--> -->
Trang chủ Quốc tế Văn hóa - Văn minh
09:01 | 28/07/2023 GMT+7
Theo dõi thoidai.com.vn trên

Chế độ khoa cử của người Trung Quốc thời phong kiến

Chế độ khoa cử của Trung Quốc xưa tạo điều kiện giúp các đời vua chúa tuyển chọn công thần xây dựng non sông đất nước. Vì thế mà các kỳ thi đều diễn ra khắt khe, giám khảo sẽ quan sát từng thí sinh bằng ống nhòm, thậm chí, có trường còn yêu cầu học sinh đội mũ có vành che rộng lên đầu để chống “nhìn ngang liếc dọc”.
Độc lạ cách thức hái và chế biến trà Trinh nữ của Trung Quốc Độc lạ cách thức hái và chế biến trà Trinh nữ của Trung Quốc
Trà Trinh nữ được biết đến là một trong những đệ nhất danh trà của Trung Quốc. Tương truyền từ thời xa xưa, những lá trà để làm trà Trinh nữ phải được hái bởi những cô gái đồng trinh đã qua tuyển chọn nghiêm ngặt. Giá thành của loại trà cũng rất cao, lên đến 20 triệu đồng/cân.
Xu hướng dùng đồ cũ, săn rác tái chế trong giới trẻ Trung Quốc Xu hướng dùng đồ cũ, săn rác tái chế trong giới trẻ Trung Quốc
Ý thức về môi trường nhưng kinh tế hạn hẹp, nhiều thanh niên Trung Quốc dần chấp nhận dùng đồ cũ và tái chế, trang trí nhà cửa bằng những vật dụng bỏ đi trên đường phố.

Khoa cử Trung Quốc phân thành ba cấp chính: Hương thí (thi Hương), Hội thí (thi Hội) và Điện thí (thi Điện). Các kỳ thi không giới hạn độ tuổi thí sinh, nhưng nữ giới không được ứng thí. Ngoài ra còn có một số quy định khác, nếu thí sinh vi phạm sẽ phải chịu hình phạt răn đe.

Các kỳ thi thường được tổ chức ngoài trời, thí sinh thường phải “lều chõng đi thi”. Giám khảo quan sát từng thí sinh bằng ống nhòm, thậm chí, có trường còn yêu cầu học sinh đội mũ có vành che rộng lên để chống “liếc ngang liếc dọc”.

Chế độ khoa cử của người Trung Quốc xưa
Ảnh minh hoạ.

Thi Hương: Thi Hương là kỳ thi tại bản quán, được tổ chức ba năm một lần.

Trước khi thi Hương, sinh viên ở các trường phủ, huyện sẽ được dự một kỳ túc khảo để xác định khả năng. Kết quả của kỳ thi chia làm sáu bậc, từ bậc một đến bậc bốn mới được phép dự thi Hương. Riêng cống sinh và giám sinh của Quốc tử giám (cơ quan đào tạo giáo dục cấp trung ương tại các nước Á Đông thời phong kiến Nho giáo) thì đương nhiên được dự thi Hương, không cần túc khảo. Người tham gia thi Hương gọi là Tú tài.

Danh sách những người thi đỗ ở kì thi Hương được chia làm hai bảng: chính bảng và phó bảng. Loại đỗ lấy thêm được ghi tên phó bảng; còn những người trúng cách (đỗ chính thức) thì tên ghi ở chính bảng. Người đỗ đạt gọi là Hương cống hay Cử nhân, người đứng đầu là Giải nguyên.

Thi Hội: Kỳ thi tiếp theo là thi Hội, gom vài tỉnh lại thành một trường cho sĩ tử tiện đi lại, các thủ tục dự thi, chi tiết chấm thi… tương tự thi Hương.

Danh sách người thi đỗ được yết bảng vào rằm tháng 4 là mùa hoa hạnh nở nên còn được gọi là hạnh bảng. Người thi đỗ gọi là Cống sĩ, người đỗ đầu gọi là Hội nguyên.

