--> -->
Trang chủ Quốc tế Văn hóa - Văn minh
07:39 | 25/01/2023 GMT+7
Theo dõi thoidai.com.vn trên

Cộng đồng chung vận mệnh: Quan điểm đối ngoại và phát triển của Trung Quốc

Xây dựng cộng đồng chung vận mệnh (CĐCVM) là tư tưởng chiến lược mà Trung Quốc đã đề xuất trong thế kỷ 21. Lý thuyết này thể hiện rõ quan điểm về chính sách đối ngoại cũng như quan niệm về tương lai của thế giới mà Trung Quốc muốn xây dựng.
Tìm giải pháp thu hút khách du lịch Trung Quốc đến Việt Nam Tìm giải pháp thu hút khách du lịch Trung Quốc đến Việt Nam
Đón khách du lịch Trung Quốc trở lại: Cần bảo đảm an toàn và bền vững Đón khách du lịch Trung Quốc trở lại: Cần bảo đảm an toàn và bền vững

Theo tuyên truyền của giới lý luận Trung Quốc, tư tưởng này được đề xuất trên cơ sở đánh giá những cơ hội và thách thức mà cộng đồng quốc tế đang phải đối mặt; quán triệt những đặc trưng chính của thời đại; tổng kết những kinh nghiệm phát triển và bài học từ lịch sử nhân loại. Đây là một thành tố quan trọng trong Tư tưởng Tập Cận Bình về Chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc thời đại mới. Đây không chỉ định hướng cho sự phát triển chính trị, kinh tế và xã hội trong nước của Trung Quốc, mà còn cho việc xây dựng và triển khai chiến lược quốc tế của nước này.

CĐCVM là gì?

Khái niệm này đã được lặp đi lặp lại trong diễn văn chính sách đối ngoại của Trung Quốc và được đưa vào Hiến pháp Trung Quốc. Khái niệm được ban hành từ trên xuống này chứa đựng những nguyên tắc như bình đẳng giữa các quốc gia, công bằng, cùng đóng góp vì lợi ích chung, hài hòa, bao trùm, tôn trọng sự khác biệt và phát triển bền vững.

Quang cảnh Đại hội đại biểu toàn quốc Đảng Cộng sản Trung Quốc lần thứ 20 (Nguồn: Internet).
Quang cảnh Đại hội đại biểu toàn quốc Đảng Cộng sản Trung Quốc lần thứ 20 (Nguồn: Internet).

Lần đầu tiên Tổng Bí thư, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình sử dụng thuật ngữ này là tại Diễn đàn Bác Ngao tháng 4/2013. Khi đó ông nhấn mạnh về nhu cầu cần phải có sự phát triển chung: “Là các thành viên của cùng một ngôi làng toàn cầu, chúng ta nên nuôi dưỡng cảm giác về CĐCVM, đi theo xu hướng của thời đại, giữ định hướng đúng đắn, đoàn kết với nhau trong thời điểm khó khăn và đảm bảo rằng sự phát triển ở châu Á và phần còn lại của thế giới đạt được những đỉnh cao mới”. Trong những năm tiếp theo, ông Tập Cận Bình đã sử dụng thuật ngữ này hơn 100 lần trong các bài phát biểu chính sách đối ngoại quan trọng, các sự kiện lớn như Đại hội Đảng Cộng sản Trung Quốc XIX, XX, các hội nghị an ninh quốc tế, các diễn đàn Liên hợp quốc (LHQ)…

Nhận định về ý nghĩa của chủ thuyết này, giới nghiên cứu cho rằng: Thứ nhất, khái niệm này mang tính dung nạp, cho thấy khả năng các nước hợp tác với nhau dù có những khác biệt về chính trị xã hội hay văn hóa; Thứ hai, khái niệm áp dụng hầu hết cho châu Á và các nước láng giềng của Trung Quốc; Thứ ba, khái niệm này có cả thành phần kinh tế lẫn an ninh. Các mục tiêu của nó là củng cố cả “sự phát triển chung” lẫn “an ninh chung”.

Nguồn gốc?

Một số học giả cho rằng CĐCVM xuất phát từ quan niệm truyền thống văn hóa và triết học của Trung Quốc. Theo đó thế giới là một cộng đồng, sự hòa hợp và ca ngợi sự lãnh đạo bằng đạo đức thay vì vũ lực.

