Ảnh minh họa

Sau nhiều nỗ lực của các cơ quan quản lý, các thành viên thị trường, “giấc mơ” được nâng hạng từ thị trường cận biên (Frontier Market) lên mới nổi (Emerging Market) nhiều khả năng sẽ có thể trở thành hiện thực ngay trong năm nay.

Nỗ lực cao nhất

Để được nâng hạng từ thị trường cận biên lên mới nổi, TTCK Việt Nam phải đáp ứng được 9/9 tiêu chí của FTSE Russell. Thời gian qua, Việt Nam đã nỗ lực rất nhiều trong việc cải thiện cơ sở hạ tầng, chính sách và các quy định liên quan đến hoạt động chứng khoán.

Đến nay, TTCK đã đáp ứng được 7/9 tiêu chí và chỉ còn 2 tiêu chí cần cải thiện là xử lý giao dịch thất bại và chu kỳ thanh toán (DvP).

Gần nhất, Thông tư 68/2024/TT-BTC có hiệu lực vào 2/11 đã gỡ được “nút thắt” cho phép nhà đầu tư nước ngoài được giao dịch mà không cần ký quỹ 100% tiền (non Pre-funding). Đây được xem là một thay đổi mang tính đột phá, tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà đầu tư nước ngoài tham gia vào thị trường.

Theo ước tính của Agriseco, với quy mô vốn hoá thị trường khoảng 5 triệu tỷ đồng, lượng tiền mở ra sau khi tháo gỡ “Pre-funding” khoảng 25.000-30.000 tỷ đồng.

Cũng trong tháng 11/2024, Quốc hội đã thông qua Luật Chứng khoán sửa đổi với nhiều thay đổi hỗ trợ cho sự phát triển của TTCK. Đồng thời, trong thời gian ngắn tới đây, Chính phủ cũng sẽ tiếp tục ban hành Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 155/2020/NĐ-CP về quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Chứng khoán, trong đó có đề xuất về việc thành lập cơ quan thực hiện hoạt động bù trừ, thanh toán giao dịch chứng khoán theo cơ chế đối tác bù trừ trung tâm (CCP) để giúp cải thiện rủi ro của thị trường và các giao dịch chứng khoán.

Đặc biệt, ngay từ đầu năm 2025, cơ quan quản lý rất quyết liệt trong việc đưa ra yêu cầu phải vận hành hệ thống công nghệ thông tin KRX cho TTCK. Theo đó, Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM (HoSE) đã gửi công văn yêu cầu các công ty chứng khoán chuẩn bị dữ liệu cho đợt kiểm thử Dự án công nghệ thông tin KRX, dự kiến sử dụng dữ liệu cuối ngày 28/2/2025 để phục vụ các đợt kiểm thử sắp tới.

Động thái này là bước quan trọng trong quá trình đưa hệ thống giao dịch mới vào vận hành, nhằm nâng cao năng lực xử lý lệnh và là mấu chốt giúp TTCK Việt Nam được nâng hạng.

Ông Petri Deryng, người đứng đầu quỹ đầu tư Pyn Elite Fund cho rằng, dù chưa có tuyên bố chính thức về thời gian vận hành hệ thống giao dịch mới hay tiến trình nâng hạng thị trường, nhưng rõ ràng mọi thứ đang diễn ra với tốc độ nhanh chóng. Theo ông Petri Deryng HoSE có thể triển khai hệ thống KRX trong kỳ nghỉ lễ 30/4 - 1/5.

Trong cập nhật về lộ trình triển khai các nội dung hướng tới nâng hạng TTCK Việt Nam mới đây, UBCKNN cũng cho biết sẽ công bố chức năng, tính năng mới của hệ thống KRX trong tháng 4/2025.

Trước đó, tại lễ đánh cồng khai trương giao dịch chứng khoán đầu năm Ất Tỵ 2025, bà Nguyễn Thị Việt Hà, Quyền Chủ tịch HoSE cũng thông tin, dự án công nghệ KRX đã đáp ứng đầy đủ các quy định pháp luật về an toàn thông tin, hoàn thành các bước kiểm thử và đang tiến rất gần đến thời điểm triển khai.

