Giới chức quản lý ngành ngân hàng Mỹ đã đóng cửa ngân hàng SVB vào ngày thứ Sáu, đồng thời thâu tóm toàn bộ lượng tiền gửi trong vụ sụp đổ ngân hàng lớn nhất Mỹ tính từ khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008 này.

Quá trình sụp đổ của ngân hàng này diễn ra rất nhanh chóng, khi mà SVB thông báo với nhà đầu tư rằng họ cần phải huy động ước tính 2,25 tỷ USD để hỗ trợ cho bảng cân đối kế toán. Sau đó, một trong những ngân hàng có uy tín tốt nhất nước Mỹ, ngân hàng từng có khoảng thời gian tăng trưởng ấn tượng cùng với các khách hàng doanh nghiệp công nghệ lớn của Mỹ, chính thức sụp đổ.

Cụ thể, ngân hàng SVB là một ngân hàng Mỹ chuyên làm việc với các doanh nghiệp khởi nghiệp hoặc quỹ đầu tư mạo hiểm. Năm 2021, khi nguồn cung “tiền rẻ” từ chính sách bơm tiền của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) quá dồi dào, ngân hàng SVB đã nhận được rất nhiều tiền gửi từ các doanh nghiệp khởi nghiệp, con số này tăng từ mức 60 tỷ USD vào năm 2020 cho đến hơn 190 tỷ USD vào đầu năm 2022, mức tăng trưởng tiền gửi thần kỳ.

Ngân hàng SVB sau đó đã mang một phần tiền gửi đi mua trái phiếu, trong đó có khá nhiều trái phiếu dài hạn, nhưng lại tài trợ cho những trái phiếu dài hạn đó bằng tiền gửi ngắn hạn, loại tiền gửi mà khách hàng có thể rút ra bất kỳ lúc nào. Nếu khách hàng rút tiền ra thì ngân hàng sẽ phải bán trái phiếu. Và lãi suất trái phiếu tăng, ngân hàng sẽ bị buộc phải bán trái phiếu lỗ.

Trong bối cảnh này, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) nâng lãi suất với tốc độ nhanh chưa từng có chứ mức lãi suất đồng USD như hiện tại cũng chỉ ngang với thời điểm năm 2011-2012. Fed tăng lãi suất quá nhanh, lượng trái phiếu mà SVB đang cầm bắt đầu lỗ nặng. Tình thế khó khăn mà SVB phải đối mặt trở nên tồi tệ hơn khi mà trong năm ngoái các doanh nghiệp mạo hiểm hoặc các quỹ đầu tư không huy động được nhiều tiền và sang đến năm nay bắt đầu cạn tiền, phải rút bớt tiền ra phục vụ cho mục đích riêng. Số tiền gửi của SVB nắm giữ ước tính khoảng 200 tỷ USD bắt đầu bị hao hụt nhanh chóng.

Để giải quyết vấn đề thanh khoản, SVB phải bán trái phiếu và chấp nhận lỗ gần 2 tỷ USD, cần huy động thêm 2,5 tỷ USD vốn cổ phần để bù lỗ vào ngày thứ Tư tuần này (ngày 8/3/2023). Đến ngày 10/3, tập đoàn bảo hiểm tiền gửi liên bang Mỹ (FDIC) công bố ngừng hỗ trợ cho SVB, SVB chính thức sụp đổ.

Khách hàng của SVB rút ra ước tính 42 tỷ USD tiền gửi tính đến cuối ngày thứ Năm, theo hồ sơ của giới chức California.

Tính đến cuối ngày hôm đó, SVB có danh mục tiền mặt âm ước tính 958 triệu USD, và đã không thể tìm đủ được tài sản đảm bảo đến từ các nguồn khác.

Ngân hàng SVB bị đóng cửa chính thức vào sáng ngày thứ Sáu bởi giới chức California, và sau đó được đưa vào diện kiểm soát của FDIC. Trước khi bị ngừng giao dịch, cổ phiếu của SVB đã giảm đến hơn 60% trước giờ giao dịch và trong phiên ngày thứ Năm giảm 60% sau khi SVB buộc phải bán đi một khoản đầu tư đồng thời phải tìm đến tham vấn với một ngân hàng từng bị thâu tóm trong thời kỳ khủng hoảng tài chính toàn cầu.

Sau vụ việc của SVB xảy ra, nhiều người không khỏi đặt câu hỏi điều gì sẽ xảy ra với thị trường trái phiếu Mỹ khi mà trong tổng lượng trái phiếu mà SVB mua, có một số loại chứng khoán sẵn sàng để bán (AFS) và một số loại trái phiếu phải cầm đến khi đáo hạn (HTM). Trong tổng số hơn 90 tỷ USD trái phiếu dài hạn (HTM) giá trị ước tính hiện tại chỉ còn khoảng 76 tỷ USD, lỗ chưa ghi nhận ước tính 15 tỷ USD.

Ngoài ra, 25 tỷ USD trái phiếu sẵn sàng bán, mức lỗ chưa ghi nhận với khoản này ước tính 2,5 tỷ USD. Vậy SVB sẽ cần phải tính toán thêm về lượng tài sản cần bán để đáp ứng nghĩa vụ trả gần 180 tỷ USD tiền gửi tiết kiệm.

Nếu SVB bán hết lượng tài sản cần thiết để thực hiện trách nhiệm tiền gửi, chắc chắn sẽ có những biến động bất thường trên thị trường trái phiếu Mỹ cũng như châu Á bởi khá nhiều trái phiếu mà SVB mua là do một số doanh nghiệp bảo hiểm châu Á phát hành.