Dù đang là một nhận định gây tranh cãi, song trên thực tế, quan hệ đối ngoại, đối nội của Trung Quốc vẫn thể hiện tư duy “Triều cống” giữa “Thiên triều” và “Chư hầu”. Hiện nay, nhiều học giả đã nêu những lý do để hoài nghi về triển vọng tư duy này sẽ được áp dụng thích hợp trong thế kỷ 21. Một ví dụ nổi bật về việc kết hợp truyền thống Khổng giáo vào chủ nghĩa phổ quát Trung Quốc đương đại là gần đây xuất hiện nhiều tác phẩm của các học giả hàng đầu Trung Quốc nhằm phục hồi trật tự “Thiên hạ”. Đây là một khái niệm cổ xưa từ thời nhà Chu (1046-256 TCN), mô tả trật tự thế giới trong đó Trung Quốc đóng vai trò trung tâm (Vương quốc Trung tâm) dưới triều đại của Hoàng đế Trung Hoa (Thiên tử) có thiên mệnh, đạo đức và văn hóa vượt trội. Các hoàng đế sẽ cho phép nước ngoài thiết lập tiếp xúc thương mại và ngoại giao với Trung Quốc với điều kiện sứ thần các nước này sẽ phải chứng tỏ được sự thuần phục, tôn kính của mình. Trong đó điển hình là việc dâng cho “Thiên triều” lễ vật cống nạp dưới dạng “các sản phẩm địa phương và hàng hóa tiêu dùng quý hiếm”, cũng như những cử chỉ mang tính biểu tượng như cúi đầu, quỳ lạy.

Đổi lại, “Thiên tử” sẽ ban tặng cho chư hầu vàng, lụa và nhiều “biểu tượng quan trọng cho tính hợp pháp và sự chấp nhận cho phép được vào thế giới văn minh lấy Trung Quốc làm trung tâm”. Các nước láng giềng chư hầu của Trung Quốc đã không chỉ tìm kiếm lợi ích kinh tế mà còn có sự bảo vệ quân sự, hoặc “cam kết đáng tin cậy” của “Thiên triều”.

Trỗi dậy hòa bình

Khi Trung Quốc mở rộng các lợi ích toàn cầu, các học giả Trung Quốc chú ý nhiều hơn đến những khái niệm về “nhân loại”, “chủ nghĩa thế giới”, “thế giới ảo” hay “thế giới linh hồn”. Đồng thời, họ còn làm phong phú thêm bằng cách đan xen những triết lý, tư duy cổ xưa của Trung Quốc vào việc xét lại và tái cấu trúc trật tự thế giới đương đại. Theo họ, CĐCVM là khái niệm kết hợp lợi ích và đạo đức, qua đó cho thấy sự trỗi dậy của Trung Quốc là hòa bình và có lợi cho nhân loại, đồng thời mang đến một hình thức quản trị toàn cầu mới mà các bên đều có lợi thay vì chỉ một hoặc một số bên có lợi; hợp tác thay vì thôn tính. Do đó, CĐCVM thể hiện tính khác biệt vượt trội về mặt đạo đức so với các cường quốc khác trong quá khứ.

Tuy nhiên, chủ thuyết này hiện vẫn thiếu tính cụ thể và kế hoạch hành động.

Mặc dù mức độ ảnh hưởng từ những tư tưởng mới này đến khái niệm CĐCVM chưa rõ ràng, nhưng CĐCVM chắc chắn là một thế giới quan mà Trung Quốc đóng vai trò tích cực hơn trong quản trị toàn cầu. Bất kể nền tảng của khái niệm này là từ chính sách đối ngoại hay từ các học giả Trung Quốc về “Thiên hạ mới”, thì ý định chính là chỉ ra con đường của Trung Quốc được xây dựng dựa trên trí tuệ của người Trung Quốc để tái xây dựng trật tự thế giới. Điều này đã được đề cập trong bài phát biểu tại Đại hội XIX Đảng Cộng sản Trung Quốc: “Trung Quốc đấu tranh cho sự phát triển của một CĐCVM và khuyến khích sự đổi mới của hệ thống quản trị toàn cầu. Nhờ đó, chúng ta đã được chứng kiến ảnh hưởng trên trường quốc tế của Trung Quốc được gia tăng hơn cùng với khả năng truyền cảm hứng và định hình sức mạnh”.