Thi Điện: Kỳ thi cuối cùng - kỳ thi cao nhất là thi Điện, được tổ chức ở kinh kỳ, những người có tên trong hạnh bảng đều được phép dự thi.

Địa điểm thi Điện thường có bàn viết cho thí sinh, không phải dựng lều chõng như các kỳ thi Hương, thi Hội. Đề thi thường về thời sự chính trị (lễ, hình, nông, công, tài chính,…), bài thi viết khoảng 1000 chữ, nộp trong ngày. Mười bài tốt nhất được các quan duyệt quyển trình lên Hoàng đế, chính tay nhà vua chấm điểm và xếp thứ bậc.

Người đỗ đạt được gọi Tiến sĩ, ba người đứng cao nhất trong lần lượt là Trạng nguyên, Bảng nhãn, Thám hoa, tất cả đều được bổ làm quan tùy năng lực. Những trường hợp từ khước về quê vẫn rất được kính trọng, có rất đông học trò theo học. Người trượt vẫn có thể được bổ làm chức dịch ở địa phương.

Chế độ khoa cử của người Trung Quốc xưa
Chế độ khoa cử và chính sách sử dụng nhân tài của các triều đại phong kiến Trung Quốc chịu ảnh hưởng sâu sắc từ tư tưởng Nho giáo. (Ảnh: Internet)

Chế độ khoa cử và chính sách sử dụng nhân tài của các triều đại phong kiến Trung Quốc chịu ảnh hưởng sâu sắc từ tư tưởng Nho giáo. Ban đầu, thời Đường, khoa cử được đánh giá là công bằng, nghiêm túc, nội dung thi bao quát gồm cả các môn như toán, luật, lịch sử và thư pháp. Tuy nhiên từ đời Tống về sau, khoa cử hoàn toàn nghiêng về coi trọng văn từ.

Chế độ khoa cử của Trung Quốc xưa tạo điều kiện cho các đời vua chúa giữ gìn và xây dựng non sông đất nước. Triều đình nhờ đó mà có nhiều danh sĩ, công thần tận trung với vua, với nước. Nhiều văn gia, thi sĩ lỗi lạc để lại những tác phẩm lớn có giá trị được người đời truyền tụng.

Tuy nhiên, chế độ khoa cử cũng có một số tác động tiêu cực. Việc quá thiên về bình luận văn từ ở các triều đại sau này đã khiến chế độ khoa cử trở thành gông cùm tư tưởng và tri thức. Việc khoa cử là con đường duy nhất để trở thành quan chức cũng dẫn tới những tiêu cực trong thi cử.

Mai Thuỳ (Lược dịch từ Baidu)

Người Trung Quốc đổ tiền mua hàng xa xỉ Người Trung Quốc đổ tiền mua hàng xa xỉ
Điều này đã làm giảm đi những lo lắng về khả năng nhiều người tiêu dùng Trung Quốc giàu có đã mất đi sự quan tâm với túi xách và trang sức đắt tiền sau thời kỳ đại dịch COVID-19.
Đại Địa Chi Tử - Bức tượng sinh động giữa sa mạc Gobi hoang vắng Đại Địa Chi Tử - Bức tượng sinh động giữa sa mạc Gobi hoang vắng
Nằm giữa sa mạc Gobi hoang vắng và rộng lớn, "Đại địa chi tử” (Đứa con của đất) là bức tượng đứa trẻ cô đơn nhất Trung Quốc. "Đứa con của đất" đã lấy trời làm bạn, lấy đất làm giường, ngày qua ngày chìm trong giấc ngủ say…
Mai Thuỳ
Nguồn:

