Phó thủ tướng Trần Hồng Hà yêu cầu tháo gỡ khó khăn từng dự án đầu tư công Sáng 27/4, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đã làm việc tại Tổ công tác số 2 với 17 bộ, cơ quan Trung ương về tiến độ giao và giải ngân vốn đầu tư công từ đầu năm đến nay.

Hơn 131 nghìn tỷ đồng vốn đầu tư công được thực hiện, tăng 17,9% Trong 4 tháng đầu năm, vốn đầu tư thực hiện từ nguồn ngân sách Nhà nước ước đạt 131,2 nghìn tỷ đồng, bằng 19% kế hoạch năm và tăng 17,9% so với cùng kỳ năm 2022...

Bộ Tài chính vừa có văn bản số 4315/BTC-ĐT, báo cáo tình hình thanh toán vốn đầu tư nguồn NSNN lũy kế 3 tháng, ước thực hiện 4 tháng kế hoạch năm 2023 với một số thông tin cập nhật về tình hình giải ngân đầu tư công trong giai đoạn.

Giải ngân vốn nước ngoài mới đạt 6,28% kế hoạch

Theo Bộ Tài chính, ước thanh toán từ đầu năm đến ngày 30/4/2023 là 110.633,6 tỷ đồng, đạt 14,66% kế hoạch (đạt 15,65% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao). Con số này thấp hơn so với tỷ lệ hoàn thành cùng kỳ của năm 2022 (đạt 17,09% kế hoạch và đạt 18,48% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao).

Trong số trên, vốn trong nước là 108.877,97 tỷ đồng, đạt 14,98% kế hoạch và đạt 16,03% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao. Vốn nước ngoài là 1.755,6 tỷ đồng, mới đạt 6,28% kế hoạch.

Tới cuối tháng 4, mới có 3 bộ và 19 địa phương có tỷ lệ giải ngân trên 20%; đứng đầu là Đồng Tháp (38,3%), tiếp đến là Bến Tre (36,96%), Ban Quản lý Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh (36,66%), Tiền Giang (33,85%), Phú Thọ (32,99%).

Trong khi đó, còn tới 47 bộ, cơ quan trung ương và 27 địa phương giải ngân đạt dưới 15%. Trong đó, có 32 bộ, cơ quan trung ương và 1 địa phương giải ngân đạt dưới 5% kế hoạch.

Cụ thể, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch mới giải ngân 0,25%; Bộ Giáo dục và Đào tạo giải ngân 1,1%; Bộ Khoa học và Công nghệ giải ngân 3,45%. Thậm chí, có bộ, cơ quan trung ương đến nay tỷ lệ giải ngân vẫn bằng 0 như Ủy ban Dân tộc; Kiểm toán Nhà nước…

Xét theo tỉnh thành, TP.HCM là địa phương có tỷ lệ giải ngân thấp nhất, mới đạt 3,48% kế hoạch, tiếp đến là Đà Nẵng và Cao Bằng cùng đạt trên 6%.

Chiều ngược lại, Đồng Tháp và Bến Tre là hai địa phương có tỷ lệ giải ngân cao, lần lượt đạt 38,3% và 36,96%.

Chậm giải ngân do nhiều nguyên nhân cố hữu

Bộ Tài chính cho biết, trong tháng 4, lãnh đạo Chính phủ đã tổ chức các đoàn kiểm tra, tháo gỡ khó khăn, đẩy mạnh giải ngân đầu tư công, qua đó nhận thấy một số vướng mắc, tồn tại làm ảnh hưởng đến công tác giải ngân.

Về khách quan, các bộ, cơ quan trung ương và các địa phương đang tập trung triển khai phân bổ chi tiết kế hoạch vốn cho các dự án; hoàn thiện thủ tục đầu tư, tập trung thực hiện công tác đấu thầu lựa chọn nhà thầu xây lắp.

Một số dự án có nhu cầu thực hiện chuẩn bị đầu tư trong năm 2023 nhưng không được bố trí vốn vì trong kế hoạch trung hạn giai đoạn 2021-2025 được phê duyệt không tách riêng vốn chuẩn bị đầu tư và vốn thực hiện dự án. Do vậy, dự án không có vốn để thực hiện công tác chuẩn bị đầu tư, ảnh hưởng đến tiến độ phê duyệt dự án đầu tư.

Về chủ quan, một số nhiệm vụ chuẩn bị đầu tư còn chậm do vướng mắc về thủ tục đất đai, điều chỉnh quy hoạch chi tiết khu đất xây dựng; công tác giải phóng mặt bằng chưa được chủ đầu tư chú trọng triển khai ngay từ khi dự án được cấp có thẩm quyền phê duyệt, đồng thời, chủ đầu tư chưa chủ động ngay từ khâu triển khai thực hiện dự án dẫn đến làm chậm tiến độ giải ngân.

Cùng với đó là vướng mắc do giá vật liệu xây dựng tăng, quy định về an toàn phòng cháy chữa cháy, bảo vệ môi trường và quy định về phương án thiết kế đối với dự án không có cấu phần xây dựng.

Theo báo cáo về phân bổ, giải ngân vốn đầu tư công năm 2023, kế hoạch đầu tư vốn NSNN được Quốc hội quyết nghị là 711.684,386 tỷ đồng. Trong đó, số vốn chưa phân bổ chi tiết là 4.640,188 tỷ đồng vốn NSTW. Căn cứ số vốn 707.044,198 tỷ đồng đã được Quốc hội phân bổ chi tiết cho từng bộ, cơ quan trung ương, địa phương, Thủ tướng Chính phủ đã giao kế hoạch vốn là 707.044,198 tỷ đồng, bằng 100% số vốn Quốc hội quyết nghị. Tới hết tháng 4, tổng số vốn đã được phân bổ là 689.084,8 tỷ đồng, đạt 97,46% kế hoạch vốn được Thủ tướng Chính phủ giao. Trong đó, các địa phương giao tăng so với kế hoạch là 47.524,5 tỷ đồng. Về giải ngân tổng kế hoạch vốn năm 2023, theo báo cáo vừa công bố, tổng số vốn là 770.991,3 tỷ đồng; bao gồm 16.423,6 tỷ đồng kế hoạch vốn kéo dài từ các năm trước chuyển sang năm 2023.

Hơn 91 nghìn tỷ đồng vốn đầu tư công được thực hiện trong quý 1, tăng 18,1% Theo GSO, trong 3 tháng đầu năm, vốn đầu tư thực hiện từ nguồn ngân sách Nhà nước ước đạt 91,5 nghìn tỷ đồng, bằng 13,4% kế hoạch năm và tăng 18,1% so với cùng kỳ năm trước.

ADB: Đầu tư công có thể mang đến cú huých tăng trưởng kinh tế rất quan trọng Việt Nam cần phải giải ngân gần 30 tỷ USD đầu tư công, nếu giải ngân hết, Việt Nam sẽ có đột phá rất mạnh và đóng góp khoảng 1% tăng trưởng GDP, chuyên gia ADB phân tích.