Ngoại giao cốt lõi

Về mặt không gian địa lý, CĐCVM là một “khái niệm động”. Thuật ngữ “CĐCVM” đã được quảng bá tích cực tại các diễn đàn toàn cầu như: diễn đàn kinh tế thế giới (WEF), Nhóm 20 nền kinh tế lớn (G20) và Liên Hợp Quốc... Tuy nhiên, thuật ngữ này đã được sử dụng một cách linh hoạt tại các bối cảnh khác nhau trong quan hệ đối ngoại của Trung Quốc với các chủ thể khác nhau.

Ví dụ, Trung Quốc có xu hướng liên kết CĐCVM với các nước đang phát triển hơn là với các nước phát triển. Điều này được thể hiện rõ trong ngoại giao ngoại vi của Trung Quốc. Nghĩa là các nước láng giềng với Trung Quốc, bao gồm Đông Nam Á. Tại Hội nghị Trung ương về công tác ngoại giao năm 2014, Chủ tịch Tập Cận Bình tuyên bố rằng mục tiêu của Trung Quốc là “đưa khu vực lân cận Trung Quốc thành một CĐCVM”. Ưu tiên mà CĐCVM dành cho các khu vực lân cận không chỉ dựa theo địa lý tự nhiên mà còn phù hợp với văn hóa chiến lược của Trung Quốc, dự án ảnh hưởng đến thế giới bên ngoài thông qua các vòng tròn đồng tâm.

Báo cáo chính trị Đại hội XVIII Đảng Cộng sản Trung Quốc, “CĐCVM” nêu một quan niệm nhằm thúc đẩy Trung Quốc và thế giới thực hiện quan hệ hợp tác cùng thắng. Từ đó, “CĐCVM” dần trở thành một trong những quan niệm ngoại giao cốt lõi của Trung Quốc, cũng là mục tiêu quan trọng của việc xây dựng Sáng kiến “Vành đai và Con đường” (BRI). Thông qua BRI để xây dựng CĐCVM, cần phải xây dựng trên cơ sở cộng đồng chung lợi ích và cộng đồng chung trách nhiệm. Một mặt, phải không ngừng mở rộng điểm hội tụ lợi ích trong lĩnh vực kinh tế thương mại và đầu tư, biến tính bổ sung cho nhau của các nền kinh tế thành động lực giúp đỡ nhau phát triển. Mặt khác, các nước cần phải cùng gánh vác trách nhiệm giải quyết những vấn đề nan giải mang tính quốc tế, cùng tạo dựng khuôn khổ hợp tác cùng có lợi cùng thắng.

Báo cáo chính trị Đại hội XX Đảng Cộng sản Trung Quốc đã chỉ ra, CĐCVM nhấn mạnh tư duy chỉnh thể, tôn vinh quan hệ cùng tồn tại, cùng phồn vinh, theo đuổi hòa bình lâu dài. Vận mệnh của một nước phải nằm trong tay của nhân dân nước đó; tiền đồ vận mệnh của thế giới cần phải do các nước cùng làm chủ; các nước nên chú trọng cả lợi ích của nước khác trong khi theo đuổi lợi ích cho nước mình.

Nghệ thuật trà Trung Quốc trở thành Di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại Nghệ thuật trà Trung Quốc trở thành Di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại
Nghệ thuật trà truyền thống và các phong tục liên quan đến trà của Trung Quốc, vừa được Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên hợp quốc (UNESCO) ghi danh vào Danh sách di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại, đưa tổng số di sản của Trung Quốc được ghi danh tăng lên 43 di sản, tiếp tục duy trì vị trí số 1 thế giới.
Trung Quốc công bố quyết định nới lỏng các hạn chế đối với COVID-19 Trung Quốc công bố quyết định nới lỏng các hạn chế đối với COVID-19
Theo Reuters/AFP, ngày 7/12, chính quyền Trung Quốc đã công bố quyết định nới lỏng các hạn chế đối với dịch COVID-19 trên phạm vi toàn quốc, cho rằng các trường hợp dương tính giờ đây có thể tự cách ly ở nhà và giảm quy mô xét nghiệm PCR bắt buộc.
Lương Tuấn
Nguồn:

Tin bài liên quan

Khám phá Trung Quốc qua Ngày tiếng Trung và Liên hoan phim CMG

Khám phá Trung Quốc qua Ngày tiếng Trung và Liên hoan phim CMG

Ngày 15/4, tại Geneva (Thụy Sĩ) đã diễn ra sự kiện Ngày tiếng Trung Quốc quốc tế năm 2025 và Liên hoan phim Đài Phát thanh - Truyền hình Trung ương Trung Quốc (CMG) tại nước ngoài lần thứ 5.
Tuyên bố chung Việt Nam - Trung Quốc