Trong bối cảnh Luật Chứng khoán sửa đổi đã tạo hành lang pháp lý thuận lợi cho việc triển khai CCP, việc đưa KRX vào vận hành sẽ là bước đi tất yếu nhằm kết nối hệ thống thanh toán bù trừ, giải quyết những điểm nghẽn kỹ thuật còn tồn đọng và thúc đẩy quá trình nâng hạng thị trường.

Kỳ vọng hút vốn ngoại

Mặc dù việc nâng hạng TTCK vẫn phụ thuộc vào sự đánh giá khách quan của các tổ chức xếp hạng quốc tế thông qua trải nghiệm thực tế của các nhà đầu tư nước ngoài. Tuy nhiên, theo dự báo của các tổ chức trong nước và quốc tế, Việt Nam có nhiều cơ hội để FTSE Russell nâng hạng theo đúng lộ trình.

Tại cuộc làm việc với Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) vào ngày 28/2 vừa qua, bà Wanming Du, Giám đốc phụ trách chính sách Bộ chỉ số, khu vực châu Á - Thái Bình Dương, FTSE Russell đánh giá cao những thông tin tích cực, các nhóm giải pháp, định hướng phát triển TTCK của Việt Nam. “Đây sẽ là điều kiện thuận lợi cho FTSE Russell trong việc đưa ra những đánh giá về TTCK Việt Nam”, bà Wanming Du cho biết.

Theo định kỳ, S&P Global Ratings sẽ công bố xếp hạng tín nhiệm các quốc gia, trong đó có Việt Nam vào tháng 6 tới. Đến tháng 9/2025, FTSE Russell sẽ công bố xếp hạng các thị trường vốn, trong đó có Việt Nam.

Ông Nguyễn Quang Thuân, Chủ tịch kiêm Tổng giám đốc FiinRatings nhận định, nếu thị trường vốn được nâng hạng trong kỳ đánh giá tháng 9/2025 và xếp hạng tín nhiệm quốc gia được nâng lên mức Đầu tư (BBB-) trước năm 2030, sẽ kích hoạt vốn đầu tư nước ngoài vào Việt Nam, nhất là vào các doanh nghiệp.

Trước đó, tại cuộc làm việc với lãnh đạo UBCKNN vào cuối năm ngoái về nâng hạng thị trường, đại diện Morgan Stanley cho rằng, nếu được nâng hạng Việt Nam có thể thu hút 800 triệu USD từ các nhà đầu tư thụ động sử dụng bộ chỉ số FTSE và 2 tỷ USD từ các nhà đầu tư thụ động dùng bộ chỉ số khác. Song song, các quỹ chủ động sẽ tham gia tích cực hơn, dự kiến sẽ có khoảng 4 - 6 tỷ USD vào Việt Nam.

VN-Index đã vượt 1.300 điểm vào ngày 24/2 và duy trì xu hướng tăng cho đến nay với thanh khoản cải thiện

Trên TTCK, thời gian gần đây đã xuất hiện một số phiên khối ngoại quay lại mua ròng sau chuỗi nhiều phiên bán ròng liên tiếp, đồng thời thanh khoản thị trường cũng cải thiện rõ rệt với các phiên giao dịch có giá trị trên 20.000 tỷ đồng, thể hiện sự hồi phục của TTCK sau một thời gian dài khó khăn. Điều này cũng phản ánh tâm lý nhà đầu tư đang chuyển biến tích cực hơn.

Từ những tín hiệu khả quan hơn từ thị trường và sự cải cách quyết liệt từ các cơ quan chức năng, có thể kỳ vọng rằng trong năm 2025, TTCK Việt Nam sẽ chính thức được nâng hạng, tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững trong tương lai.

Thị trường chứng khoán Việt Nam sau khi kỳ vọng nâng hạng được thắp lại

Xuất hiện những cổ phiếu chứng khoán lên đỉnh thời đại, tín hiệu khởi sắc trước thềm nâng hạng