Arvillers, miền Bắc nước Pháp, Madeleine Riffaud lớn lên trong bầu không khí đau thương của vùng Picardy, nơi hậu quả khốc liệt của Thế chiến thứ nhất vẫn còn hiện hữu. Bà thường gọi đó là “một nghĩa địa thực sự”. Tham gia kháng chiến ở tuổi 18, với mật danh "Rainer" lấy cảm hứng từ nhà thơ Rainer Maria Rilke, Madeleine đã trải qua nhiều trận đánh ác liệt trong lòng nước Pháp bị Đức Quốc xã chiếm đóng. Năm 1944, bà thực hiện nhiệm vụ tiêu diệt một sĩ quan Đức ngay trên cầu đi bộ Solférino giữa Paris. Được Charles de Gaulle vinh danh và nhận Huân chương Croix de Guerre, Madeleine trở thành biểu tượng cho ý chí bất khuất của người dân Pháp.

Chiến sĩ vì hòa bình Madeleine Riffaud. (Ảnh: LP/Bastien Moignou)x

Sau chiến tranh, với tư cách là phóng viên của báo Nhân đạo, cơ quan ngôn luận của Đảng Cộng sản Pháp, bà đã đến nhiều vùng chiến sự, từ Algeria đến Việt Nam. Năm 1955, sau Chiến thắng Điện Biên Phủ, bà lần đầu đến Việt Nam làm phóng sự và vinh dự được gặp Chủ tịch Hồ Chí Minh. Năm 1964, bà trở lại Việt Nam, tiếp tục hành trình vào miền Nam để tận mắt chứng kiến cuộc chiến đấu của người dân nơi đây.

Madeleine Riffaud là nữ phóng viên nước ngoài đầu tiên được đi theo cuộc chiến đấu của quân giải phóng trong các căn cứ bưng biền của “Việt Cộng”. Trở về Pháp, bà cho ra đời tác phẩm "Trong chiến khu Việt Cộng", được Tổ chức Quốc tế các Nhà báo (OIJ) trao giải thưởng vào năm 1966.

Khi Mỹ mở rộng chiến tranh ra miền Bắc Việt Nam, Madeleine tiếp tục đến Hà Nội và Hải Phòng để quay phim, đưa tin về cuộc chiến đấu kiên cường của nhân dân Việt Nam. Những thước phim quý giá bà thực hiện đã trở thành bằng chứng mạnh mẽ tố cáo cuộc chiến tranh phi nghĩa, giúp Việt Nam nhận được thêm sự ủng hộ quốc tế và tạo lợi thế trên bàn đàm phán Hiệp định Paris.

Những bài báo và tác phẩm của bà về cuộc sống và những hy sinh đau thương của nhân dân Việt Nam là tư liệu vô giá, giúp bạn bè quốc tế hiểu rõ hơn về cuộc kháng chiến vĩ đại của Việt Nam.

Madeleine Riffaud vinh dự được gặp Chủ tịch Hồ Chí Minh ngày 19/9/1966 tại Hà Nội. (Ảnh tư liệu: KT)

Bà từng chia sẻ: Những trải nghiệm sống cùng nhân dân Việt Nam dưới làn bom đạn đã giúp mọi người hiểu tại sao và bằng cách nào một cuộc kháng chiến "có thể kéo dài cả nghìn năm nếu cần". Đối với bà, đó chính là tinh thần yêu nước, ý chí quyết đấu tranh giành độc lập, tự do và thống nhất đất nước của nhân dân Việt Nam.

Với những đóng góp lớn lao, Nhà nước và Chính phủ Việt Nam đã trao tặng bà Huân chương Kháng chiến hạng Nhất (1984) và Huân chương Hữu nghị (2005). Năm tháng trôi qua, dù tuổi cao sức yếu, Madeleine Riffaud vẫn luôn dành tình cảm đặc biệt cho Việt Nam, đất nước mà bà luôn coi là “Tổ quốc thứ hai” của mình. Bà nói: “Thật vui mừng khi thấy Việt Nam ngày càng vững mạnh”.

Daniel Ellsberg - người bạn Mỹ của Việt Nam qua đời

Người bạn Mỹ và khúc hát vì hòa bình cho Việt Nam