Tuyên bố chung Việt Nam - Trung Quốc

Nhân dịp Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc, Chủ tịch nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa Tập Cận Bình thăm cấp Nhà nước tới Việt Nam từ ngày 14 - 15/4 năm 2025, lãnh đạo hai nước đã ra Tuyên bố chung.
Bốn lần gặp gỡ - một mối thân tình

Bốn lần gặp gỡ - một mối thân tình

Trong dòng chảy không ngừng của ngoại giao khu vực và thế giới, một sự kiện vừa diễn ra đã để lại ấn tượng sâu sắc: Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa Tập Cận Bình đã lần thứ tư thăm Việt Nam trên cương vị người đứng đầu Đảng và Nhà nước Trung Quốc. Trong quan hệ quốc tế, hiếm có mối bang giao nào lại được đánh dấu bằng nhiều cuộc gặp cấp cao như vậy trong cùng một giai đoạn lãnh đạo.

Đọc nhiều

Tin quốc tế sáng 21/4: Nga không gia hạn lệnh ngừng bắn với Ukraine, hai bên cáo buộc lẫn nhau vi phạm

Tin quốc tế sáng 21/4: Nga không gia hạn lệnh ngừng bắn với Ukraine, hai bên cáo buộc lẫn nhau vi phạm

Nga không gia hạn lệnh ngừng bắn với Ukraine, hai bên cáo buộc lẫn nhau vi phạm; Trung Quốc thử bom hydro phi hạt nhân; quân đội Israel công khai nhận lỗi vụ sát hại 15 nhân viên y tế, cứu trợ tại Gaza... là những tin tức quốc tế đáng chú ý sáng 21/4.
Tin quốc tế sáng 20/4: Nga tuyên bố ngừng bắn 30 giờ, Ukraine muốn kéo dài 30 ngày

Tin quốc tế sáng 20/4: Nga tuyên bố ngừng bắn 30 giờ, Ukraine muốn kéo dài 30 ngày

Nga tuyên bố ngừng bắn 30 giờ, Ukraine muốn kéo dài 30 ngày; hàng ngàn người biểu tình phản đối chính sách của Tổng thống Trump trên khắp nước Mỹ... là những tin tức quốc tế đáng chú ý sáng 20/4.
Đẩy mạnh công tác đào tạo để phát triển phong trào Quốc tế ngữ

Đẩy mạnh công tác đào tạo để phát triển phong trào Quốc tế ngữ

Ngày 20/4 tại Hà Nội, Hội Quốc tế ngữ Việt Nam tổ chức Hội nghị triển khai chương trình công tác năm 2025, Gặp gỡ mùa xuân lần thứ 21. Phát biểu tại Hội nghị, Chủ tịch Hội Nguyễn Văn Lợi nhấn mạnh tầm quan trọng của công tác đào tạo trong việc phát triển phong trào Quốc tế ngữ.
Hợp luyện lực lượng tham gia diễu binh kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam

Hợp luyện lực lượng tham gia diễu binh kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam

Chiều 19/4, tại Biên Hòa (Đồng Nai) các lực lượng tham gia hợp luyện diễu binh, diễu hành kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975-30/4/2025).
Thủ tướng: Tạo môi trường cho thanh niên khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo

Thủ tướng: Tạo môi trường cho thanh niên khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo

Sáng 20/4, tại Thành phố Hồ Chí Minh, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã dự Hội nghị tổng kết “Đề án hỗ trợ học sinh, sinh viên khởi nghiệp đến năm 2025” và khai mạc Ngày hội Khởi nghiệp quốc gia của học sinh, sinh viên (SV.STARTUP) lần thứ VII năm 2025.

