Toàn bộ hạ viện và hơn 1/3 Thượng viện Liên bang được bầu lại trong cuộc bầu cử giữ nhiệm kỳ lần này. Hai viện này hiện đều do đảng Cộng hòa nắm giữ. Vì thế, lá phiếu của hàng chục triệu cử tri Mỹ trong ngày bầu cử này có thể sẽ làm thay đổi cán cân quyền lực giữa hai đảng Dân chủ và Cộng hòa tại Washington.

Hạ viện Mỹ được bầu lại toàn bộ với 435 ghế dân biểu, Thượng viện bầu lại 33 Thượng nghị sĩ và 36 trong tổng số 50 ghế Thống đốc bang.

Đảng Cộng hòa thắng tại Thượng viện, Dân chủ giành được Hạ viện

Tính đến hơn 10h00 sáng nay (7/11 - theo giờ Việt Nam), với chiến thắng tại bang Indiana và North Dakota, đảng Cộng hòa chính thức tiếp tục nắm quyền ở Thượng viện với 50 ghế.

Đảng Cộng hòa của Tổng thống Trump tiếp tục nắm quyền kiểm soát Thượng viện

Theo Hiến pháp Mỹ, một đảng cần nắm giữ ít nhất 51 ghế để kiểm soát Thượng viện và 218 ghế để kiểm soát Hạ viện. Tuy nhiên, trong trường hợp ghế ở Thượng viện chia đều 50-50 cho đảng Dân chủ và Cộng hòa, Phó Tổng thống sẽ là người đưa ra lá phiếu quyết định. Hiện người đang nắm vị trí này là ông Mike Pence, thành viên đảng Cộng hòa. Vì vậy, đảng Cộng hòa chỉ cần giữ 50/100 ghế để chiếm đa số.

Còn tại Hạ viện, 12h trưa nay (giờ Việt Nam), lãnh đạo phe thiểu số tại Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi đã chính thức tuyên bố chiến thắng của đảng Dân chủ ở Hạ viện: “Xin cảm ơn tới những ứng viên năng động, đa dạng và tuyệt vời đã giành lại Hạ viện cho người dân Mỹ. Xin cảm ơn cử tri đã giúp chúng tôi nắm quyền. Cảm ơn tất cả mọi người, ngày mai sẽ là một ngày mới ở nước Mỹ. Hôm nay, người dân Mỹ đã lên tiếng để lấy lại tương lai của mình”.

Kết quả bầu cử Hạ viện hiện tại thể hiện qua bản đồ nước Mỹ. Ảnh: CNN

Cụ thể, trong tổng số 348/435 ghế được xác định, đảng Dân chủ được 182 ghế (thắng 25 ghế từ các nghị sĩ Cộng hòa nhiệm kỳ trước), đảng Cộng hòa được 173 ghế (thua 25 ghế đã giữ ở nhiệm kỳ trước). Đảng Dân chủ đã nắm chắc chiến thắng dù phiếu chưa được kiểm hết, vì số ghế tối đa mà đảng này cần thắng để giành quyền kiểm soát Hạ viện từ đảng Cộng hòa chỉ là 23.

Trên trang Twitter chính thức, Tổng thống Donald Trump đã gọi kết quả cuộc bầu cử hôm nay là "Thành công to lớn", bất chấp việc Đảng Cộng hòa vừa mất quyền lực ở Hạ viện vào tay Đảng Dân chủ. Dù vậy, Đảng Cộng hòa vẫn đang tiếp tục nắm giữ Thượng viện cùng chiến thắng quan trọng ở bang Florida.

Theo nhận định của CNN, kết quả cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ ở Mỹ sẽ tác động lớn tới cuộc bầu cử Tổng thống 2020. Đảng Dân chủ đã giành những thắng lợi quan trọng, đặc biệt là ở các bang Trung Tây. Tuy nhiên, Đảng Cộng hòa vẫn nắm ưu thế ở các bang Georgia, Arizona và Texas và giành vị trí Thống đốc ở bang Florida. Khu vực Great Lakes dự kiến vẫn sẽ là những cuộc đua căng thẳng mà hai Đảng cạnh tranh từng lá phiếu đại cử tri trong 2 năm tới.

Tổng thống Trump sẽ ra sao khi phe Dân chủ giành được Hạ viện?

Lần đầu tiên kể từ năm 2010, đảng Dân chủ Mỹ giành quyền kiểm soát Hạ viện. Việc tranh thủ sự ủng hộ của các cử tri ở những khu vực ngoại ô và chỉ trích những chính sách của Tổng thống Trump giúp đảng Dân chủ nhận được nhiều sự ủng hộ tại các bang quan trọng của nước Mỹ.

Lãnh đạo phe thiểu số tại Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi tuyên bố chiến thắng của Đảng Dân chủ ở Hạ viện. Ảnh: CNN

Dù không thể chiếm đa số ở Thượng viện nhưng đây vẫn là chiến thắng đáng mong đợi với người Dân chủ, nhất là sau khi họ thất bại thảm hại trong cuộc đua vào Nhà Trắng năm 2016. Tuy nhiên, đối với Tổng thống Donald Trump và đảng Cộng hòa, giai đoạn khó khăn mới thực sự chỉ bắt đầu.

Việc người Dân chủ lên nắm quyền ở Hạ viện sẽ là trở ngại lớn nhất với ông Trump nếu vị Tổng thống này tiếp tục muốn chạy đua thêm một nhiệm kỳ. Họ có đủ quyền lực để định hình quan điểm cử tri trên khắp nước Mỹ về những gì mà Tổng thống của họ làm, điều dẫn tới quyết định có ủng hộ ông Trump trong cuộc đua nhiệm kỳ tiếp theo hay không.

Người đứng đầu đảng Dân chủ ở Hạ viện Nancy Pelosi đã vạch ra các kế hoạch cho đảng này là giảm tham nhũng và giao dịch tiền bạc trong chính trị, giảm giá thuốc, siết chặt kiểm tra lý lịch người dùng súng và thông qua biện pháp bảo vệ pháp lý cho những người nhập cư được đưa bất hợp pháp đến Mỹ khi còn là trẻ em.

Cây bút Aaron Blake của Washington Post cảnh báo rằng nền chính trị Mỹ có thể sẽ lâm vào tình trạng bế tắc trong hai năm tiếp theo vì mỗi đảng kiểm soát một viện. "Khi hai đảng đấu đá lẫn nhau, sẽ khó có thể có một đạo luật lớn nào được thông qua", Blake nhận định.

A.N (t/h)