Tin bài liên quan

Tứ đại mỹ nam Trung Hoa: Tài hoa bạc mệnh

Tứ đại mỹ nam Trung Hoa: Tài hoa bạc mệnh

Phan An, Lan Lăng Vương, Vệ Vương Giới, Tống Ngọc là những mỹ nam tài mạo song toàn, rất giỏi văn học, thơ ca… khiến không ít người đời phải ngưỡng mộ, tuy nhiên số phận của họ lại rất hẩm hiu...
Hai chú mèo được hoàng đế  "sủng ái" nhất lịch sử phong kiến Trung Quốc

Hai chú mèo được hoàng đế "sủng ái" nhất lịch sử phong kiến Trung Quốc

Hoàng đế thứ 12 của triều Minh là Minh Thế Tông rất yêu hai chú mèo Tuyết Mi và Sư Mao. Cả ngày ông gắn bó với hai chú mèo như hình với bóng, bỏ mặc chuyện triều chính và hậu cung.
Những trường hợp "Một nhà có ba nhân tài" trong văn học và lịch sử Trung Quốc

Những trường hợp "Một nhà có ba nhân tài" trong văn học và lịch sử Trung Quốc

Người Trung Quốc vốn rất xem trọng giáo dục, ở Trung Quốc cổ đại, một nhà có ba nhân tài đã được người đời xem như một niềm vinh dự đặc biệt. Dưới đây chúng ta sẽ cùng tìm hiểu những trường hợp này trong lịch sử Trung Quốc.

Đọc nhiều

Trường PTDTBT Tiểu học Trần Văn Thọ "Nơi con chữ hóa ước mơ"

Trường PTDTBT Tiểu học Trần Văn Thọ "Nơi con chữ hóa ước mơ"

Giữa núi rừng Mường Nhé, Trường PTDTBT Tiểu học Trần Văn Thọ đang âm thầm viết nên câu chuyện đổi mới giáo dục. Chương trình GDPT 2018 không chỉ được triển khai bài bản mà còn lan tỏa bằng sự kiên trì của thầy cô, khát vọng học tập của học trò và niềm tin vào con chữ nơi rẻo cao.
Tin quốc tế ngày 8/5: Mỹ muốn hòa giải xung đột Ấn Độ - Pakistan; Nga bắt đầu ngừng bắn với Ukraine trong 3 ngày

Tin quốc tế ngày 8/5: Mỹ muốn hòa giải xung đột Ấn Độ - Pakistan; Nga bắt đầu ngừng bắn với Ukraine trong 3 ngày

Mỹ muốn đóng vai trò trung gian hòa giải xung đột Ấn Độ - Pakistan; Tổng thống Donald Trump ấn định ngày 8/5 là Ngày Chiến thắng phát xít của Mỹ; Nga bắt đầu ngừng bắn với Ukraine trong 3 ngày; Vatican chưa bầu được tân Giáo hoàng sau vòng bỏ phiếu đầu tiên... là những tin tức quốc tế đáng chú ý ngày 8/5.
Từ ký ức chiến thắng đến hành trình “tiếp lửa” hữu nghị Việt - Nga

Từ ký ức chiến thắng đến hành trình “tiếp lửa” hữu nghị Việt - Nga

Nhân dịp kỷ niệm Ngày Chiến thắng trong Chiến tranh Vệ quốc vĩ đại của nhân dân Nga, phóng viên Tạp chí Thời đại đã có cuộc trao đổi với nhà báo Nguyễn Đăng Phát, Phó Chủ tịch, Tổng thư ký Hội hữu nghị Việt Nam - Liên bang Nga về những ký ức không quên tại đất nước ông từng gắn bó và góc nhìn về quan hệ hữu nghị giữa nhân dân hai nước.
Mật nghị Hồng Y 2025 & Kỳ vọng của giáo dân thế giới