Multimedia

Xem trên
infographics pha lau thang co vao danh sach mon ham ngon nhat dong nam a
thi diem thuc hien du an nha o thuong mai tu 142025
infographic 9 dai hoc viet nam vao bang xep hang the gioi theo nhom nganh nam 2025
Xin chờ trong giây lát...
Sinh viên Lào đi chùa tắm Phật mừng Tết cổ truyền Bunpimay
[Video] 60 phút - Hành trình thay đổi cuộc đời
MV "Bắc Bling": Cụ già, em nhỏ ngân nga, du khách gần xa tỏ bày hứng thú
[Video] Dự án CAF: Ươm mầm những công dân toàn cầu tương lai
[Video] Du khách quốc tế trải nghiệm lễ Phật đầu năm tại chùa Tam Bảo (Đà Nẵng)
Tết của bác sĩ trực cấp cứu - hồi sức tích cực
Đại sứ nhóm G4 hát "Năm qua đã làm gì"
[Video] Bản hòa ca tình hữu nghị chào năm mới 2025
[Video] 30 năm quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ: từ chiến tranh đến đối tác chiến lược toàn diện
[Video] Samaritan’s Purse và Plan International Việt Nam hỗ trợ người dân Việt Nam phục hồi sau bão
[Video] Tái thiết thôn Làng Nủ: Quân đội - Nhân dân đồng hành xây dựng tương lai mới
[Video] Tổ chức Cứu trợ Trẻ em và hành trình 10 năm thay đổi cuộc sống trẻ em vùng cao
Thời tiết hôm nay (21/4): Nắng nóng ba miền, có nơi trên 38 độ

Thời tiết hôm nay (21/4): Nắng nóng ba miền, có nơi trên 38 độ

Theo Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, trong hai ngày 21-22/4, khu vực Bắc Bộ và khu vực từ Thanh Hóa đến Phú Yên có nắng nóng, có nơi nắng nóng gay gắt với nhiệt độ cao nhất phổ biến 35-38 độ, có nơi trên 38 độ; độ ẩm tương đối thấp nhất phổ biến 45-55%.
Thời tiết hôm nay (20/4): Cả nước nắng nóng gay gắt

Thời tiết hôm nay (20/4): Cả nước nắng nóng gay gắt

Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thuỷ văn quốc gia, ngày 20/4, khu vực vùng núi và trung du Bắc Bộ có nắng nóng với nhiệt độ cao nhất phổ biển 35-36 độ, có nơi trên 37 độ; khu vực đồng bằng Bắc Bộ có nắng nóng cục bộ với nhiệt độ cao nhất có nơi trên 35 độ.
Thời tiết hôm nay (19/4): Nắng nóng trên diện rộng, có nơi trên 37 độ C

Thời tiết hôm nay (19/4): Nắng nóng trên diện rộng, có nơi trên 37 độ C

Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, thời tiết hôm nay (ngày 19/4), tình trạng nắng nóng xảy ra trên diện rộng khắp cả nước.
Thời tiết hôm nay (17/4): Cả nước nắng nóng trên diện rộng

Thời tiết hôm nay (17/4): Cả nước nắng nóng trên diện rộng

Ngày 17/4, các khu vực trên cả nước có nắng nóng, có nơi nắng nóng diện rộng. Tại Hà Nội, nhiệt độ cao nhất lên tới 35 độ C.
Giá vàng thế giới “bứt tốc”, vượt 3.300 USD/ounce

Giá vàng thế giới “bứt tốc”, vượt 3.300 USD/ounce

Giá vàng tăng kỷ lục khi tiếp tục được hỗ trợ bởi sự suy yếu của đồng USD và lực cầu trú ẩn an toàn do căng thẳng thương mại Mỹ-Trung leo thang.
Giá trị Thương hiệu quốc gia Việt Nam tăng 1 bậc, xếp hạng 32 thế giới

Giá trị Thương hiệu quốc gia Việt Nam tăng 1 bậc, xếp hạng 32 thế giới

Chương trình Thương hiệu quốc gia được Chính phủ phê duyệt từ năm 2003 và giao Bộ Công Thương chủ trì triển khai, là chương trình xúc tiến thương mại đặc thù, dài hạn và duy nhất ở cấp quốc gia.
Xuân Ất Tỵ - 2025

Xuân Ất Tỵ - 2025

Xuân Giáp Thìn - 2024

Xuân Giáp Thìn - 2024

Việt Nam  - Nhật Bản

Việt Nam - Nhật Bản

Việt Nam - Thái Lan

Việt Nam - Thái Lan

báo tết 2023

báo tết 2023

Việt Lào online

Việt Lào online

50 năm quan hệ Việt Nam - Ấn Độ

50 năm quan hệ Việt Nam - Ấn Độ

Tình hữu nghị vĩ đại

Tình hữu nghị vĩ đại

Tân mão 2011

Tân mão 2011

Sức sống mới cho ĐNND

Sức sống mới cho ĐNND