Bài 1: Con người - Trung tâm hướng đến của mọi chính sách

Bảo đảm quyền con người trong bối cảnh đại dịch COVID-19

Coi trọng đối thoại, hợp tác vì quyền con người

Hướng đến mục tiêu cao nhất là thúc đẩy và bảo vệ quyền con người, Việt Nam đã và đang tích cực tham gia vào tiến trình hợp tác quốc tế, khu vực, đa phương và song phương trên nhiều lĩnh vực.

Hiện Việt Nam là thành viên của 7/9 Công ước quốc tế quan trọng về quyền con người. Việt Nam cũng là thành viên của 25 Công ước của Tổ chức Lao động quốc tế, trong đó có 7/8 Công ước cơ bản; đang nghiên cứu phê chuẩn Công ước cơ bản còn lại là Công ước 87 về Quyền tự do hiệp hội và về việc bảo vệ quyền được tổ chức. Việt Nam luôn thực hiện đầy đủ, nghiêm túc các cam kết nghĩa vụ theo các công ước này, trong đó có nghĩa vụ báo cáo tình hình thực thi các Công ước tại Việt Nam

Về song phương, Việt Nam chủ trương thúc đẩy hợp tác và đối thoại nhằm chia sẻ thông tin, kinh nghiệm, tăng cường hiểu biết lẫn nhau, hỗ trợ nâng cao năng lực để thực hiện tốt hơn việc đảm bảo các quyền con người ở Việt Nam và các nước liên quan.

Ở khu vực Đông Nam Á, Việt Nam đã có những đóng góp thiết thực nhằm tăng cường đoàn kết và hợp tác trong Hiệp hội các Quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) về quyền con người, đặc biệt trong quá trình xây dựng Hiến chương và Cộng đồng ASEAN, Tuyên ngôn Nhân quyền ASEAN, thành lập và hoạt động của các cơ chế ASEAN liên quan đến quyền con người.

Tại một kỳ họp của Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc. (Nguồn: AFP)

Việt Nam coi trọng vai trò và những đóng góp của HĐNQ trong việc thúc đẩy thực hiện các quyền con người trên thế giới thời gian qua. Luôn tham gia tích cực, có trách nhiệm vào các hoạt động của HĐNQ, đặc biệt trong giai đoạn là thành viên HĐNQ nhiệm kỳ 2014-2016.

Tại HĐNQ, Việt Nam đề cao và thúc đẩy tinh thần hợp tác, đối thoại, tăng cường hiểu biết để thu hẹp khác biệt, tìm kiếm giải pháp hữu hiệu, bền vững đối với các thách thức về quyền con người, trên cơ sở tôn trọng độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, bình đẳng, cùng có lợi.

Hiện thực hóa các cam kết

Trong việc bảo đảm và thúc đẩy quyền con người, Việt Nam luôn nỗ lực nghiêm túc thực hiện cam kết, nghĩa vụ theo các công ước quốc tế về quyền con người mà Việt Nam là thành viên cũng như các cơ chế nhân quyền quốc tế. Trong đó, đặc biệt coi trọng Cơ chế Rà soát định kỳ phổ quát (UPR) của HĐNQ LHQ. Đồng hành với UPR kể từ khi cơ chế này được thành lập, Việt Nam luôn coi trọng và thực hiện đầy đủ, nghiêm túc các nghĩa vụ và cam kết theo cơ chế UPR, trong đó có việc triển khai các khuyến nghị UPR đã chấp thuận trong cả ba chu kỳ.

Tại Phiên thông qua Báo cáo UPR Chu kỳ III tại HĐNQ LHQ (tháng 7/2019), Việt Nam đã thông báo chấp thuận 241/291 khuyến nghị (đạt 83%). Ngày 31/12/2019, Thủ tướng Chính phủ Việt Nam đã phê duyệt Kế hoạch thực hiện các khuyến nghị đã chấp thuận tại Quyết định số 1975/QĐ-TTg, trong đó chỉ đạo việc xây dựng và nộp Báo cáo giữa kì thực hiện các khuyến nghị UPR chu kỳ III nhằm cập nhật tiến độ thực hiện các khuyến nghị. Xác định sớm những vấn đề cần ưu tiên xử lý, những khó khăn thách thức đặt ra và đề ra giải pháp nhằm thực hiện tốt nhất, hiệu quả nhất các khuyến nghị UPR, trước khi hướng tới xây dựng Báo cáo Quốc gia theo Chu kỳ IV (dự kiến năm 2024).

Đây là lần đầu tiên Việt Nam xây dựng Báo cáo giữa kỳ tự nguyện thực hiện các khuyến nghị UPR để gửi lên HĐNQ. Việt Nam cũng là một trong số ít các quốc gia xây dựng báo cáo này (tính đến ngày 7/9/2021, có 79 quốc gia ít nhất một lần nộp Báo cáo giữa kỳ tự nguyện) và dự kiến nằm trong 20 nước đầu tiên trên thế giới nộp báo cáo giữa kỳ tự nguyện cho chu kỳ III.

Điều này thể hiện trách nhiệm quốc gia thành viên, sự minh bạch và nghiêm túc của Việt Nam với Cơ chế UPR nói riêng và trong việc thực hiện các cam kết quốc tế về bảo đảm quyền con người nói chung.

Việt Nam cam kết đóng góp tích cực, hiệu quả vào các nỗ lực chung của cộng đồng quốc tế trong thúc đẩy và bảo vệ quyền con người.

Cho đến nay, Việt Nam đã thực hiện 199/241 khuyến nghị, đang thực hiện hoặc thực hiện một phần 32/241 khuyến nghị, đang xem xét thực hiện vào thời điểm thích hợp 10/241 khuyến nghị.

Thời gian tới, Việt Nam cam kết tiếp tục nỗ lực bảo đảm sự thụ hưởng ngày càng tốt hơn các quyền và tự do cơ bản của mọi người dân Việt Nam, không để ai bị bỏ lại phía sau; đồng thời đóng góp tích cực, hiệu quả vào các nỗ lực chung của cộng đồng quốc tế trong thúc đẩy và bảo vệ quyền con người.

Bảo đảm quyền con người trong bối cảnh đại dịch COVID-19

Giáo dục nâng cao nhận thức nền tảng bảo đảm quyền con người