Tại cuộc họp, WHO sẽ quyết định xem có nên tuyên bố "tình trạng khẩn cấp y tế công cộng quốc tế" về dịch bệnh này hay không. Nếu có, nhiều nguồn lực phòng chống dịch sẽ được huy động.

Tính đến nay, kể từ khi bùng phát trở lại ở Congo, đã có ít nhất 44 ca nhiễm Ebola được báo cáo, kèm theo 23 ca tử vong đang được điều tra. Các trường hợp nhiễm bệnh ban đầu xuất hiện ở vùng nông thôn và hiện đã có 1 ca bệnh được xác nhận ở thành phố Mbandaka.

Mbanka có khoảng 1 triệu dân và là đầu mối giao thông quan trọng bên dòng sông Congo. Điều này làm dấy lên lo ngại rằng virus có thể lan rộng, đe dọa Thủ đô Kinshasa và các quốc gia lân cận.

Ebola là bệnh truyền nhiễm gây xuất huyết trong và dễ gây tử vong ở người. Bệnh có thể lây nhiễm nhanh chóng thông qua tiếp xúc với một lượng nhỏ chất lỏng cơ thể, trong khi triệu chứng ban đầu của nó giống với bệnh cúm và không rõ ràng.

WHO từng thừa nhận rằng tổ chức này đã quá chậm chạp trong việc ứng phó với đợt bùng phát dịch Ebola ở Tây Phi trong giai đoạn 2014 - 2016. Khi đó, dịch bệnh khủng khiếp này đã giết chết hơn 11.000 người, gieo rắc nỗi kinh hoàng lên người dân toàn thế giới.

Nguy cơ bùng nổ dịch từ thành phố Mbandaka

Triển khai công tác cách ly ổ dịch Ebola tại một bệnh viện ở Congo. (Ảnh: Reuters)

Ông Peter Salama, Phó Tổng giám đốc WHO phụ trách ứng phó và chuẩn bị cho tình huống khẩn cấp, nhấn mạnh sự lây lan dịch Ebola ở Mbandaka mang tới nguy cơ "bùng nổ thực sự" dịch bệnh.

"Đây là bước phát triển quan trọng của sự bùng nổ dịch bệnh. Chúng ta có dịch Ebola ở thành thị, khác xa so với dịch Ebola ở nông thôn. Tiềm năng bùng nổ dịch bệnh đang ở đó (Mbandaka), ngay lúc này", ông Salama tuyên bố.

Theo ông Salama, vị trí bên sông Congo của thành phố Mbandaka làm tăng nguy cơ dịch Ebola lây lan khắp đất nước và lan sang Cộng hòa Trung Phi, cũng như Thủ đô Kinshasa ở hạ lưu - nơi có 10 triệu dân.

Trong các năm 2014 - 2016, dịch Ebola bùng phát ở Tây Phi đã trở nên đặc biệt nguy hiểm khi nó lây lan sang thủ đô các nước Guinea, Sierra Leone và Liberia.

Công tác phòng chống dịch bệnh hiện tại

Theo WHO, trong số 44 trường hợp nghi nhiễm Ebola được báo cáo, có 3 ca nhiễm bệnh đã được xác nhận, 20 ca có thể nhiễm bệnh và 21 người vẫn đang trong diện nghi ngờ. Tất cả các trường hợp trên được ghi nhận tại tỉnh Equateur và thành phố Mbandaka là thủ phủ của tỉnh này.

Ông Salama cho biết nhà chức trách đã triển khai công tác cách ly và thiết lập cơ sở y tế tạm thời ở Mbandaka. Ông dự đoán rằng nguồn lây nhiễm bệnh đến từ những người tham dự lễ tang của một bệnh nhân Ebola ở Bikoro, phía Nam Mbandaka.

Dịch Ebola có nguy cơ bùng nổ dữ dội sau khi lây lan tới thành phố Mbandaka. (Ảnh: AP)

Hôm 16/5, WHO đã gửi hơn 4.000 liều vaccine thử nghiệm tới Kinshasa. Đợt vaccine tiếp theo dự kiến sẽ sớm được gửi đến. Vaccine thử nghiệm sẽ được ưu tiên cho những cư dân Mbandaka từng tiếp xúc với người nghi nhiễm Ebola, sau đó mới tới người dân ở khu vực bị ảnh hưởng khác.

Loại vaccine này là sản phẩm của công ty dược phẩm Merck, chưa được cấp phép nhưng đã cho thấy hiệu quả trong những thử nghiệm hạn chế hồi xảy ra đợt dịch ở Tây Phi. Chúng cần được bảo quản ở nhiệt độ -60 độ C tới -80 độ C, trong khi nguồn cung cấp điện ở Congo là không đáng tin cậy.

WHO cho biết đã xác định được 430 người có thể đã tiếp xúc với nguồn bệnh, ngoài ra họ cũng đang theo dõi hơn 4.000 người có quen biết với các bệnh nhân Ebola ở Congo. Nhiều người trong số những người này đang sống tại vùng sâu vùng xa.

Vì sao dịch Ebola tiếp tục quay lại?

Kể từ đợt dịch 2014 -2016, đã có 3 đợt bùng phát dịch Ebola ở Congo. Dịch Ebola có thể lây lan rộng rãi thông qua những con dơi ăn quả và virus gây bệnh thường được truyền sang người qua thịt nhiễm virus.

Virus cũng có thể lây nhiễm vào cơ thể người thông qua tiếp xúc với máu, các bộ phận hoặc chất dịch cơ thể khác của động vật bị nhiễm bệnh. Trong số này, có bao gồm tinh tinh, khỉ đột, linh dương và nhím.

Vì thế, không thể tiêu diệt tất cả các loài động vật có thể là vật chủ gây bệnh Ebola. Chừng nào con người còn tiếp xúc với chúng, chừng đó còn có khả năng dịch Ebola quay trở lại.

Trọng Sang