Mật nghị Hồng Y 2025 & Kỳ vọng của giáo dân thế giới

Khi mặt trời lặn trên Quảng trường Thánh Peter (Vatican) vào cuối ngày 7/5 (giờ địa phương), khói đen bắt đầu bốc lên từ ống khói của Nhà nguyện Sistine, báo hiệu ngày đầu tiên của Mật nghị Hồng Y đã kết thúc mà giáo hoàng mới chưa được bầu.
Quan hệ Việt Nam - Áo: Khai thác tiềm năng hợp tác trong các lĩnh vực then chốt

Quan hệ Việt Nam - Áo: Khai thác tiềm năng hợp tác trong các lĩnh vực then chốt

Trong buổi làm việc với Tiến sĩ Friedhelm Frischenschlager, cựu Bộ trưởng Quốc phòng Áo, vào ngày 8/5 tại Hà Nội, các đại biểu đã thảo luận về tiềm năng hợp tác giữa Việt Nam và Áo. Sự kiện do Hội hữu nghị Việt Nam - Áo và Đại sứ quán Áo tại Việt Nam tổ chức, đã mở ra nhiều cơ hội hợp tác trong các lĩnh vực kinh tế, giáo dục và văn hóa.

Multimedia

Xem trên
hon 2700 dai bieu du dai le phat dan vesak lien hop quoc 2025 tai viet nam
infographics ngay quoc te phong chong tieng on 2542025 bien phap giam thieu tac dong cua tieng on
infographics pha lau thang co vao danh sach mon ham ngon nhat dong nam a
 
Rewind 10 Seconds
00:00
00:00
00:00
Fullscreen
Error loading media:
File could not be played
[Video] Người truyền cảm hứng về tình yêu nước
Sinh viên Lào đi chùa tắm Phật mừng Tết cổ truyền Bunpimay
[Video] 60 phút - Hành trình thay đổi cuộc đời
MV "Bắc Bling": Cụ già, em nhỏ ngân nga, du khách gần xa tỏ bày hứng thú
[Video] Dự án CAF: Ươm mầm những công dân toàn cầu tương lai
[Video] Du khách quốc tế trải nghiệm lễ Phật đầu năm tại chùa Tam Bảo (Đà Nẵng)
Tết của bác sĩ trực cấp cứu - hồi sức tích cực
Đại sứ nhóm G4 hát "Năm qua đã làm gì"
[Video] Bản hòa ca tình hữu nghị chào năm mới 2025
[Video] 30 năm quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ: từ chiến tranh đến đối tác chiến lược toàn diện
[Video] Samaritan’s Purse và Plan International Việt Nam hỗ trợ người dân Việt Nam phục hồi sau bão
[Video] Tái thiết thôn Làng Nủ: Quân đội - Nhân dân đồng hành xây dựng tương lai mới
Thời tiết hôm nay (5/5): Bắc Bộ nắng nóng trên diện rộng

Thời tiết hôm nay (5/5): Bắc Bộ nắng nóng trên diện rộng

Theo Trung tâm Khí tượng Thủy văn Quốc gia, ngày 5/5, khu vực Bắc Bộ được dự báo chiều tối và đêm có mưa rào và dông vài nơi, ngày nắng, có nơi nắng nóng.
Thời tiết hôm nay (3/5): Cảnh báo mưa lớn cục bộ, lốc, sét ở Tây Nguyên và Nam Bộ

Thời tiết hôm nay (3/5): Cảnh báo mưa lớn cục bộ, lốc, sét ở Tây Nguyên và Nam Bộ

Theo Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, chiều và tối 2/5, khu vực Nam Bộ có mưa rào rải rác và có nơi có dông, Tây Nguyên có mưa dông cục bộ, có nơi mưa to. Chiều và tối 3/5, hai khu vực này có mưa rào và dông rải rác, cục bộ có nơi mưa to với lượng mưa từ 10-30mm, có nơi trên 50mm.
Xuân Ất Tỵ - 2025

Xuân Ất Tỵ - 2025

Xuân Giáp Thìn - 2024

Xuân Giáp Thìn - 2024