Nghệ thuật làm gốm của người Chăm được UNESCO ghi nhận là di sản văn hóa phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp

Nghệ thuật khèn của người Mông được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Trao Quyết định số 41/QĐ-TTg ngày 30/01/2023 của Thủ tướng Chính Phủ công nhận Mukhalinga Ba Thê là bảo vật quốc gia cho đại diện tỉnh An Giang (Ảnh: TTXVN).

Tối ngày 7/8, tại Công trường Trưng Nữ Vương, thành phố Long Xuyên, UBND tỉnh An Giang đã tổ chức lễ công bố Quyết định số 41/QĐ-TTg ngày 30/1/2023 của Thủ tướng Chính phủ công nhận Mukhalinga Ba Thê - một đại diện tiêu biểu cho nghệ thuật điêu khắc, kiến trúc tôn giáo của nền văn hóa Óc Eo là bảo vật quốc gia. Đây là sự kiện mở đầu cho “Tuần lễ Văn hóa - Du lịch tỉnh An Giang” năm 2023, nhân kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Tôn Đức Thắng (20/8/1888 - 20/8/2023).

Mukhalinga Ba Thê, có niên đại thế kỷ VI, hiện lưu giữ tại Bảo tàng tỉnh An Giang nằm trong danh sách 27 bảo vật quốc gia (đợt 11, năm 2022) được công nhận tại Quyết định 41/QĐ-TTg, ngày 30/1/2023, do Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà ký.

Mukhalinga Ba Thê được công nhận là bảo vật quốc gia (Ảnh: Báo An Giang).

Mukhalinga Ba Thê được cấu tạo với chất liệu chính là sa thạch hạt mịn màu xám đen, bề mặt có lớp patin màu xám ghi sáng, nặng 90kg, với kích thước tổng thể cao 91 cm, rộng 20-22cm…

Bảo vật quốc gia Mukhalinga Ba Thê được phát hiện năm 1986 tại xã Vọng Thê (H.Thoại Sơn, tỉnh An Giang). Mukhalinga Ba Thê cao 91 cm, chất liệu sa thạch hạt mịn màu xám đen, bề mặt có lớp patin màu xám ghi sáng. Hiện vật được xác định niên đại thế kỷ 6, cũng là niên đại sớm nhất đối với điêu khắc thể hiện biểu tượng mukha (khuôn mặt) trong văn hóa Óc Eo ở Nam bộ.

Hồ sơ bảo vật quốc gia cho biết Mukhalinga Ba Thê là một linga 3 phần đều nhau trong tổng thể hình trụ vuông thuôn dài. Phần đầu hiện vật có hình trụ tròn thuôn dài, đầu hình khối tròn đều, thể hiện đường khâu quy đầu của dương vật tả thực với gờ nổi giới hạn với phần nối ra từ đỉnh tỏa cong xuống hai bên. Bên dưới đường khâu là phù điêu thể hiện phần đầu của thần Shiva có búi tóc, trên đỉnh là một đường gờ nổi chạy thẳng lên điểm giao của hai đường khâu quy đầu. Phần giữa hiện vật hình khối trụ bát giác với các mặt làm cân đối và theo đúng các trục phương hướng. Phần dưới cùng của hiện vật là khối hình trụ vuông, hình dạng vuông vắn, cân đối với các bề mặt phẳng đều đặn.

Mukhalinga Ba Thê được đánh giá là một tác phẩm nghệ thuật có tạo hình điêu khắc hoàn thiện và độc đáo, là tư liệu lịch sử quý hiếm không chỉ phản ánh quá trình giao lưu văn hóa, còn phản ánh những thành tựu văn hóa - lịch sử của cư dân Nam Bộ trong quá trình khai phá, phát triển vùng đất phương Nam.

Tỉnh An Giang hiện có 8 bảo vật quốc gia. Trong đó, Bảo tàng tỉnh An Giang lưu giữ 6 bảo vật quốc gia và Ban Quản lý di tích Óc Eo lưu giữ 2 bảo vật quốc gia.

Sau lễ công bố Quyết định số 41/QĐ-TTg công nhận Mukhalinga Ba Thê là bảo vật quốc gia, Bảo tàng tỉnh An Giang tổ chức triển lãm, trưng bày các bảo vật quốc gia của tỉnh - sự kiện mở đầu Tuần Văn hóa - Du lịch An Giang năm 2023 (diễn ra từ ngày 7-10/8/2023). Dự kiến với nhiều hoạt động như: trưng bày, triển khai giới thiệu các bảo vật quốc gia và đố vui tìm hiểu các bảo vật quốc gia; trưng bày, triển lãm sách và tổ chức hoạt động trải nghiệm; hội thi Thiếu nhi kể chuyện theo sách lần thứ XX – 2023; chương trình biểu diễn nghệ thuật; hội thi đầu bếp giỏi; biểu diễn pha chế thức uống chuyên nghiệp; không gian giới thiệu hình ảnh du lịch An Giang…

Hát ru của người Tày tỉnh Bắc Kạn được đưa vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Nghệ thuật làm gốm của người Chăm được UNESCO ghi nhận là di sản văn hóa phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp